آموزه‌های دعای ۲۵ صحیفه سجادیه / اعتلای کلمه توحید با سلاح دعا

به گزارش ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، وبینار تخصصی تبیین مقام شامخ امام سجاد(ع) و آموزه‌های صحیفه سجادیه ️از سری برنامه‌های یازدهمین کنگره بین‌المللی امام سجاد‌(ع) امروز، 10 شهریورماه به همت ستاد هماهنگی کانون‌‌های فرهنگی هنری مساجد استان و با حضور اعضای کانون‌های مساجد استان برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر وحیدی، مدرس حوزه و دانشگاه در این وبینار تخصصی با اشاره به درس مهمی که باید از سیره امام سجاد(ع) و از خلال دعاهای صحیفه سجادیه بیاموزیم، اظهار کرد: درس مهم و بنیادین آن حضرت برای ما این است که در هیچ حالتی در انجام وظیفه کوتاهی نکنیم همچنان که ایشان نیز از هدف و وظیفه اصلی انبیا و اولیای الهی و اهل‌ بیت(ع) که همان اعتلای کلمه توحید بود، لحظه‌ای دست بر نداشتند.

مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: امام زین‌العابدین(ع) در ایام اسارت آل‌الله بعد از واقعه کربلا و در دوران امامتشان نه مانند امیرالمؤمنین(ع) حکومت داشتند و نه مانند امام رضا(ع) از ولایت‌عهدی ظاهری برخوردار بودند؛ ایشان از قدرت و توان شمشیر اباعبدالله(ع) هم محروم بودند چراکه آن روزگار، زمان شمشیر کشیدن نبود و کسی حتی به‌ قدر ۷۲ یار، در کنار امام(ع) باقی نمانده بود.

وی با بیان اینکه امام سجاد(ع) در دوران اسارت هیچ یک از امکانات دیگر امامان بزرگوار را در اختیار نداشتند، افزود: با این حال مشاهده می‌کنیم که ایشان در بدترین شرایط، با دست خالی و یکه و تنها از وظیفه امامت خود در جهت اعتلای کلمه توحید دست بر نمی‌دارند و به‌ وظیفه ذاتی خودشان با سلاح دعا جامه عمل می‌پوشانند.

مدرس مرکز تخصصی نماز قم با اشاره به روایت «ألدُّعاءُ سِلاحُ الْمُؤْمِنِ وَعَمُودُ الدّینِ وَنُورُ السَّماواتِ وَالْأرْضایع» پیامبر اسلام(ص) که دعا را سلاح مؤمن دانسته‌اند، بیان کرد: امام سجاد(ع) در چنین شرایطی اسلحه دعا را به‌دست می‌گیرند و به ما می‌آموزند که در انجام وظایف در هر شرایطی کوشا باشیم و برای کوتاهی بهانه نیاوریم.

وحیدی تصریح کرد: اگر کسی توان یا شرایط جنگیدن ندارد لااقل می‌تواند برای مرزداران و رزمندگان دعا کند یا اگر برای درمان بیماران نمی‌تواند کاری انجام دهد، می‌تواند برای سلامتی و صحت آنان دست به دعا بردارد همچنان که امام سجاد(ع) در دعای هفتم صحیفه سجادیه برای بیماران و رفع گرفتاری‌ها دعا می‌کنند.

این مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به دعاهای امام سجاد(ع) در حق فرزندان، توضیح داد: اگر کسی فرزند ندارد یا فرزند خوب ندارد، راه دعا پیش رویش باز است. در روایات نیز تأکیدات فراوانی مبنی بر دعای والدین در حق فرزندان به‌ویژه دعای پدر و مخصوصا دعا بعد از ادای هر نماز واجب وجود دارد، در روایتی نبوی آمده است: «دُعاءُ الوالِدِ لِوَلَدِهِ كَدُعاءِ النَّبىِّ لاُِمَّتِهِ، دُعاءُ الوالِدَةِ يُفْضى اِلَى الحِجابِ» یعنی دعاى پدر براى فرزندش، همانند دعاى پيامبر براى امّتش است. دعاى مادر از موانع اجابت دعا، مى‌گذرد.

وحیدی دعای ۲۵ صحیفه سجادیه را مصداق بارز دعای پدر در حق تک‌تک فرزندان خواند و گفت: این دعا در عین بیان دعا به درگاه الهی، حاوی آموزه‌هایی ناب در خصوص فرزندآوری و تربیت فرزندان است که می‌تواند چراغ راه پدر و مادرها باشد که این آموزه‌ها در چهار بخش آثار و برکات فرزندآوری، بهترین دعاها برای فرزندان، ویژگی‌های فرزندان خوب و آسیب‌های حوزه تربیت فرزند قابل طرح هستند.

برکات فرزندآوری از نگاه امام سجاد(ع)

مدرس مرکز تخصصی نماز قم بیان کرد: امام سجاد(ع) در لابلای فرازهای دعای ۲۵ صحیفه سجادیه به بیان سه برکت از برکات فرزندآوری می‌پردازند، از جمله در فرازی می‌فرمایند «اللَّهُمَّ وَ مُنَّ عَلَيَّ بِبَقَاءِ وُلْدِي» و به این نکته اشاره دارند که که فرزند سبب باقی ماندن نام انسان می‌شود، چراکه با فرزندآوری، منتسبان به انسان زیاد می‌شود و فرزندان صدقات جاریه هستند که یاد و نام انسان را پس از مرگ زنده نگه می‌دارند. فرزند هر عمل نیک و هر فعل ثوابی که انجام دهد، پدر و مادر نیز در این فعل سهیم هستند.

