پیشگیری جایگزین درمان صرف دانشجویان می‌شود

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ امروز هشتم اسفند اطراف محوطه تالار فردوسی دانشگاه تهران، متفاوت‌تر از همیشه با تابلوها و محتواهای آموزشی با محور سلامت و ایده‌پردازی و خلاقیت در حوزه سلامت دانشجویان مزین شده بود و چندین غرفه نیز به ارائه خدمات سلامت اقدام کرده بودند. همچنین چندین ایده و نرم‌افزار تولید شده از سوی دانشجویان با محور سلامت نیز به وسیله پوستر به دانشجویان معرفی شده بود.

این اقدامات در راستای برگزاری آیین اختتامیه اولین جشنواره ملی سلامت دانشجویان، صورت گرفته است و امروز در تالار فردوسی دانشگاه تهران مراسم اختتامیه اولین جشنواره ملی سلامت دانشجویان و مراسم افتتاحیه جشنواره بین‌المللی سلامت برگزار شد.

البته دانشجویان حاضر در سالن ۴۵ دقیقه به موسیقی پخش شده در مراسم گوش دادند تا بالاخره مراسم که قرار بود ۱۰ صبح آغاز شود، ساعت ۱۰:۴۵ آغاز شد.

سیدمحمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران اولین سخنران این مراسم بود که از ابتکار هاشم داداش‌پور، رئیس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم و همکارانش برای راه‌اندازی اولین جشنواره تشکر کرد و گفت: امیدوارم با این جشنواره نقطه عطفی برای واکاوی و بررسی راه‌های پیشگیری از مشکلات روانی و سلامتی و ارتقای سلامت و داشتن دانشجویان سالم داشته باشیم.

افزایش مشکلات روانی به ویژه در جمع دانشجویان

وی ادامه داد: آمارها نشان می‌دهد به علل مختلف شاهد افزایش حجم مشکلات روانی و جسمانی در جامعه بشری هستیم به ویژه در فضای دانشجویی این وضعیت نگران کننده است. امروز مؤلفه‌هایی که سلامتی را به ویژه در قشر دانشجویان به خطر می‌اندازد بخشی به ویژگی‌های زندگی امروز و بخش دیگر به زندگی دانشجویی مربوط می‌شود.

مقیمی با اشاره به اینکه دانشجویان هیجان و نگرانی را توأمان در زندگی خود دارند و در کنار نگرانی از آینده تحصیلی، شغلی و تشکیل زندگی مشترک، هیجان جوانی را تجربه می‌کنند، گفت: دانشجویان در دوره کوتاه زمانی با حجم گستره ابهام‌ها و عدم اطمینان مواجه هستند و به دلیل تکرارپذیری و شیوع اضطراب و استرس باید در این زمینه اقدام کنیم.

رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: مراکز مختلفی در دانشگاه تهران در حوزه سلامت فعالیت می‌کنند؛ سلامت یک موضوع تک بعدی نیست و نباید تلقی شود که یک اقدام تک بعدی برای آن کافی است. باید در همه مباحث دانشگاه به سلامتی توجه کنیم و مشاوره دادن کافی نیست و باید در مجموعه فعالیت‌های دانشگاه، خوابگاه، اردوها و ... به آن توجه کنیم.

ابراهیم نعیمی، مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان نیز در این مراسم با اشاره به اینکه دفتر مشاوره و سبک زندگی در سال ۶۷ تأسیس شده و رویکرد اساسی آن ارائه خدمات به دانشجویانی بوده که در حوزه روانی و جسمانی دچار صدمه شده‌اند، گفت: تحلیل روند ۲۰ سال اطلاعات این دفتر نشان می‌دهد به جای اینکه منتظر مراجعه دانشجویان باشیم با بررسی علل مشکلات آنها، نیاز داریم برنامه‌ها را به سمت پیشگیری ببریم؛ در نتیجه رویکرد دفتر به سمت طراحی برنامه‌های مختلف که بتواند دانشجویان را توانمند کند رفته است و به همین دلیل این همایش طراحی شد.

گفتمان‌سازی سواد سلامت

وی ادامه داد: از خرداد امسال که جشنواره افتتاح شد، نشست‌هایی برای گفتمان‌سازی سواد سلامت اتفاق افتاد و دو هزار و 673 دانشجو در سایت ثبت نام کردند و این برنامه برای همه دانشجویان ارائه شد. هزار و 381 نفر از ثبت نام کنندگان در ادامه دو هزار و 479 اثر را در ۲۰ بخش رقابتی ارائه کردند و پس از داوری، ۶۰ اثر منتخب شدند و امروز پایان جشنواره اول و رونمایی از دومین جشنواره است که در سطح بین‌المللی برگزار می‌شود.

هاشم داداش‌پور، معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان نیز گفت: سازمان امور دانشجویان وزارت علوم در حوزه علمی سیاست‌گذار است و یکی از بخش‌های این سیاست‌گذاری حوزه سلامت دانشجویان است.

درمان یعنی انفعال

وی افزود: از زمانی که وارد این سازمان شدیم احساس کردیم یکی از مباحثی که انجام می‌شود درمان است و بیشتر درمان مورد توجه است و این یعنی شما منفعل رفتار کرده‌اید در حالی که هدف ما کنشگری فعال و توجه به نیازهای دانشجویان در حوزه سلامت است‌. به همین دلیل باید تمام دستگاه‌ها به سمت زیست سلامت حرکت کنند و حرکت از عملکرد درمانی به سمت پیشگیری باشد. ما به مشاوره صرف توجه نمی‌کنیم و مشاوره سلامت و سبک زندگی را مد نظر داریم. به همین دلیل تغییر نگرش بودجه، ساختار دانشگاه‌ها و نیروی انسانی در دانشگا‌ه‌ها از یک سال و نیم پیش مورد توجه بود و این جشنواره طراحی شد تا ترویج و طراحی گفتمان سلامت را بین دانشجویان نهادینه کند.

