در هفتههای اخیر بسیاری از مسئولان عالی کشور بر ضرورت گفتوگوی صریح با مردم، انجام اصلاحات، تجدیدنظر در برخی روشها و قوانین و تغییر شیوه حکمرانی تأکید کردهاند اما سؤال این است که این اصلاحات در درجه اول در چه عرصههایی بیشتر فوریت دارد و از ضرورت بیشتری برخوردار است. به عبارتی اقدامات کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت اصلاحی چه موارد و مسائلی را شامل میشود تا با انجام آن اولا اعتماد عمومی احیا شده و ثانیا کمتر شاهد چنین اعتراضات گسترده و سوء استفاده دشمنان از مطالبات مشروع باشیم.
احمد بخشایش اردستانی، عضو هیئت علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، در گفتوگو با ایکنا درباره اصلیترین و اساسیترین اقدامات اصلاحی پس از فروکش کردن التهابات اخیر در کشور گفت: وقتی به آشوبها و اغتشاشات گذشته نگاه میکنیم میبینیم سخنانی مبنی بر اصلاح و تجدیدنظر از سوی مسئولان بیان شده اما کمتر به آن عمل شده است. به نظر من نقطه کانونی برای اصلاحات، مجلس است. امام(ره) فرمودند مجلس در رأس امور است و لذا باید مجلس واقعا در رأس امور قرار بگیرد. برای اینکه مجلس بتواند در این جایگاه قرار بگیرد باید افرادی از همه طیفها بتوانند وارد مجلس وارد شوند.
وی افزود: به عبارتی باید فضای سیاسی بازتر و آزادتر شده تا افرادی وارد مجلس شوند که کل گروههای اجتماعی را نمایندگی کنند. در آن وضعیت وقتی اقشار و گروههای مختلف مردم احساس کنند سخنان نمایندگان بازتاب خواستهها و مطالبات آنهاست دیگر اعتراض خود را به خیابان نمیآورند اما وقتی مجلس یکدست میشود به طور طبیعی نمایندگان نمیتوانند از همه اقشار مختلف مردم دفاع کنند.
بخشایش اردستانی اظهار کرد: در واقع به مجلسی نیاز داریم که تبلور گروهها و اقشار مختلف است و هم اینکه نمایندگان حرف و نظر خود را آزادانه بیان کنند؛ مجلس نقطه کانونی برای اصلاحات است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی دومین اقدام اساسی اصلاحی را افزایش آزادیهای اجتماعی خواند و گفت: واقعا چه اشکالی دارد انتقاد از مسئولان و مقامات کشور به راحتی انجام شود. اگر این انتقاد با منطق باشد نباید هیچ نگرانی از بیان آن وجود داشته باشد و مردم نباید ترسی از این داشته باشند که اگر این انتقاد را مطرح کنند مشکل استخدام، تأیید صلاحیت و ... پیدا میکنند.
وی تصریح کرد: آزادی بیان و آزادی پس از بیان ارمغان انقلاب اسلامی است که باید برای آینده این مسئله حل شود. امروز بخشهایی از جامعه هستند که نسبت به بخشهای دیگر کمتر دیندار هستند اما این نباید عاملی شود که عدهای شهروند درجه یک و عده دیگری شهروند درجه دو تلقی شوند.
بخشایش اردستانی ابراز کرد: بنابراین شکلگیری یک مجلس با حضور همه طیفها و سلایق و گروهها به منزله نقطه کانونی برای رقم زدن این فضای آزادی بیان در سطح جامعه است. چنین مجلسی است که اجازه نمیدهد حق قانونگذاری او توسط برخی از شوراها از بین برود زیرا قانونگذاری مجلس قابل وکالت دادن به غیر نیست و امری غیر قابل واگذاری است. این شوراها مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی و ...به جای قانونگذاری باید نظر مشورتی به مجلس دهند تا جلوی این فضای بلبشوی قانونگذاری گرفته شود. لذا این روند باید اصلاح شود و قانونگذاری به معنای واقعی به مجلس برگردد.
این کارشناس مسائل سیاسی سومین اقدام اصلاحی در سیاستها را توجه به معیشت خواند و گفت: در برخی کشورهای عربی که مردم مشکل چندانی ندارند به واسطه همین رفاه نسبی است در حالی که آنها و ما هر دو نفت میفروشیم و تازه ما مدعی آزادی بیان هستیم اما آنها این آزادی بیان را ندارند و لذا ما باید از آنها بالاتر باشیم. اقدام دیگر اصلاحی در حوزه اقتصادی بازگرداندن ارزش پول ملی است. در کشور ما ملاک ارزش پول ملی، قیمت دلار است و دولت باید تلاش کند با فروش نفت و افزایش صادرات نگذارد قیمت دلار بالاتر رفته و حتی به پایینتر در حد 25 هزار تومان برسد. زیرا افزایش بیشتر دلار به معنای کوچکتر شدن سفره مردم و بروز اعتراضات بعدی است.
بخشایش اردستانی درباره اهمیت تسریع در انجام اقدامات اصلاحی و افزایش مشارکت در انتخابات سال آینده مجلس به منزله خروجی اقدامات اصلاحی امروز گفت: جامعه دو قسمت است؛ بخشی دولت و حاکمیت و بخش دیگر مردم هستند. انتظار مردمی یک زندگی عزتمندانه و با رفاه نسبی است. آنچه که مسلم است مردم آمادگی مشارکت و حضور در عرصههای مختلف از جمله عرصه سیاسی را دارند و حاکمیت و دولت است که باید آزادیهای اجتماعی و سیاسی را تضمین کند.
وی افزود: اگر دولت بخواهد فضای سیاسی را بستهتر کرده و انحصارها را بیشتر کند به طور طبیعی مردم واکنش منفی نشان میدهند، لذا باید مسئولان و مقامات اجازه دهند جامعه کار خودش را انجام دهد و حاکمیت و دولت به جای حساسیت به جامعه، نسبت به واکنش جامعه حساس باشند.
بخشایش اردستانی درباره تأثیر ایجاد فضای باز رسانهای و سیاسی در کاهش امکان مانور رسانههای فارسیزبان بر فضای فرهنگی و اجتماعی و اذهان جامعه و فراهمتر شدن زمینه اقدامات اصلاحی بدون فشار و تحریک بیرونی گفت: در جامعه یک سری گروههای مرجع مانند دانشگاهیان، روحانیت، رسانهها، روشنفکران، سلبریتیها و ... داریم و هر چه این گروهها محدودتر شوند به طور طبیعی جامعه به سمت جایی میرود که تصور میکنند اخبار و اطلاعات دقیقتر را میتوانند به دست بیاورند.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه اظهار کرد: امروز یکی از دلایل رجوع بیشتر مردم به سوی رسانههای فارسی زبان همین عملکرد رسانه ملی است. اگر رسانه ملی اطلاعات لازم را به مردم ارائه دهد هم مرجعیتش حفظ میشود و هم جلوی رجوع و تمایل مردم به رسانههای فارسی زبان کمتر میشود. مسئولان باید قبول کنند بخشی از جامعه مانند آنها فکر نمیکنند و سبک زندگی متفاوتی دارند و البته هنجارشکن هم نیستند و نباید تلاش کرد یک قاعده را به طور صد در صدی بر همه جامعه تحمیل کرد. لذا اگر این فضای آزاد در داخل کشور شکل بگیرد خود رسانههای داخلی از جمله صدا و سیما مرجعیت پیدا میکنند و مردم اخبار و اطلاعات را از دریچه گروههای مرجع داخلی، نه خارجی، دنبال میکنند.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام