کمبود کارشناسان متخصص؛ بزرگترین مانع رشد فین‌تک اسلامی
سرمایه‌گذاری برای فین‌تک اسلامی در حال حاضر کمیاب است و نیاز به نسل جدیدی از ذینفعان همسو با اصول مالی اسلامی وجود دارد. کمبود کارشناسان متخصص در حوزه تأمین مالی اسلامی و به تبع آن فین‌تک اسلامی کار را برای رشد این دو حوزه در بین مشتریان خدمات مالی کُند کرده است.
به گزارش ایکنا به نقل از Qardus، بخش فین‌تک (فن‌آوری مالی - اسلامی) به نوعی تبدیل به مظهر تکامل خدمات مالی اسلامی شده و اکنون فرصت خوبی را برای مطرح کردن بیشتر خود در دنیای تأمین مالی جهانی دارد.
با تحولات اجتماعی ـ اقتصادی و تغییرات ژئوپلیتیکی ناشی از همه‌گیری جهانی کووید-19 و جنگ در اوکراین، فین‌تک اسلامی در حال حاضر این شانس را دارد که به یک نیروی متحول‌کننده در امور تأمین مالی جهانی تبدیل شود.
سال 2020 میلادی سال مهمی برای فین‌تک اسلامی بود، زیرا این نخستین باری بود که یک شرکت فین‌تک اسلامی مستقل یک شرکت دیگر در این حوزه را خریداری کرد (پلتفرم سرمایه‌گذاری اخلاقی Wahed شرکت سرمایه‌گذاری Niyah را خرید).
بنابراین، اگر فین‌تک اسلامی همان مسیر رشد سریعی را که مدتی است آن را طی کرده ادامه دهد، بدون شک این بخش به عنوان یک انتخاب رقابتی برای طیف گسترده‌ای از استارت‌آپ‌های فین‌تک نوآور خواهد بود. در ربع قرن گذشته فین‌تک اسلامی یکی از پایه‌های اصلی اقتصادهای غربی، آسیایی و اخیراً آفریقایی بوده است.
تأمین مالی اسلامی و انقلاب جهانی فین‌تک
امور مالی - اسلامی یکی از بخش‌های در حال رشد در صنعت مالی - جهانی است؛ نقش فین‌تک اسلامی با توجه به نیازهای مالی 1.8 میلیارد مسلمان در سراسر کره زمین و مخاطبان بین‌المللی تأمین مالی، اکنون بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
انقلاب جهانی فین‌تک از طریق تکامل یک اکوسیستم فین‌تک اسلامی پیشرو و آینده‌نگر، تأثیر مشابهی بر امور مالی ـ اسلامی می‌گذارد. بسیاری از استارت‌آپ‌های فین‌تک اسلامی از فین‌تک‌های موجود و موفق به‌عنوان مدل‌های غیرمستقیم استفاده می‌کنند.
بیش از سه چهارم فین‌تک‌های اسلامی در حوزه‌های مرتبط با جمع‌آوری سرمایه، سپرده و وام‌دهی، مدیریت مالی، پرداخت‌ها و تأمین مالی جایگزین، فعال هستند، به این معنا که فضای بانکداری دیجیتال تا حدود زیادی قابل استفاده برای فین‌تک اسلامی است.
بازار بزرگ بریتانیا برای فین‌تک اسلامی
بر اساس گزارش جهانی فین‌تک اسلامی در سال ۲۰۲۲ میلادی که توسط Dinar Standard و Elipses تهیه شد، 75 درصد از جوانان مسلمان از بانک‌هایی که در آن پول خود را سرمایه‌گذاری کردند خواستند تا این سرمایه در بخش‌های مفید در گردش باشد، همچنین 62 درصد از جوانان از وام دادن بانک‌های خود به شرکت‌های دخانیات مخالف هستند. 74 درصد از جوانان مسلمان دسترسی به خدمات بانک خود را از طریق یک برنامه تلفن همراه بسیار مهم عنوان کردند.
در حال حاضر ارزش مالی اسلامی حداقل 2 تریلیون دلار در سطح جهان تخمین زده می‌شود؛ این رقم قرار است تا سال 2023 به 3.8 تریلیون دلار برسد که ناشی از تقاضای بالای نسل جدید مسلمانان است و انتظار می‌رود در دهه آینده بیش از 75 درصد از درآمد در حوزه بانکداری اسلامی را تشکیل دهد.
در بریتانیا، 4 میلیون مسلمان دومین گروه دینی بزرگ در این کشور را تشکیل می‌دهند و بر اساس گزارش شورای مسلمانان بریتانیا (MCB)، مسلمانان 31 میلیارد پوند به اقتصاد بریتانیا کمک کرده و 20.5 میلیارد پوند قدرت هزینه دارند.
بریتانیا سومین ارائه‌دهندگان آموزش در حوزه تأمین مالی اسلامی را دارد که بعد از اندونزی و مالزی قرار می‌گیرد. علاوه بر این، بریتانیا با 27 فین‌تک اسلامی پیشتاز است، که عمدتاً نیازهای مسلمانان بریتانیایی را که می‌خواهند با مؤسسات مالی - اخلاقی، امور بانکی خود را انجام دهند، برآورده می‌کنند.
مشکلات هنوز باقی است!
در حال حاضر سرمایه‌گذاری برای فین‌تک اسلامی کمیاب است و نیاز به نسل جدیدی از ذینفعان همسو با اصول مالی اسلامی وجود دارد.
بخش فین‌تک اسلامی احتمالاً به دلیل ضعف‌های ساختاری ذاتی در حوزه مالی اسلامی مانند پیچیدگی تراکنش‌ها متوقف شده است.
مانعی که بر سر راه گسترش محصولات فین‌تک اسلامی وجود دارد، ناشی از عدم ارتباط نظارتی است. اگر چه چارچوب‌های نظارتی در خاورمیانه و بیشتر در کشورهای آسیایی قادر به ارائه فین‌تک اسلامی هستند، اما کسانی که مسئول تنظیم قوانین در سایر نقاط جهان هستند، اغلب با شریعت اسلامی چه در زمینه محصولات و خدمات و چه در زمینه اصول زیربنایی آشنا نیستند.
به این ترتیب، بسیاری از این کشورها هنوز تلاش زیادی برای تطبیق فین‌تک اسلامی با قوانین تأمین مالی خود انجام نداده‌اند.
یکی دیگر از چالش‌های پیش‌روی محصولات و خدمات فین‌تک اسلامی و استفاده گسترده‌تر از آنها، عدم آگاهی از وجود آنها در بین عموم مردم غیراسلامی جهان است. به دلیل اینکه بیشتر قوانین در بانکداری و خدمات تأمین مالی ـ اسلامی با تأمین مالی متعارف در نظام‌های پولی جهان تفاوت دارد، قوانین تأمین مالی اسلامی موضوع جدیدی برای بسیاری از افراد به شمار رفته و ممکن است باعث سردرگمی آنها شود. ضمن اینکه کمبود کارشناسان متخصص در حوزه تامین مالی اسلامی و به تبع آن فین‌تک اسلامی کار را برای رشد این دو حوزه در بین مشتریان خدمات مالی کُند کرده است.
با این همه و با توجه به بازار مشتریانی که حدود 2 میلیارد نفر بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2060 به حدود 3 میلیارد نفر برسد، تأمین مالی ـ اسلامی و فین‌تک اسلامی این فرصت را دارد که صنعت تأمین مالی جهانی خود را گسترش دهند.
