بازخوانی جنایتی 52 ساله که قلب تپنده جهان اسلام را داغدار کرد

به گزارش ایکنا، به پیشنهاد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ایران و با تصویب وزیران امور خارجه کشورهای اسلامی در اجلاس سال ۸۲ در تهران، روز جهانی مسجد از 31 مردادماه برابر با ۲۱ آگوست، همزمان با سالگرد آتش زدن مسجد الاقصی توسط رژیم صهیونیستی، گرامی داشته می‌شود.

هدف از نام‌گذاری روزی به نام روز جهانی مسجد در ایران، ارائه الگوی مناسب برای بزرگداشت روز مسجد، تبیین مطالبات و نیازهای مسجد، مرور وضعیت گذشته و حال مساجد، بررسی نقش مساجد در تعامل بین دین و دولت و نیز معرفی و قدردانی از ائمه جماعات موفق است.

همچنین در این روز، تبیین قداست و عظمت مسجد، تکریم نیروهای فعال در مساجد، توجه به آبادانی معنوی و فیزیکی مساجد، تلاش برای بهبود محتوای فرهنگی مساجد و ایجاد هماهنگی بین متولیان دینی مکان های شریف نیز مورد توجه قرار می‌گیرد.

آتشی که قلب جهان اسلام را داغدار کرد

ساعت هفت صبح 21 آگوست سال 1969 دو سال پس از اشغال قدس شرقی و مسجدالاقصی به دست صهیونیست‌ها، یک یهودی استرالیایی به نام «دنیس مایکل روهان» به عنوان گردشگر وارد شهر قدس و مسجدالاقصی شد. روهان پس از ورود به مسجدالاقصی با ماد‌ه‌ای قابل اشتعال، مسجد را به آتش کشید. در نتیجه این اقدام، ۱۵۰۰ متر مربع از فضای مسجد از بین رفت و منبر تاریخی مسجد منتسب به سلطان ناصر صلاح‌الدین یوسف بن ایوب (سال ۵۸۳ هجری) در آتش سوخت.

از جمله آثار و نشانه‌های مسجدالاقصی که در این آتش‌سوزی خسارت دید، می‌توان به مسجد عمر که سقفی گلی و پل‌هایی چوبی داشت، اشاره کرد. علاوه بر این، محراب زکریا در مجاورت مسجد عمر، مقام اربعین در مجاورت محراب زکریا، 3 راهرو از مجموع 7 راهرو امتداد یافته از جنوب به شمال و ستون‌ها و نمادهای زینتی در این مکان نابود شد و بخشی از سقف نیز در جریان آتش‌سوزی فرو ریخت و خسارت‌های زیادی هم به درها و پنجره‌های مسجد وارد شد.

همچنین بخش‌هایی از نمای داخلی گنبد منقش و دیوارهای جنوبی خسارت دیده و 48 پنجره شیشه‌ای و گچی نابود شد و نماها و قرآن‌های زیادی هم در آتش سوخت.

فلسطینیان توانستند به یاری مسجدالاقصی شتافته و جلوی گسترش دامنه آتش‌سوزی و سوختن دیگر بخش‌های مسجد را بگیرند و خودروهاَی آتش‌نشانی و امدادرسانی از الخلیل، بیت لحم و دیگر مناطق کرانه باختری و فلسطین اشغالی 1948 برای اطفای حریق راهی قدس شدند. دشمن صهیونیستی به هر شیوه‌ای سعی داشت تا مانع از ورود آنان به قدس شود و آب مناطق مجاور مسجدالاقصی را نیز در این روز قطع کرد و خودروهای آتش‌نشانی رژیم صهیونیستی نیز عمدا با تاخیر خود را به مسجد‌الاقصی رساندند تا آتش گسترده‌تر شده و مسجد به کلی در آتش بسوزد.

رژیم صهیونیستی «روهان» را دستگیر کرد اما اعلام کرد او مبتلا به جنون است و او را به استرالیا باز گرداندند.

علت وقوع جنایت

حادثه آتش‌سوزی در مسجدالاقصی یک سال پس از تصرف بخش شرقی بیت‌المقدس توسط نیروهای اسرائیلی در جریان جنگ‌ 6 روزه ژوئن 1967 (خرداد 1346) صورت گرفت. در آن زمان گلدامایر، عضو حزب کار اسرائیل که به تازگی در پی مرگ «لوی اشکول» تصدی دولت را بر عهده داشت، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل بود. او از جمله سیاستمدارانی بود که بر کاوش در بخش‌های زیرین مسجدالاقصی برای یافتن آنچه که «هیکل سلیمان و سایر ابنیه مقدس یهودیان» خوانده شده بود، اصرار  داشت. رژیم صهیونیستی از نخستین روزهای اشغال بیت‌المقدس اقدامات زیادی برای زدودن آثار و تعلقات اسلامی این شهر به عمل آورد.

