تعبیر «فدکیه» برای خطبه حضرت زهرا(س) جفا در حق ایشان است

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، استاد پردیس فارابی دانشگاه تهران شامگاه 15 دی، در نشست علمی «نگاهی تاریخی به خطبه حضرت زهرا(س)» که به مناسبت سالروز شهادت حضرت زهرا(س) در مؤسسه فرهنگی پژوهشی فهیم قم برگزار شد، گفت: بنده معتقدم که خطبه معجزه‌گونه حضرت زهرا(س) را خطبه فدکیه خواندن ظلم به آن حضرت است زیرا محتوای آن خیلی فراتر از بحث فدک است. مرحوم حکیمی که عشق به اهل بیت(ع) و حضرت زهرا(س) داشت هم در آثارشان بر این تأکید کرده‌اند، آیت‌الله مصباح یزدی هم در یکی از سخنانشان فرمودند که خوب است که به آن فدکیه نگوییم و به نظر بنده بهترین عنوان، بازشناسی میراث پیامبر(ص) عنوان مناسبی است.

وی اضافه کرد: خطبه تحلیل‌ها و نکات بسیار عظیمی دارد که مورد غفلت بوده و یکی از مهمترین ضعف‌ها فقدان تاریخی‌نگری به آن است. ابتدای خطبه حمد و سپاس خداوند است و بعد نگاه بسیار مهم به احکام دارد و بعد خطاب به مردم که شما چه بودید و با بعثت به کجا رسیدید و چه جایگاه بلندی یافتید و شاخ شرک را شکستید و  بعد اشاره به رجعت تاسف‌برانگیز بعد از انقلاب بعثت دارد و دنیازدگی، شکم‌بارگی، لقمه حرام و منیت و ... را به عنوان دلایل این رجعت غمبار ذکر کرده است.

مهدوی‌راد بیان کرد: ایشان در قسمتی که نقش‌آفرینی رسول‌الله را مطرح کردند از جمله مطلب ایشان تعبیر «یکسر الاصنام» است که به معنای در هم شکستن بت‌ها و هیمنه‌های دروغین است؛ در تحقیقاتی که بنده داشته‌ام قبل از بعثت و بعد از بعثت تا هجرت برخورد با بت‌ها از سوی پیامبر(ص) نمونه‌های اندکی دارد یا ندارد که یکی از موارد آن در داستان بحیرا رخ داده که البته خود اصل این ماجرا هم مورد اتفاق نیست و  به خصوص  در تحقیقات اخیر ماجرای بحیرا  را زیر سؤال می‌برند.

وی تاکید کرد: پس اشاره حضرت زهرا(س) به چیست؟  در نگاه نخست به ذهن می‌آید که اشاره حضرت زهرا(س) در این خطبه شکسته شدن بت‌ها توسط پیامبر(ص) و با کمک امام علی(ع) در روز فتح مکه است ولی وقتی در منابع مختلف با دقت جست‌وجو کنیم می‌بینیم که فقط بحث فتح مکه مطرح نیست.

تصریح اهل سنت بر مناقب امام علی(ع)

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه جریان اموی منقبت‌ستیز بوده و گرنه اهل سنت اگر بیشتر از ما منقبت ذکر نکرده باشند کمتر ذکر نکرده‌اند، گفت: لیله‌المبیت از اتفاقات بزرگ در تاریخ اسلام است که منابع اهل سنت هم آن را ذکر کرده‌اند، در این شب پیامبر(ص) خطاب به امام علی(ع) دارند که امشب ما باید دو کار انجام دهیم؛ اول شکستن بت‌ها و دیگری خوابیدن تو به جای من و در منزل من است. این ماجرا اخلاص و قدرت و عظمت پیامبر(ص) و امام علی(ع) را می‌رساند؛ 40 نفر شمشیر به دست گرفته‌اند تا پیامبر(ص) را به خاطر اینکه بت‌ها را شکسته و ندای توحید سر داده بکشند.

مهدوی‌راد بیان کرد: بنده در تحقیقی که از طرف آقای ری شهری به من واگذار شد به این مطلب اشاره کردم که ماجرای شکستن بت‌ها برای شب لیله المبیت است و صرفا در فتح مکه نیست و ایشان ابتدا گفتند که مبادا سند معتبری نداشته باشد و باعث ایجاد فضای نامناسب علیه شیعه شود ولی بنده عرض کردم که دقیقا در منابع خود اهل سنت بیان شده است.

استاد دانشگاه تهران اضافه کرد: در یکی از نقل‌ها آمده است که پیامبر(ص) و امام علی(ع) در آن شب سراغ شکستن بت‌ها رفتند و وقتی امام علی(ع) پتک را بر سر بت می‌زد پیامبر(ص) فرمودند آهسته بزن تا صدای آن را نشنوند. وقتی هم کار تمام شد علی(ع) جای پیامبر(ص) خوابیدند. اینکه آیه «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ» در این باره نازل شده خودش مؤید اهمیت بسیار زیاد این مطلب است.

استناد به ماجرای لیلة المبیت برای اثبات امامت امام علی(ع)

استاد و پژوهشگر برتر دانشگاه تهران در سال جاری اظهار کرد: عبدالکریم خطیب تحلیلی ادیبانه و مؤمنانه در کتاب الامام علی بن ابیطالب(ع) آورده و گفته است که قصه لیلة المبیت طراحی خداوند است تا بگوید اگر بناست در دلهره‌آمیزترین و خوف‌ناکترین و خطرناک‌ترین ماجرا، علی(ع) در کنار پیامبر(ص) است پس در خلافت هم بر همه اولویت دارد. او معتقد است که من تعجب می‌کنم چرا شیعیان به این حادثه برای اثبات خلافت علی(ع) کمتر استناد می‌کنند. 

مهدوی‌راد ادامه داد: آیت‌الله خویی هم مطالبی درباره این ماجرا داشته‌اند که از آیت‌الله خرسان خواستند آن را شرح کند و وقتی زنده بود یک جلد آن شرح شد و بعد آیت‌الله خرسان مابقی آن را شرح دادند و در دو جلد آمده است. آیت‌الله خویی در این مطلب اشاره کرده که من با تورق و تتبع بسیار متوجه شدم که بحث شکسته شدن بت‌ها دو بار رخ داده و یکی از آن در لیلة المبیت است. علامه مجلسی هم بیان کرده است.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه افراد قلم به مزد همیشه تلاش کرده‌اند این منقبت بزرگ را از علی(ع) و پیامبر(ص) بگیرند، گفت: حضرت(س) در قسمتی از خطبه فرمودند: الا فی الفتنه سقطوا؛ فتنه فضایی است که به سادگی نمی‌توان موضع‌گیری کرد و واقعا شرایط فتنه بود، چون هنوز دو سه ماه از ماجرای غدیر دور نشده بودند که سقیفه ایجاد شد و مردم به امام (ع) تبریک گفتند و بعد زیر آن زدند؛ یکی از محققان عرب در مطالعات خود آورده است که در آن دوره، 5 حزب در سطح مدینه فعالیت داشتند و حزب بنی هاشم مظلوم‌ترین آنها بود و واقعا ماجرای سقیفه چیز عجیبی است، یکی از بزرگان می‌گفت من واقعا نمی‌توانم خطبه حضرت را تا انتها بخوانم چون واقعا چیز عجیبی است که بعد از دو یا سه ماه فرزند رسول‌الله و حرمت پیامبر(ص) این گونه شکسته شود. بارها جلوی چشمان همه فرمود که فاطمه پاره تن من است و حالا این احترام به دختر پیامبر(ص) است که جلوی خانه او آتش بریزید و شوهرش را با طناب به سمت مسجد بکشید و بیعت بگیرید.   

مهدوی راد گفت: یکی از فضلا کتابی نوشته و گفته وقتی کسی به عیادت بیمار می‌رود شیرینی و دسته گل می‌برد، آیا اینها دسته گل جلوی خانه فاطمه(س) بردند، آیا آتش زدن دسته گل بود، اگر به آتش زدن تصریح نکرده‌اید تهدید کردن با آتش که مسلم است. فاطمه(س) در خطبه فرمودند: عهد شما با پیامبر(ص) نزدیک است و جراحتی که ایجاد کرده‌اید هر لحظه ما را رنج می‌دهدِ واقعا ببینید اینها هنوز پیامبر(ص) را دفن نکرده رفته‌اند سراغ حکومت و خلافت.