نقش بی‌بدیل والدین در پیشگیری از اختلال هویت جنسی فرزندان

به گزارش ایکنا، حجت الاسلام محمد عندلیب همدانی، استاد سطح خارج حوزه علمیه، 21 فروردین ماه در ادامه سلسله مباحث «بررسی فقهی و روان‌شناسی تغییر جنسیت»، گفت: اگر فردی، شش ماه متوالی در نوجوانی یا بزرگسالی دو علامت از مجموعه چند عوامل را داشت، دچار اختلال هویت جنسی می‌دانند؛ این دو علامت شامل یک ناهمخوانی میان جنسیت تجربه شده و خصوصیات اولیه و یا ثانویه جنسی او هست و دوم تمایل شدید به رهاشدن از خصوصیات اولیه و ثانویه به دلیل ناهمخوانی بارز آن با جنسیت تجربه شده که در حقیقت امر دوم، نتیجه نهایی امر اول است.

وی افزود: وقتی تطابق و همخوانی نبود، ممکن است کار به جایی برسد که این فرد تمایل داشته باشد هم از خصوصیات جنسی اولی موجود و هم از خصوصیات ثانویه موجود خود را رها کند. مثلا شخص نوجوان تمایل دارد خصوصیات ثانوی جنسی او محقق نشود؛ به عنوان مثال اگر ظاهرا پسر است دنبال این است که موهای زائد روییده نشود و صدای او مردانه نباشد. همچنین تمایل شدید به خصوصیات جنسی اولیه و ثانویه جنس مقابل خود و تمایل شدید به داشتن جنسیت مقابل دارد. تمایل شدید به اینکه با او مانند فرد متعلق به جنسیت دیگر رفتار شود یعنی اگر زن است دوست دارد با او مانند مرد رفتار کنند و برعکس. همچنین اعتقاد راسخ به داشتن احساسات و واکنش‌های جنسیت مقابل یعنی معتقد است احساسات و واکنش‌های زنانه در او هست یا برعکس. اگر از بین این موارد، دو مورد در فردی در یک دوره شش ماهه موجود و سبب ایجاد اختلال در زندگی فرد شده باشد، به او اختلال جنسی می‌گویند.

حجت الاسلام عندلیب همدانی اظهار کرد: اصطلاح تراجنسیتی به کسانی اطلاق می‌شود که با جنسیتی متفاوت از جنسیت بدو تولد خود همانندسازی کرده باشند، گاهی کسانی می‌خواهند بدن جنس مقابل را داشته باشند یا بین هر دو جنس، بیشترین تاکید ما در مورد دگرجنس پنداران است که گاهی از آنها به تبدل‌خواه تعبیر می‌شود ولی طبق پیشنهاد انجمن روان‌پزشکان آمریکا نامی که حاوی تحقیر و سرزنش نباشد انتخاب شده و به آن ملال جنسیتی گفته می‌شود.

تفاوت بین انحراف جنسی و اختلال جنسی

وی تصریح کرد: قبلا گفتیم انحراف جنسی را باید کنار بگذاریم لذا کسانی که ملال جنسیتی دارند، از جنسیت موجود خود ناراضی هستند و موجب انزوا و کاهش عزت نفس آنان شده است در صورتی که در همجنس گرایی اینطور نیست. چنانچه هر مبدل‌پوشی هم ملال جنسیتی ندارد و کسانی هستند که با هدف کامیابی جنسی چنین کاری می‌کنند. در صورتی که هدف اولیه در ملال جنسیتی، کامیابی جنسی نیست و علت مبدل‌پوشی آنها تمایل به زندگی آزادانه در جنس مخالف است.

استاد سطح خارج حوزه علمیه اضافه کرد: اگر شخصی جنس موجودش زن بود و از او انتظار لطافت و محبت و ... بود ولی او از جنس موجود خود ناراضی بود، به طبع علاقه به برآوردن انتظارات جامعه ندارد و به آن ملال جنسیتی گفته می‌شود. برداشت بنده با توجه به تحقیقات و شنیدن صحبت افراد مطلع، اگر در انسان‌های معمولی نگاه کنیم، هویت جنسی با جنسیت هماهنگ است ولی در ترنس‌ها، آنان از هویت جنسی موجود خود بیزار هستند و هویت جنسیتی مناسب با جنس موجود را هم ندارند.