از جمله این اقدامات بستن بانک‌های عربی، تخریب خانه‌ها و یا اماکن اسلامی، افزایش آبادی‌های یهودی‌نشین، جمع‌آوری پول‌های عربی و رواج پول اسرائیلی، مجبور ساختن اعراب به تعویض شناسنامه‌های عربی و تبدیل آنها به شناسنامه‌های اسرائیلی و سایر اشکال هویت‌زدائی از مردم مسلمان بیت‌المقدس بود.

در جریان جنگ اول اعراب و اسرائیل و همچنین جنگ 6 روزه رژیم صهیونیستی علیه کشورهای اسلامی چندین بار بیت‌المقدس توسط جنگنده‌های اسرائیلی بمباران شد و در یکی از حملات هوایی دروازه مرکزی مسجدالاقصی و یکی از منارهای آن خسارت دید. 3 از ماه مارس 1968 (اسفند 1346) صهیونیست‌ها به وسیله گروه‌های باستان ‌شناسی و به بهانه کشف آثار معبد سلیمان در اطراف و زیر عمارت مسجدالاقصی دست به کار حفاری شدند و در محیط حرم شریف نیز حفاری‌هایی انجام داده و در بخش زیرین مسجد تونل‌های متقاطعی حفر کردند. هدف از این گونه اقدامات، تخریب تدریجی مسجدالاقصی، نماد اتحاد ملت مسلمان فلسطین و سپس احداث دوباره معبد یهود به جای آن بود. حادثه به آتش کشیدن مسجدالاقصی نیز یکی دیگر از همین اقدامات است که ویران کردن این بنا را دنبال می‌کند.

پس از جنگ 6 روزه اعراب با رژیم صهیونیستی، این رژیم با ورود به کرانه باختری رود اردن و نوار غزه این مناطق را کامل اشغال کرد. از جمله مناطقی که در این حمله اشغال شد، قدس ‌شرقی و مجموعه مسجدالاقصی بود. صهیونیست‌ها با اشغال مسجدالاقصی درهای آن را به روی مسلمانان بستند و این نخستین بار بود که مسجدالاقصی بسته شد. پس از چند روز صهیونیست‌ها برای آنکه ملتی به نام فلسطین را به رسمیت نشناسند، کلیدهای درهای مسجدالاقصی به جز باب المغاربه را به اردن تحویل دادند و اردن از آن روز متولی مسجدالاقصی شد. ورودی باب المغاربة، از آن زمان تا کنون در اختیار صهیونیست ها قرار دارد و یهودیان و شهرک‌نشینان از این ورودی وارد صحن‌های مسجدالاقصی می‌شوند. این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که ورود غیرمسلمانان به مساجد در تمامی فرق اسلامی حرام است.

واکنش جهان به جنایت صهیونیست‌ها

مقامات اسرائیل برای توجیه این رسوایی، عامل این آتش‌سوزی را بازداشت و به بهانه مشکلات روانی او را در شفاخانه بستری و پس از مدت کوتاهی به استرالیا بازگرداندند. این جنایت، با واکنش گسترده‌ای در جهان اسلام همراه شد و تظاهرات و راهپیمایی های اعتراض آمیز گسترده ای در کشورهای مختلف برگزار شد. تأسیس سازمان همکاری اسلامی، یکی از پیامدها و واکنش کشورهای اسلامی به این جنایت بود. درپی واکنش و اعتراض‌های گسترده مسلمانان، شورای امنیت سازمان ملل هم در اقدامی بی سابقه با صدور قطعنامه ۲۷۱ این اقدام اهانت آمیز را محکوم کرد، و خواستار لغو همه تدابیر این رژیم علیه هویت قدس اشغالی، و رعایت همۀ بندهای توافقنامه ژینو و قوانین بین‌المللی درخصوص مناطق اشغالی شد. با این حال، اقدامات رژیم اسرائیل علیه مسجدالاقصی تا امروز همچنان ادامه دارد و این رژیم به صورت سازماندهی شده روزانه درحال اعزام اسرائیلی‌ها به داخل محوطه‌های مسجدالاقصی و همچنین ادامه حفاری‌ها در زیر و اطراف مسجدالاقصی است؛ تا به آرزو و هدف دیرینه خود یعنی تخریب کامل مسجدالاقصی و ساخت معبد ادعایی خود به جای آن، دست یابد.

واقعه آتش‌سوزی مسجدالاقصی خشم مسلمانان جهان را برانگیخت و به دعوت پادشاه مراکش، ۲۵ کشور اسلامی به همراه نمایندگانی از هند و سازمان آزادیبخش فلسطین، نخستین اجلاس خود را در ۲۲ سپتامبر همان سال در رَباط، پایتخت مراکش برگزار و در آن اجلاس، این اقدام اسرائیل را به شدت محکوم کرده و کشورهای شرکت‌کننده را به همکاری با یکدیگر فراخواندند و تاسیس سازمان همکاری اسلامی را اعلام کردند.

