رؤیت هلال مسئله تقلیدی نیست

به گزارش ایکنا، آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، 12 اردیبهشت ماه در جلسه تفسیر سوره مریم(س) ضمن تبریک عیدسعید فطر توضیحاتی درباره رؤیت هلال ماه بیان کرد و گفت: کسانی که مانند بنده معتقدند ملاک در رؤیت هلال، دیدن آن با چشم غیرمسلح است، معنایش این نیست که اینها نجوم بلد نیستند؛ برخی اعاظم و فضلا کتاب نوشته و برای بنده هم فرستادند و طوری مطلب نوشته‌اند که گویی برای اولین بار آن را کشف کرده‌اند.

وی افزود: مشکل، مشکل نجومی نیست؛ برخی می‌گویند ماه از محاق که بیرون بیاید ماه جدید آغاز شده است، بنابراین رؤیت هم ملاک نیست و زمان تولد ماه را محاسبه می‌کنیم و به محض خروج ماه از محاق، ماه جدید ثابت است؛ این در حالی است که شرع در برخی مسائل برای خودش ضابطه دارد مثلا اگر شما 10 کیلومتر سفر کنید، آیا مسافر هستید؟ یا 20 کیلومتر؟ خیر ولو اینکه از نظر عرفی مسافر باشید؛ مشهور 22 و نیم کیلومتر را ملاک سفر قرار می‌دهند و بنده معتقدم 350 کیلومتر. 

هادوی تهرانی بیان کرد: هلال از وقتی متولد می‌شود تا زمانی که با چشم دیده شود، تغییر نور دارد یعنی تولد ماه قابل محاسبه هست ولی قابل مشاهده با چشم نیست، گرچه با چشم مسلح دیده می‌شود و اگر گرد و غبار و ابر نباشد، بعد از مدت زمان اندکی با چشم غیرمسلح هم دیده می‌شود.

ملاک؛ رؤیت یا تولد ماه؟

وی با طرح این پرسش که آیا ملاک، رؤیت است یا تولد کما اینکه غزالی معتقد به تولد بود، اظهار کرد: قائلان به رؤیت هم دو گروه هستند؛ عده‌ای فقط با چشم مسلح و برخی هم رؤیت با چشم غیرمسلح را ملاک می‌دانند. بنابراین نمی‌توان گفت قائلان به رؤیت با چشم غیرمسلح، قدیمی هستند و نجوم بلد نیستند. بلکه به ادله بازگشت دارد؛ بزرگواری که معتقد است رؤیت اعم از مسلح و غیرمسلح است یک مبنا دارد و فقیهی که فقط رؤیت حسی را قبول دارد نظر دیگری دارد. 

استاد سطح خارج حوزه علمیه بیان کرد: بنابراین اگر برای کسی هلال ثابت شد روز عید است و ثابت نشد باید روزه بگیرد. احراز هم زمانی است که انسان یا با چشم خودش ببیند، یا دو شاهد عادل با چشم خودشان ببینند و یا از راه دیگری یقین پیدا کنند. 

وی افزود: اگر مرجع تقلیدی احراز کرد روزی روز عید فطر است، بر مقلدان او واجب نیست که آن روز را روز عید بدانند زیرا این موضوع است و در موضوعات، تقلید وجود ندارد. مثلا یک آهنگی پخش می‌‍شود و مرجع تقلید شما می‌گوید حلال است زیرا موسیقی شهوت نیست ولی به نظر شما موسیقی شهوت است در این صورت با اینکه مرجع شما نظر حلیت دارد بر شما حرام است.

رؤیت هلال تقلیدی نیست

استاد سطح خارج حوزه علمیه گفت: یا ممکن است مجتهد بگوید این آب، کر است ولی به نظر شما کر نیست، شما باید به نظر خود عمل کنید. اینکه این روز، روز عید فطر هست یا خیر موضوع خارجی است و در اینجا تقلید ملاک نیست.

وی افزود: متاسفانه برخی مرتبطین با دفاتر مراجع توضیح درستی در این زمینه ارائه نمی‌کنند در صورتی که در رساله آقایان بیان شده که اگر هلال برای فردی ثابت شد، نباید از مرجع تقلیدش تبعیت کند. به جای توضیح مسئله می‌گویند آقا فرمودند که فردا عید است در صورتی که موضوع، جای تقلید ندارد.

تبعیت از نظر ولی فقیه

آیت‌الله هادوی تهرانی افزود: اگر ولی فقیه از باب ولایت حکم کند که یک روز عید است باید تبعیت شود زیرا حکم و فتواست ولی اگر بفرماید که برای من عید احراز شده است یعنی حکم ندهند باز فرد می‌تواند خودش به نحوی احراز کند و البته نباید بر سر این مسئله دعوای خانوادگی هم صورت بگیرد و هر کسی باید به وظیفه خود عمل کند. 

وی افزود: اگر ما یک سر سوزن باور می‌کردیم که قیامتی در کار هست، خیلی از دعواهای اجتماعی را نداشتیم و خیلی از مشکلات کشور حل شده بود.