وحیدی دومین برکت فرزندآوری را بهره‌مند شدن پدر و مادر فرزندان است، فرزندآوری نه‌ تنها مانع کسب و کار و رزق و روزی نیست بلکه امام(ع) در فراز «بِإِمْتَاعِی بِهِمْ»، به این حقیقت اشاره دارند که فرزندان دستیار پدر و مادر هستند و آنان را از مزایایی برخوردار می‌کنند. در فراز «وَ اکفِنِی بِهِمْ فِی غَیبَتِی وَ أَعِنِّی بِهِمْ عَلَی حَاجَتِی»، نیز تأکید می‌شود که فرزندان در غیبت پدر و مادر عهده‌دار وظایف آنان می‌شوند و گوشه‌ای از کار بر زمین مانده را به دست می‌گیرند و نیز، بسیاری از حاجت‌های والدین توسط فرزندان و در همکاری و تعاون با آنان برآورده می‌شود.

وی با یادآوری سومین برکت فرزندآوری از نگاه امام سجاد(ع) در دعای ۲۵ صحیفه سجادیه، گفت: در فراز «وَ أَدْرِرْ لِی وَ عَلَی یدِی أَرْزَاقَهُمْ»، تأکید بر این نکته است که بر خلاف تصورات و افکار غیرموحدانه و شرک‌آمیز القا شده در جامعه امروز، فرزندان سبب زیاد شدن رزق و روزی می‌شوند، در واقع، خداوند رزاق و پدر و مادر واسطه رزق و روزی هستند. امام(ع) به خداوند عرضه می‌دارند که مرا واسطه خیر کن و رزق و روزی فرزندانم را با دستان من به آنان برسان.

وحیدی در تشریح بهترین دعاها برای فرزندان از نگاه امام سجاد(ع)، گفت: بهترین دعاها از زبان حضرت ابراهیم(ع) برای فرزندش اسماعیل در آیات ۳۵ تا ۴۱ سوره مبارکه ابراهیم آمده است. امام زین‌العابدین(ع) نیز دو دعای ناب و برگزیده در حق فرزندانشان دارند که یکی طولانی شدن عمر و دیگری سلامت و عافیت است. در دعای آن حضرت برای عمر طولانی فرزندان، ایشان بر تربیت صحیح و بنیه قوی جسمی و دینی فرزندان نیز تأکید دارند و عرضه می‌دارند که «إِلَهِی امْدُدْ لِی فِی أَعْمَارِهِمْ، وَ زِدْ لِی فِی آجَالِهِمْ»؛ مراد از اجل در این فراز از دعا، اجل قطعی نیست بلکه اجلی است که بر اساس تصریح روایات و احادیث، با کارهای نیک، دعا و صدقه از انسان دور می‌شود و عمر انسان را طولانی می‌کند.

وی دعا برای سلامت و عافیت فرزندان را دعایی جامع و زیبا خواند و تصریح کرد: امام(ع) در این فراز به زیبایی عرضه می‌دارند که «وَ أَصِحَّ لِی أَبْدَانَهُمْ وَ أَدْیانَهُمْ وَ أَخْلَاقَهُمْ، وَ عَافِهِمْ فِی أَنْفُسِهِمْ وَ فِی جَوَارِحِهِمْ وَ فِی کلِّ مَا عُنِیتُ بِهِ مِنْ أَمْرِهِمْ» یعنی صحت و عافیت جسم، سلامت دینی، اخلاقی و صحت نفس را با دوری از صفات رذیله مانند تکبر، دروغ، حسادت، بُخل و... از خداوند برای فرزندان می‌خواهند.

ویژگی‌های فرزندان خوب در دعای ۲۵ صحیفه سجادیه

این مدرس حوزه و دانشگاه بیان کرد: از لابلای فرازهای دعای ۲۵ صحیفه سجادیه می‌توان به چند مؤلفه از ویژگی‌های فرزندان خوب دست یافت. ایشان در فرازی از دعا عرضه می‌دارند که «وَ اجْعَلْهُمْ أَبْرَاراً أَتْقِیاءَ بُصَرَاءَ سَامِعِینَ مُطِیعِینَ لَک، وَ لِأَوْلِیائِک مُحِبِّینَ مُنَاصِحِینَ، وَ لِجَمِیعِ أَعْدَائِک مُعَانِدِینَ وَ مُبْغِضِینَ، آمِینَ»، در این فراز بر صفات نیکی چون نیکوکاری، تقوا و بصیرت در فرزندان اشاره دارند و فرزند خوب را فرزندی می‌دانند که از خداوند حرف‌شنوی داشته باش، مطیع کفار نباشد، دوستدار و خیرخواه اولیای الهی باشد و با معاندان در ستیزه باشد و مسئله تولی و تبری را توامان در خود تقویت کند.

وحیدی در پایان گفت: امام زین‌العابدین(ع) در فرازی دیگر عرضه می‌دارند که «وَ أَعِنِّی عَلَی تَرْبِیتِهِمْ وَ تَأْدِیبِهِمْ، وَ بِرِّهِمْ ... وَ أَعِذْنِی وَ ذُرِّیتِی مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ» و در این فراز بر آسیب‌های محتمل در حوزه تربیت فرزند مورد اشاره واقع شده است؛ اگر پدر و مادر در تربیت فرزند دقت نکنند نخواهند توانست فرزندان را در مبارزه با شیطان گمراهی ایمن کنند.