چرا غیرمسلمانان به استفاده از محصولات حلال اقبال دارند؟

 به گزارش ایکنا به نقل از العمق المغربی، تا دو دهه پیش هیچ‌کس انتظار نداشت که صنعت حلال به صنعتی پیشرو در جهان تبدیل شود که برای غیرمسلمانان نیز جذابیت داشته باشد. در آن زمان مفهوم کالای حلال امری ارزشی بود که رفتار مصرف‌کننده مسلمان یا یهودی را در غرب هدایت می‌کرد، اما رفته‌رفته این صنعت در ارتباط با جامعه مسلمانان که به دنبال گوشت و دیگر فراورده‌های حلال در بازارهای غربی بودند، پیشرفت کرد و به یک تجارت پررونق تبدیل شد. امروزه «حلال» برندی است که با مجوزها، فتواها و استانداردهای کیفی ارتباط دارد و به یکی از صنایع در حال گسترش و سودآور در جهان تبدیل شده است.

این صنعت که در حال حاضر شامل حوزه‌هایی غیر از تغذیه نیز می‌شود، از ارزش دینی خود برای مسلمانان فراتر رفته و به بازاری گسترده تبدیل شده است که به سرعت غیرمسلمانان را در سراسر جهان نیز جذب می‌کند.

علت تقاضای گسترده غیرمسلمانان برای محصولات حلال چیست؟

«صنعت حلال» در حال حاضر از صنایع غذایی فراتر رفته و شامل داروها، لوازم آرایشی، محصولات بهداشتی، لوازم بهداشتی، تجهیزات پزشکی و همچنین بخش‌های مهمی از خدمات، شامل لجستیک، بازاریابی، بسته‌بندی، برندسازی و امور مالی نیز می‌شود. با این حال بزرگترین بخش این بازار را تجارت غذای حلال تشکیل می‌دهد که به عنوان یکی از سودآورترین و تأثیرگذارترین بازارها در تجارت جهانی غذای امروز در حال ظهور است.

اگرچه مبنای صنعت غذای حلال بر این امر استوار است که مسلمانان باید از غذاهای سالم و مجاز در شریعت اسلام استفاده کنند، اما در واقع بازار غذای حلال دیگر مختص مسلمانان نیست بلکه به مرور زمان در میان مصرف‌کنندگان غیرمسلمان نیز که حلال را با مصرف‌گرایی اخلاقی مرتبط می‌دانند، مقبولیت فزاینده‌ای پیدا کرده است.

بازارهای اصلی غذای حلال در جهان

در حال حاضر ارزش بازار جهانی غذای حلال در سال 2022، 1522170 میلیون دلار برآورد شده است و انتظار می‌رود تا سال 2028 با نرخ رشد مرکب سالانه 4.3 درصد در این دوره به 1959610 میلیون دلار برسد. چندین شرکت عمده در بازار غذای حلال در جهان فعال هستند و بازارهای آسیای شرقی، خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله بازارهای اصلی هستند که حدود 55 درصد از بازار جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. این شرکت‌ها به رستوران‌های زنجیره‌ای بین‌المللی و غذای فوری معروف مانند کی اف سی و مک دونالد در کشورهای اسلامی مواد اولیه حلال ارائه می‌کند علاوه بر این مجموعه از فروشگاه‌های زنجیره‌ای را اداره می‌کنند که محصولات حلال را به مشتریان ارائه می‌دهند.

شاید سؤالی که پیش می‌آید این باشد که چرا غیرمسلمانان استفاده از غذای حلال تهیه شده به روش اسلامی را بر سایر غذاها ترجیح می‌دهند؟ مطالعات علمی متعددی که توسط دانشمندان و محققان کشورهای مختلف جهان در زمان‌های مختلف انجام شده، دلایل محبوبیت غذای حلال در بین غیرمسلمانان را شناسایی کرده است.

