رنج روزهای پس از رحلت پیامبر(ص) برای صدیقه طاهره
فاطمه(س) با قبر پیامبر(ص) چنین سخن گفته است: «مردانى چند از امت تو همین که رفتى و پرده خاک میان ما و تو حائل شد، اسرار سینهها را آشکار کردند. بعد از تو، مردانى بر ما هجوم آورده و خفیفمان نمودند و همه میراث را غصب کردند.»
حجت‌الاسلام علیرضا قبادی، جامعه‌شناس و کارشناس دین به مناسبت ایام فاطمیه، در سلسله نوشتاری که در اختیار ایکنا قرار داده است به تحلیل گفتمان خطبه فدکیه حضرت فاطمه(س) پرداخته است.
قبادی در 10 قسمت گذشته از این مجموعه به موضوع «تقسیم قلمرو‌ها در خطبه فدکیه حضرت فاطمه الزهرا(س)»، «جایگاه حمد و ستایش پروردگار در دیدگاه حضرت زهرا(س)»، «یگانگی خداوند؛ مهم‌ترین حقیقت و راز عالم هستی»، «روایتی خاص از رسالت پیامبر خاتم(ص)»، «جایگاه قرآن در دیدگاه حضرت فاطمه(س)»، «فرآیند شکل‌گیری اسلام و نقش اهل‌بیت(ع) در تثبیت و استحکام آن»، «روایت ارث در گفتمان حضرت فاطمه(س)»، «ارث بردن فرزندان پیامبران(ع)؛ حکم مسلم قرآنی»، «روابط افراد مختلف با پیامبر(ص)» و «اتفاقات و وقایع پس از ارتحال پیامبر(ص)» پرداخت و در این قسمت به موضوع «خصومت برخی از افراد با دختر پیامبر(ص)» اشاره‌ای داشت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
«حضرت فاطمه(س) پس از ایراد سخنرانی مفصل درباره مهم‌ترین مسائل اعتقادی و موضوعات مختلف درباره حوادث و رخدادهای قبل و بعد بعثت، تفسیر آیات ارث و انحرافاتی که در جامعه پدیدار گشت، سخنانش را با اشعاری جان‌سوز پایان بخشید. او در حالی که متوجه مرقد مطهر پیامبر خدا(ص) بود، با زبان شعر با پیامبر دردمندانه سخن گفت.
فاطمه(س) با قبر پیامبر(ص) چنین سخن گفته است: «پس از تو خبرها و حوادثی پیش آمد که اگر حضور تو بود مصیبت زیاد به چشم نمی‌آمد. ما تو را از دست دادیم مانند زمینى که از باران محروم گشت. شاهد تفرقه قومت باش و از نظر پنهان مدار. هر خاندانى که نزد خدا منزلت و مقامى دارند نزد آشنایان نیز محترم‌اند. مردانى چند از امت تو همین که رفتى و پرده خاک میان ما و تو حائل شد، اسرار سینهها را آشکار کردند. بعد از تو، مردانى بر ما هجوم آورده و خفیفمان نمودند و همه میراث را غصب کردند. تو ماه شب چهارده و چراغ نوربخشى بودى که از جانب خداوند کتاب بر تو نازل می‌شد. جبرئیل با آیات الهى مونس ما بود و بعد از تو تمام خیرها مخفی شد. اى کاش پیش از تو مرده بودیم، آنگاه که رفتى و خاک ترا در زیر خود پنهان کرد. همانا ما به مصیبتی دچار شدیم که هیچ صاحب عزایی نه از عرب و نه از عجم چنین مصیبت ندیده است.»
نظام زبانی متن که شرح احوال است، وضعیت خاندان پیامبر(ص) را پس از ارتحال او روایت می‌کند. نکاتی را که حضرت فاطمه(س) در این اشعار برجسته و با اهمیت کرده عبارت از درد فراق، رفتاری خصمانه با او، قرابت معنوی او با پیامبر(ص) و شدت نارضایتی حضرت فاطمه(س) از اتفاقات و حوادث پس از ارتحال پیامبر(ص) است. در ذیل به شرح مختصر موارد مزبور اشاره می‌شود.
اولین موضوعی که حضرت در اشعار برجسته کرده‌اند، درد فراق پیامبر(ص) است. وجود پیامبر در جامعه مانند وجود باران برای زمین بود.
نکته دیگری که این گفت‌وگوی دردمندانه را با اهمیت ساخت، رفتار و برخوردی است که با او شده است، آشکار کردن رفتار خصمانه، غصب همه ارث و هجوم علیه او، نشانه‌ها و نمادهای خصومت و دشمنی با دختر پیامبر(ص) را نشان می‌دهد.
قرابت معنوی او با پیامبر(ص) و پیوند رازآلود او با جبرائیل(علیه‌السلام) نکته سومی است که در این قلمرو مهم شده است.
تقاضای مرگ، گواه شدت نارضایتی او درباره حوادث و رخدادهای پیش آمده از یک سو و فراق ارتحال پیامبر(ص) از سوی دیگر است که او هیچ مصیبتی را قابل مقایسه با آن نمی‌داند.
اشعار سروده شده شرح احوال حضرت فاطمه(س) پس از ارتحال پیامبر(ص) است، اما در عین حال روایت دیگری از اتفاقات و رخدادهای پیش آمده و تحلیل و تفسیر وقایع و حوادث سیاسی، فرهنگی و اجتماعی روزگار اوست. اشعاری که از اندوه و رنج فراوانش از اتفاقات و حوادث پس از ارتحال پیامبر(ص) حکایت می‌کند. اندوهی که نود و پنج روز فاطمه(س) آن را تحمل کرد و پس از آن، دنیا را وداع کرد. در حالی که به علی(ع) وصیت کرد که او را شبانه تغسیل، تکفین و تدفین کند.
خدایا بر فاطمه(س) و پدرش، همسر و فرزندان فاطمه(س) و «سِری» که در او به امانت گذاشتی، به میزان احاطه علمت، درود فرست.»
انتهای پیام
