چکناواریان: دولت متوجه فرهنگ و هنر باشد/ سفره افطار بود نه کنفرانس +صوت

به مناسبت برگزاری سفره افطاری رئیس‌جمهوری با هنرمندان، ایکنا گفت‌وگویی با برخی هنرمندان حاضر در این مراسم انجام داده است تا از گفت‌وگوها و بیان مطالباتی که هنرمندان با رئیس‌جمهوری بدون واسطه بیان کرده‌اند اطلاع یابیم. از هنرمندان حضور یافته در این ضیافت می‌توان به لوریس چکناوریان؛ آهنگساز و رهبر ارکستر اشاره کرد.

چکناواریان در رابطه با مراسم افطاری رئیس‌جمهوری بیان کرد: از دعوتشان تشکر می‌کنم. من فقط نشسته بود و به صحبت‌های همکاران هنری من که در رشته سینما و موسیقی بودند گوش می‌دادم. هرکدام صحبت‌های خود را می‌کردند که جالب بود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا شما هم صحبتی با رئیس جمهوری کردید؟ گفت: خیر. آقای شاهین فرهت آنجا حضور داشتند و صحبت کردند. به هرحال شب افطاری است؛ کنفرانس و نشست خبری نبود که بحث و صحبت شود. هرکسی پنج دقیقه‌ای صحبت می‌کرد و آقای شاهین فرهت و نوربخش در رابطه با موسیقی صحبت کردند. دیگر هم لازم نبود تا بیشتر از این صحبت شود.

چکناواریان افزود: من مطالبه‌ام را از رئیس‌جمهوری به صورت کلی بیان می‌کنم و این است که فرهنگ، هنر و موسیقی آرم یک ملت است. روحیه یک ملت است. بقیه چیزها می‌آیند و می‌روند اما این سه بسیار مهم است. فرهنگ است که یک ملت را نگاه می‌دارد. اگر من ایرانی هستم و افتخار می‌کنم برای چه چیزی افتخار می‌کنم؟‌ به دلیل اینکه سعدی، حافظ، مولوی، فارابی، ابن‌سینا و... را داریم. اگر اینها نبودند به چی چیزی باید یک ملت افتخار ‌کند؟

این آهنگساز در رابطه با بیان دغدغه‌های هنرمندان اظهار کرد: فرهنگ و هنر یک اقیانوس بزرگی است و در تمام دنیا امکان ندارد که شما بتوانید صحبتی کنید که تمام‌ موضوعات آن را گفته باشید. این موضوعات به صورت کنفرانس بیان می‌شود که هنرمندان یا دانشمندان حضور پیدا می‌کنند و چندین ساعت بحث می‌شود و سالی چندبار هم تکرار می‌شود. بعد بررسی می‌شود که صحبت‌هایی که شده است به کجا رسیده و چه کمبود‌هایی وجود داشته و چه چیزهایی باید اضافه کنند. این مراسم کنفرانس نبود یک شب افطار بود.

وی با بیان به اینکه اگر قرار بود که صحبت شود و مطالبات موسیقی را بیان شود حداقل باید دو ساعت در رابطه با این موضوع صحبت کرد؛ ادامه داد: موسیقی مهم‌ترین چیز در اجتماع است. به نظرم واقعاً زبان خدا است و تمام ادیان دنیا از طریق موسیقی خود را بیان می‌کنند و به خدا حرف قلب خود را می‌رسانند. من حرفم این است که به خاطر سؤاستفاده دو نفر که موسیقی مبتذل اجرا می‌کنند نباید موسیقی را محدود کرد. به آن چیز که خوب است باید توجه کرد. هنر موسیقی چه از دیدگاه ادیان و چه کلاسیک به قدری جایگاه و آثار فاخر دارد که قابل شمارش نیست.

چکناواریان ادامه داد: باید متوجه شد در ایران ما سه نوع موسیقی داریم، موسیقی محلی که مردم خودشان می‌سازند و آهنگساز ندارند. موسیقی سنتی داریم که هر کشوری موسیقی سنتی خود را دارد و موسیقی کلاسیک که اصلا برای هیچ کشوری نیست زیرا یک بیرق است.

وی افزود: دوازده نت موسیقی کلاسیک 365 میلیون ترکیب دارد که امکان ندارد یاد گرفت. هر کشوری به زبان خود با آن صحبت می‌کند از همین روی موسیقی کلاسیک برای غرب نیست بلکه برای همه دنیا است. ما در ایران آهنگسازان خوبی داریم که قطعات خوبی نوشتند منتها ارکستر خوب می‌خواهد و ارکستر خوب، بودجه خیلی زیاد و سازهای‌ خوب و اساتید خیلی خوبی می‌خواهد. موسیقی در تمام دنیا بزرگترین بودجه را دارد و این است که در اروپا و آمریکا این خرج‌ها را می‌کند زیرا موسیقی خیلی مهم است.

این رهبر ارکستر اظهار کرد: در جنگ جهانی دوم وقتی آمریکایی‌ها به کشورهای اتریش و ایتالیا کمک مالی کردند تا کشور خود را بازسازی کنند متوجه شدند که آنها به جای اینکه کشور را بازساری کنند و صرف ساخت کارخانه کنند؛ نصف بیشتر پول را صرف سالن‌های کنسرت و ارکستر این مسائل کردند. آن زمان آمریکایی‌ها از مرحله فرهنگ پرت بودند، کنگره سنا آمریکا بابت این موضوع از دولت شکایت کرد. این دولت‌ها در پاسخ گفتند چه فایده دارد که کارگر کارخانه و مردم یک کشور، فرهنگ نداشته باشند؟ اول باید فرهنگ را بسازیم بعد این‌ها را راه بیندازیم. آمریکایی‌ها بعداً متوجه این موضوع شدند و دست به کار شدند.

وی ادامه داد: من وقتی در سال 1965 به آمریکا رفتم تعداد کمی ارکستر سمفونیک خوب در آنجا وجود داشت و اما الان تمام شهر آمریکا اپرا و سمفونی دارند و حرف اول را می‌زنند زیرا متوجه شدند که موسیقی همه ملت‌ها را به هم ارتباط می‌دهد و یکی می‌شوند و فرقی ندارد که اهل کجا هستید. موسیقی زبان خدا و طبیعت است. تمام کهکشان با موسیقی ساخته شده است. تمام طبیعت با صدا است.

این موسیقیدان افزود: روحیه یک ملت را با موسیقی می‌توان درست کرد چرا باید تنها در جنگ استفاده شود؟ موسیقی در درمان هم کاربرد و امروز در تمام بیمارستان‌های دنیا با موسیقی بیماران را درمان می‌کنند. لالایی مادر موسیقی است و اولین عشقی که انسان تجربه می‌کند همین لالایی خواندن مادر است. این موضوعات را باید در یک کنفرانسی بیان کرد.

چکناواریان با بیان اینکه موسیقی را باید در مدارس و کودکستان‌ها شروع به آموزش کرد ادامه داد: بچه‌ها باید با روحیه موسیقی بزرگ شوند و باید به آنها آموزش داد که هرچیزی می‌تواند برداشت خوب یا بدی از آن داشت، مثل زبان که بسیاری هستند با این زبان از صبح تا شب فحش می‌دهند و دروغ می‌گویند اما در همین زبان افرادی مثل حافظ و سعدی و فردوسی را داریم. این است که نباید هیچ وقت بد و خوب را با هم قاطی کرد و سعی کرد که از هم جدا نگه داشت.