ساده اما شریف و دیدنی + فیلم

«ایمو» فیلمی به کارگردانی هاشم مرادی است که این روزها در گروه هنر و تجربه روی پرده رفته است. این فیلم سینمایی با روایتی زیبا و لطیف اخلاقیات انسانی را مورد توجه قرار می‌دهد. این فیلم بی‌ادعا و کم‌خرج، شریف‌تر از بسیاری از تولیدات سخیفی است که این روزها با عنوان فیلم طنز روی پرده شاهدش هستیم.

داستان

فیلم درباره جوانی شهرستانی است که برای کار به تهران می‌آید و در یک کافی‌شاپ مشغول کار می‌شود. هر اندازه زمان پیش می‌رود او با آدم‌های جدیدتری رو‌به‌رو می‌شود. در حین این آشنایی‌ها، برخی اختلاف نظرها پیش می‌آید که اتفاقات ناخوشایندی را رقم می‌زند. این داستان ساده و یک خطی در خود معانی بسیار دارد یعنی از چند وجه می‌توان آن را بررسی کرد.

نویسنده فیلمنامه شخصیت‌پردازی خوبی بر قهرمانش دارد هرچند درباره دیگر نقش‌های فیلم، این امتیاز را آنگونه که باید مشاهده نمی‌کنیم زیرا داستان تمام وزن خود را روی نقش نخست متمرکز کرده است. درباره اوج و فرودها قصه هم باید گفت؛ چنین آثاری مانند فیلم‌های پلیسی یا اکشن، تعلیق‌های آنچنانی ندارند اما ضرباهنگ داستان، شیرینی خاصی را برای مخاطب فراهم می‌آورد.

ساختار

در بحث ساختار باید به چند نکته در فیلم پرداخت. ابتدا اینکه فیلم دارای پروداکشن آنچنانی نیست و در چند لوکیشن خلاصه شده است اما این مسئله روی کیفیت تاثیر منفی نگذاشته و تماشاگر با کاری دوست‌داشتنی روبه‌رو می‌شود. اولین کارگردانی مرادی که پیشتر سابقه ساخت مستندهای خوب را دارد در این فیلم مقبول است، به‌ویژه دکوپاژ و میزانسن فیلم خوب از کار درآمده است.

بازی بازیگران هم از دیگر امتیازات «ایمو» است به‌خصوص هنرنمایی حمید پروین بسیار شیرین و باور‌پذیر می‌نماید. درباره استفاده از نابازیگران باید یک نکته را هم مد نظر داشت آنهم اینکه چنین اقداماتی راه رفتن روی لبه تیغ است چون ممکن است کار به شدت آسیب ببیند یا اینکه آنچه کارگردان می‌خواهد حاصل شود. خوشبختانه این اتفاق در فیلم «ایمو» رخ داده است. در این فیلم با وجود نبود بازیگران چهره، هیچیک از نقش‌ها برای تماشاگر غیرواقعی نیستند چون داستان توانسته تصویرسازی درست از آدم‌ها داشته باشد.

پایان‌بندی فیلم یکی دیگر از اتفاقاتی است که از آن باید به نیکی یاد کرد چون معمولاً فیلمسازان در این قبیل تولیدات تلاش می‌کنند قصه را باز رها کنند تا تماشاگر خود پیرامون آن تصمیم بگیرد اما مرادی در «ایمو» فینال را بسته است. این امر توانسته شیرینی کار را بیشتر کند چون ویژگی امید در کار بیشتر به چشم می‌آید.

درباره این فیلم، ذکر یک نکته را ضروری می‌دانم آنهم اینکه این فیلم اثری ساده‌نگار است اما به هیچ وجه ساده‌انگار نیست. این ویژگی را در کارهای کیارستمی هم می‌توان دید البته نمی‌خواهم مرادی را با فیلمساز مطرح کشورمان یکی بدانم اما به هر حال حرکت در مسیر فیلمسازان صاحب نام کشور اتفاقی خجسته است که هاشم مرادی به درستی آن را رقم زده است.

در این فیلم سینمایی امیر عباس ربیعی کارگردان فیلم‌های خوبی نظیر «لباس شخصی» و «ضد» به عنوان مشاور در کنار کارگردان حضور دارد. مطمئناً این اتفاق روی کیفیت کار دخیل بوده، ولی به هر حال نمی‌توان ظرفیت‌های مرادی را نادیده گرفت. یکی دیگر از امتیازات فیلم فیلمبرداری «ایمو» است. این امر منبعث از این است که کارگردان خود فیلمبردار است برای همین توانسته آنچه می‌خواهد را از فیلمبردار کارش بگیرد.

محتوا

این فیلم همانگونه که کارگردانش بیان کرده در پی بازگویی یک امر است آنهم صداقت و صفایی است که در بین مردم روستا وجود دارد. این افراد وقتی با زندگی شهری مواجه می‌شود خود را در پارادوکسی می‌بینند که هضم آن برایشان ساده نیست. درضمن در «ایمو» بی‌ادعا بدون اینکه شعاری داده شود بسیاری از اخلاقیاتی انسانی و اسلامی مورد تاکید قرار می‌دهد. عشق به خانواده و پدر مادر، مقید بودن به حلال و حرام و پاک‌چشمی بخشی از تاکیدات فیلم است.

در این فیلم شاید در ظاهر هیچ شعار دینی داده نشود اما پیامی که را به مخاطب منتقل می‌کند، تاثیرگذار است چون تماشاگر وقتی سالن را ترک می‌کند با خود می‌اندیشد در زندگی چه اشتباهاتی کرده که تا به امروز به آن بی‌توجهی بوده است. این خصیصه امتیازی است که باید بسیاری از تولیداتی که ادعای دینی بودن دارند داشته باشند. درباره معنای این فیلم باید اضافه کنم نگاه درست به اتفاقات جامعه می‌تواند اتفاقات خوبی را در سینما رقم زند چون پیرامون ما پر است از موضوعاتی است که عموماً چشم خود را روی آن بسته‌ایم.

در انتهای این مطلب، باید روی اکران این فیلم هم تاکید داشته باشیم. فیلم‌هایی که در گروه هنر و تجربه به نمایش در می‌آیند عمدتاً آثاری بی‌تماشاگر هستند. این موضوع هم ربطی به کیفیت فیلم ندارد بلکه نبود تبلیغات لازم باعث شده تماشاگر از نمایش چنین فیلم‌هایی بی‌خبر باشند. در چنین شرایطی ضروریست رسانه ملی و شهرداری با حمایت‌های خود قدمی موثر در جهت معرفی چنین تولیداتی قدم بردارند.

داوود کنشلو