داداش‌پور تصریح کرد: دانشجویان سراسر کشور را هدف قرار داده‌ایم تا زیست سالم دانشجویی اتفاق بیفتد. ما در این حوزه بازیگران زیادی داریم و قرار است وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف در کنار ما باشند. مسئله مهم دیگر سواد سلامت است که اگر ارتقا دهیم اتفاق‌های خوبی رخ می‌دهد.

وی با اشاره به راه‌اندازی کانون همیاران سلامت دانشجویان، گفت: نکته دیگری که مدنظر ما بود این است که همه دانشجویان بچه‌های ایران هستند، بنابراین اگر درک درستی از زمینه‌های ذهنی دانشجویان داشته باشیم می‌توانیم موفق‌تر باشیم و این مسئله مدنظر ما قرار گرفته است. برنامه دیگر ما هم این بود که به جای اینکه دانشگاه‌ها برای درمان دانشجویان هزینه کنند در راستای پیشگیری اقدام کنند و امیدواریم زیست سالم دانشجویی در تمام دانشگاه‌ها اتفاق بیفتد تا همه دانشجویان حال خوبی داشته باشند.

محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز در این مراسم ضمن تقدیر از برگزارکنندگان و دانشجویان شرکت کننده در این همایش، گفت: خداوند بزرگ که علم، قدرت و ثروت بی‌انتها است، نعمت‌های بزرگی به ما داده که از مهم‌ترین آنها امنیت و سلامت است که باید قدر آن را بدانیم و تا وقتی گرفتار نشد‌ه‌ایم شاید به اهمیت این دو واقف نباشیم.

وی ادامه داد: سلامتی مهم است چون اگر سلامتی و امنیت نباشد از سایر نعمت‌ها نمی‌توان بهره کافی را برد.

وزیر علوم به رئیس سازمان امور دانشجویان پیشنهاد کرد جشنواره‌ای نیز برای امنیت برگزار شود و افزود: علم ارزش دارد اما در کنار آن عقل هم ارزش دارد. کسی که علم و عقل دارد داناست و آموزش عالی تلاش می‌کند میزان دانایی جامعه را بالا ببرد. علم از نوآوری حاصل می‌شود، علم هنر حل کردن مشکل و بحران است و عقل یعنی پیشگیری، یعنی به گونه‌ای پیش‌بینی کنیم که مشکل پیش نیاید.

زلفی‌گل تصریح کرد: وقتی عقل و علم کنار هم قرار بگیرد اثر هم‌افزایی دارد. علم و عقل بر مبنای تجربه شکل می‌گیرند. تاریخ یعنی عقل و عدم تکرار اشتباهات گذشتگان از این باب است که توجه به سلامت، پیشگیری و کار عاقلانه است.

توجه به ابعاد حقوقی و قانونی سلامت

وی افزود: سلامت ابعاد مادی، معنوی، روحی، اجتماعی دارد و من می‌خواهم اضافه کنم سلامت ابعاد حقوقی و قانونی نیز دارد که باید به همه حوزه‌های آن توجه کرد.

وزیر علوم همچنین گفت: سلامت جسمی فقط در حوزه رشته پزشکی نیست. کشاورزی و دامپزشکی هم در این حوزه مسئول هستند چون این رشته‌ مربوط به تغذیه هستند، مهندسی هم به سلامت مربوط است. سلامت روحی هم مطرح است که رشته‌های علوم انسانی آن را تأمین می‌کنند پس توجه به سلامت از باب جسمی، روحی، فرهنگی، قانونی و ... اهمیت دارد چراکه امکان دارد یک قانون بد، سلامت بخشی از جامه را برهم بزند.

وی با تأکید بر اینکه باید جورچین سلامت را با دقت بچینیم، گفت: دانشگاه چهار رکن اساسی دارد؛ دانشجویان، اساتید، کارکنان و محتوا و هر رکن کارکرد خودش را دارد اما دانشگاهی که دانشجو نداشته باشد معنا و مفهوم پیدا نمی‌کند. ما باید بحث سلامت را به ارکان مختلف آموزش عالی تسری دهیم. سلامت در محتوا هم مهم است‌. سلامت کارکنان و هیئت علمی را هم باید مورد توجه قرار دهیم تا نسل داناتری را تحویل جامعه دهیم و این زمانی رخ می‌دهد که شرایطی را ایجاد کنیم که همه ارکان دانشگاه خود را در رشد دانشگاه مؤثر بدانند.

تدوین دستورالعمل دانشجویان سرآمد

وزیر علوم اعلام کرد: سال گذشته دستورالعمل کادوهای تشویقی را برای اساتیدی که کارهای شاخص انجام می‌دهند، تصویب کردیم. آیین‌نامه یاوران علمی نیز در دست اقدام است. اخیراً هم به سازمان امور دانشجویان مأموریت داده‌ایم که دستورالعمل دانشجویان سرآمد را تدوین کنند تا اگر دانشجویی کاری کرد که باعث ارتقای دانشگاه شد، امتیاز به او داده شود‌ و حداقل از هزینه خوابگاه و غذا معاف شود. یعنی شرایطی را ایجاد کنیم که استعدادها شکوفاتر شود و جریان علمی و فرهنگی مؤثر شکل گیرد.

در بخش پایانی این مراسم نیز از مجموعه هفت جلدی کتاب سواد سلامت و پوستر جشنواره بین‌المللی سلامت رونمایی و از برگزیدگان این جشنواره تقدیر به عمل آمد.