در یکی از این مطالعات عوامل گرایش غیرمسلمانان به غذای حلال اسلامی بررسی شده است، در این تحقیق 1100 مصرف‌کننده در کانادا، اسپانیا و بریتانیا مورد بررسی قرار گرفته‌اند، در مطالعه دیگری که توسط گروهی از محققان در تعدادی از دانشگاه‌های مالزی بر روی نمونه‌ای متشکل از 100 مصرف‌کننده غیرمسلمان که شامل 53 درصد چینی‌ها، 32 درصد هندی‌ها و 15 درصد از سایر گروه‌های قومی است، انجام شده است، محققان دریافتند که مهم‌ترین عوامل و دلایل محبوبیت غذای حلال در بین غیرمسلمانان شامل موارد زیر است:

سلامت غذای اسلامی

شیوه‌نامه‌های کلی در اسلام، انگیزه‌های خاص مفهوم حلال را روشن می‌کند. این انگیزه‌ها شامل سلامت عمومی، حفظ جان و حفاظت از نسل‌های آینده است. حفظ احترام به خود و سلامت مواد غذایی به‌طور کلی اولویت اصلی مصرف‌کنندگان است. غذای ناسالم سالانه باعث 600 میلیون بیماری و 420 هزار مرگ در جهان می‌شود؛ و سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است که سالانه 33 میلیون سال زندگی سالم به دلیل مصرف مواد غذایی ناسالم در سطح جهان از بین می‌رود، عدد واقعی احتمالاً از این فراتر است. غذای حلال امروزه فراتر از ارزش دینی است، صرفاً به این دلیل که نگرانی درباره سلامتی در مصرف غذا اساساً ارزشی مشترک بین انسان‌ها است.

کیفیت غذا

پذیرش محصول از جانب مصرف‌کننده اغلب کلید موفقیت در تمام محصولات به ویژه درباره مواد غذایی است. کیفیت بالای غذای حلال یکی از مهم‌ترین عوامل استقبال غیرمسلمانان از این محصولات است. کیفیت بر اساس تمیزی و تازگی مواد غذایی تعیین می‌شود و برای دستیابی به این امر روش‌های فرآوری مواد غذایی در حفظ پاکیزگی و تازگی مواد غذایی حیاتی بوده و به طور مستقیم بر کیفیت تغذیه‌ای غذای مصرفی تأثیر می‌گذارد.

دانشمندان علوم غذایی ابعاد کیفیت غذا را به 4 دسته تقسیم کردند: مزه خوب، سالم بودن، راحتی و روانی در خوردن آن و کاربردی بودن. از این منظر کیفیت غذا با لذت حسی مرتبط است و بنابراین عمدتاً به طعم، بو و ظاهر مربوط می‌شود. روش‌های تهیه، آماده‌سازی و نگهداری غذاهای حلال منجر به کیفیت بالای این محصولات شده و از این‌رو در بین غیرمسلمانان نیز طرفداران زیادی یافته است.

رأفت با حیوانات

 رأفت با حیوانات ارتباط مستقیمی با پذیرش غذاهای حلال از جانب غیرمسلمانان دارد. مهربانی با حیوانات و مراقبت از آن‌ها به رفتارهایی اطلاق می‌شود که در مواجهه با حیوانات مطرح است و اموری مانند مراقبت از حیوانات در دامپروری و رفتار مناسب با آن‌ها را برمی‌گیرد. رعایت حقوق حیوانات و مهربانی با آنها امری مهم در اسلام است و شریعت اسلامی هیچ‌گونه حیوان‌آزاری را در مراحل مختلف زنجیره تأمین گوشت حلال تحمل نمی‌کند.

ذبح حیوانات باید به شیوه‌ای مناسب انجام شده و حیوان در این میان متحمل شکنجه نشود. در کشتار صنعتی به این موضوع توجه چندانی نمی‌شود و گزارش‌های فراوانی از رفتارهای نامناسب و همراه با آزار بسیار در کشتارگاه‌ها و مراکز نگهداری حیوانات انتشار یافته است.

رفتار مناسب با حیوانات در روند تهیه غذا و محصولات حلال یکی از دیگر عوامل مهم گرایش غیرمسلمان به استفاده از این محصولات بوده است.

ترجمه: سعید عدالت‌جو