واکنش امام خمینی(ره) به حادثه حریق مسجدالاقصی

امام خمینی که در نجف اقامت داشتند، اقدام جنایتکارانه صهیونیست‌ها و تشکیل اجلاس رباط و سیاست‌های رژیم شاه را مورد انتقاد شدید قرار دادند. روزنامه «الجمهوریه» چاپ بغداد در شماره 588 خود در 1/8/1348 تحت عنوان «مرجع دینی، حضرت آیت‌الله خمینی خواستند که مسجدالاقصی تجدید بنا نشود» چنین نوشت: حضرت آ‌یت‌الله خمینی، مرجع دینی، از تمام مسلمانان خواستند که صفوف خود را در برابر دشمنان متحد سازند. حضرت آیت‌الله طی گفتگویی با خبرگزاری عراق اظهار داشتند: کنفرانس اسلامی که در رباط منعقد شد منشأ خدمتی به سود مسلمانان نشد،‌ بلکه به دشمنان اسلام کمک کرد زیرا بعضی از شرکت ‌کنندگان در این کنفرانس نیت صادقانه نداشتند و به علاوه تناقضاتی میان شرکت‌کنندگان در این کنفرانس وجود داشت. تا زمانی که فلسطین اشغالی آزاد نشده است، مسلمانان مسجدالاقصی را نباید تجدید بنا کنند. بگذارند جنایت صهیونیسم هماره در برابر چشمان مسلمانان مجسم و مایه حرکتی برای آزادی فلسطین باشد.

امام خمینی ضمن بحث راجع به «حکومت اسلامی» در بهمن 1348 نیز نظر خود را راجع به ‌آتش‌سوزی مسجدالاقصی و نقشه صهیونیستی و غارتگرانه‌ای که رژیم شاه در زیر پوشش جمع‌آوری اعانه برای تجدید بنای مسجدالاقصی دنبال می‌کرد، چنین بیان کردند: «... مسجدالاقصی را آتش زدند، ما فریاد می‌کنیم که بگذارید مسجدالاقصی به همین حال نیم سوخته باقی باشد،‌ این جرم را از بین نبرید ولی رژیم شاه حساب باز می‌کند و صندوق می‌‌گذارد و به اسم بنای مسجدالاقصی از مردم پول می‌گیرد تا شاه بتواند از این راه استفاده نماید و جیب خود را پر کند و ضمناً آثار جرم اسرائیل را از بین ببرد...».

آتشی که پس از 52 سال از حرارت نیفتاد

امروز پس از گذشت 52 سال همچنان این آتش بر پیکره قلب تپنده جهان اسلام از  حرارت نیفتاده و با داغ ننگ عادی‌سازی روابط کشورهای فاسد عربی با رژیم صهیونیستی هر لحظه ملتهب و شعله‌ورتر نیز می‌شود.

زبانه‌های آتش‌ پی در پی علیه مسجد مبارک الاقصی در اشکال مختلفی ادامه دارد؛ از هجوم نژادپرستانه شهرک‌نشینان، گروه‌ها و احزاب افراطی یهودی به صحن مسجد و با حمایت مستقیم رژیم تروریستی و ارتش اشغالگر گرفته تا حفاری‌های زیر مسجد که باقی‌مانده‌های این مکان اسلامی را تهدید می‌کند و یهودی‌سازی مکان‌های دیدنی شهر مقدس که تهدیدی برای بیت‌المقدس و ساکنانی است که در مجاورت مسجد زندگی می‌کنند.

اما امت مقاوم اسلام و فلسطین می‌داند که تلاش‌ها برای از بین بردن مسجدالاقصی و شهر قدس با ویژگی‌های اسلامی‌اش، با نقشه‌های مخرب صهیونیستی، مشارکت منفور آمریکایی و غربی، سکوت معنادار رژیم‌های عربی، گشایش سفارتخانه‌ها و عادی‌سازی شرم‌آور، نتیجه‌ای نخواهد داشت. بیت‌المقدس عربی و اسلامی باقی خواهد ماند و مسجد‌الاقصی باوری جاودان در قلب ما، همه مسلمانان و آزادگان جهان باقی خواهد ماند.

امروزه پاسگاه‌هایی که مقامات اشغالگر در نقاط مختلف بیت‌المقدس ایجاد کرده‌اند و حضور اعراب و اسلام در قدس را تهدید می‌کند و همه تلاش‌ها برای جابجایی قدس‌نشینان، ایجاد موانع برای جلوگیری از رسیدن نمازگزاران به مسجدالاقصی و سیاست محدود کردن نمازگزاران، همه ضرورت به صدا در آوردن زنگ خطر را بیش از پیش تداعی می‌کند.

فلسطینیان تنها با ایستادن در کنار هم و اتحاد یکپارچگی می‌توانند با طرح‌های اشغالگری و تلاش‌های شوم آن‌ها برای تخلیه شهر مقدس و جعل تاریخ و جغرافیای آن، مقابله کنند.

صهیونیست‌ها بدانند مسجدالاقصی مشمول مذاکره یا امتیاز نمی‌شود و بالاتر و مقدس‌تر از تصمیمات دادگاه‌های صهیونیستی است.

در پایان باید یادآور شد که کشورهای عربی و اسلامی مسئولیت خود را در قبال مسجدالاقصی به عهده بگیرند و مسلمانان اقصی نقاط جهان برای حمایت از قدس پا خیزند.

گزارش از اشرف بصیری