عوامل ایجاد ملال جنسیتی

وی با اشاره به عوامل ایجاد ملال جنسیتی، اضافه کرد: افراد دچار ملال جنسیتی مرد به زن از لحاظ تفاوت ساختاری در ناحیه‌ای از مغز که هورمون‌های جنسی مردانه را کنترل می‌کند، تحت مشاهده قرار گرفتند و نتیجه این بود که مغزها در مقایسه، زنانه‌تر هستند ولی معلوم نیست که این علت است یا معلول.

حجت الاسلام عندلیب همدانی گفت: در عوامل مهم زیست‌شناسی در تحقق ملال جنسیتی، گفته شده که هنوز تایید نشده هرچند احتمال می‌رود بحث قرار گرفتن در معرض هورمون‌ها قبل از تولد مطرح باشد. تغییرات هورمونی می‌تواند طبیعی و یا نتیجه مصرف دارو باشد. رفتارهای زنانه در پسران و برعکس پاسخ‌های متفاوتی را در خانواده‌ها بر می‌انگیزد. در کتاب خلاصه روان‌پزشکی آمده است که هویت جنسی تحت تاثیر تعادل مزاج کودک و نگرش‌ها و ویژگی‌های والدین است.

وی اضافه کرد: معمولا خانواده‌ها از دختر، دخترانه رفتار کردن و از پسر، پسرانه رفتارکردن را طلب می‌کنند و روان‌کاوان چنین فرض کرده‌اند که کیفیت رابطه دختر و کودک در نخستین سال‌های زندگی در هویت جنسی اهمیت فوق العاده دارد؛ در خلال این دوره، مادران طبیعتا کودک را از هویت جنسی خود مطلع کرده و سبب می‌شود آنها به هویت جنسی خود افتخار کنند.

نقش والدین در شکل‌دهی هویت جنسی فرزندان

وی تاکید کرد: روان‌کاوان معتقدند مادر خشن و بی‌ارزش کننده می‌تواند در رشد هویت جنسی کودک اختلال ایجاد کند و برخی کودکان با این پیام مواجه می‌شوند که اگر هویت جنس مقابل را داشتند از ارزش بیشتری برخوردار بودند. گاهی به دختر یا پسر می‌گویند کاش جنس مخالف بودی. کودکان طردشده و آزاردیده ممکن است بر اساس چنین باوری عمل کنند.

استاد سطح خارج حوزه علمیه بیان کرد: مرگ، غیبت طولانی و افسردگی مادر سبب می‌شود برای یک پسر این اختلال ایجاد شود و برعکس.

وی تاکید کرد: عالم دینی می‌تواند به کسانی که قصد دارند اختلال هویت جنسی را ریشه‌کن کنند کمک کند. مرحله اول در این مسئله، پیشگیری و مراقب بودن مادر نسبت به تغذیه و استفاده از دارو و ... است. دوم حفظ آرامش روحی و خانوادگی به هنگام حاملگی و کنترل خشم و سوم طرد افکار جاهلی نسبت به دختر و پسر و عدم القای تفکرات پوچ به فرزندان است. متاسفانه برخی خانواده‌ها باز افکار پوچ جاهلی را نسبت به دختران دارند.

حجت الاسلام عندلیب همدانی تاکید کرد: مبادا کار زیاد از طرف مادر و پدر روی فرزند اثر بگذارد که تاثیرات اخلاقی و هویت جنسی در کودک دارد؛ همچنین مراقبت از رفتارهای کودک قبل از یکسال و نیم که اگر علائمی وجود داشت فورا با متخصصان مربوط در میان بگذارند.

استاد حوزه با بیان اینکه راه حل دوم، ترمیم و اصلاح و سوم مهاجرت جنسی است، گفت: فقیه هیچ وقت اصراری به مرحله سوم ندارد. اگر با پیشگیری و ترمیم و اصلاح با مشاوره و دارو، رفع شد که هیچ ولی اگر نبود برخی آقایان می‌گویند باید جراحی شود. در یکی از کتاب‌ها در این زمینه آمده بیشتر روان پزشکان معتقدند که جراحی، نهایی‌ترین قدم در فرایند تغییر جنسیت است و در پی دوره‌ای از زندگی در نقش جنسیتی مورد نظر، درمان هورمونی صورت می‌گیرد.