تئاتر زبانی جهانی و ورای گفت‌وگوی روزمره دارد
اسماعیل خلج نمایشنامه‌نویس و کارگردان پیشکسوت تئاتر و کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت پاسداشت روز جهانی تئاتر و روز ملی هنرهای نمایشی پیام‌هایی صادر کردند.
به گزارش ایکنا، در متن پیام اسماعیل خلج نمایشنامه‌نویس، کارگردان و بازیگر پیشکسوت تئاتر ایران به مناسبت 7 فروردین، روز جهانی تئاتر و روز ملی هنرهای نمایشی چنین آمده است: «امروز، روز جهانی و ملی تئاتر را در این بهار دل انگیز جشن می‌گیریم و ارج می‌نهیم. در این هنر دیرینه سال، در مواجهه‌های تکرارناپذیر، گروهی از افراد، در یک مکان و یک زمان گرد هم می‌آیند تا نمایشی از فشرده یک زندگی را به تماشا بنشینند.
بازیگران روی صحنه زندگی نمی‌کنند، بلکه نمایشی از فشرده یک زندگی و رویداد را خلق می‌کنند تا تماشاگران را با نگاهی نو و تازه آشنا کنند. تئاتر زبانی جهانی و ورای گفت‌وگوی روزمره دارد و تلاشی است برای عرضه معنای انسان بودن و صیقل زدن به زنگار روح.
توان بالقوه این هنر شگفت برای برقراری پیوند، میان طیف‌های فکری گوناگون در سطحی گسترده بر اهالی تئاتر پوشیده نیست. هنر اصیل تئاتر که از همراهی و هم‌آوایی فرم‌های هنری گوناگون هم سود می‌برد، بر کار گروهی مبتنی است و صلح و سازگاری و توجه به دیگری را به ارمغان می‌آورد. داستان گویی و تخیل و زیبایی از دیرباز در زندگی انسان، نقش محوری داشته و تئاتر هنری است که با بهره‌گیری از تخیل قادر است ما را با خود همراه کرده و رهسپار سرزمین‌های ناشناخته کند و هدایتگر و تعالی بخش باشد.
روز ملی تئاتر که مقارن است با بهار طبیعت و نوروز باستانی مجالی است برای ارج نهادن و ستایش این هنر گران سنگ و تأمل درباره نقش و جایگاه آن در جامعه؛ متاسفانه در چند سال اخیر بحران جهانی شیوع کرونا در مقابل این هنر جمعی قرار گرفت و شرایط دشواری را به گروه‌های نمایشی و هنرمندان این حوزه تحمیل کرد اما یقین داریم اهالی ارجمند تئاتر با بزرگی قلب و بلندی همت، پرچمی از افتخار و پیروزی بر خواهند افراشت و با تمام وجود و با عشق، همانگونه که بارها اثبات کرده‌اند برای شادی و امید مردمان این سرزمین خواهند کوشید و به لطف یزدان، بهار طبیعت و بهار تئاتر، روشن‌تر و پرامیدتر خواهد شد.
امیدوارم که در سال پیش رو در کنار یکدیگر با امید و اقتدار آثاری مجذوب کننده، اصیل، تأثیرگذار و تأمل برانگیز خلق کنیم.»
تئاتر؛ نمایش تامّ زندگی است
کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در پیام خود به مناسبت روز جهانی تئاتر و روز ملی هنرهای نمایشی آورده است: «تئاتر؛ نمایش تام زندگی است. اگر بسیاری را اتفاق بر این است که «تئاتر»، زبانی توانمند و رسانه‌ای روزآمد و موثر برای نمایش کیفیت زیستن آدمی و ربط و ارتباط او با جهان پیرامونی او، در آیینه‌های «آنچه هست» و «آنچه باید باشد» محسوب شود؛ پس تئاتر، به معنی خاص ساحتش، نمایش تام و تمام زندگی است؛ و صحنه نمایش محلی برای تزکیه، تربیت، تقویت، فضیلت و سیر تعالی انسان به سوی خالق با مردمی مومن و معتقد با تمامی حقیقت‌ها و واقعیت‌های زندگی و همه‌ی گریزها و ناگزیری‌هایش و هنرمندش کسی است که خواسته‌ها و آمال مردم جامعه خود را شناخته و در آثارش، مردم محروم اجتماع را و بیش از آن خدای خالقش را ناظر بر عمل خویش بداند. ازاین‌رو خوش‌یمنی هفتمین روز از بهار طبیعت را در تقارن با روز جهانی تئاتر و روز ملی هنرهای نمایشی، به فال نیک گرفته و با یادی از آنانی که در مه‌آلود ایام همه‌گیری کرونا، به دیدار حضرت دوست رفتند؛ قدردان حضور مغتنم آنانی هستیم که هنوز و تا سال‌های سال، در سایه بزرگواری‌هایشان هستیم و خواهیم بود؛ پیشکسوتان ارجمند هنر نمایش کشور و جوانان آتیه‌مند این عرصه و صحنه.
از طرفی بر این عقیده، مصرانه معتقدیم که باگذشت چهار دهه از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تئاتر به‌عنوان هنری غنی، ارزشمند و به‌دوراز هر آنچه به‌غیراز فرهنگ بوده، امروزه به وسعت ایران اسلامی گسترده و وسعت پیداکرده و تمامی این سرزمین قطب نمایش کشور شده است.
در این فرصت ناب، ضمن ابراز آمادگی‌ای بیش از گذشته برای همکاری‌ها و هم‌صدایی‌ها با ارزش‌های همگرای امروز تئاتر جهان، امید می‌بریم که به یمن این روز، سال پیشاروی تئاتر کشورمان، سالی سرشار از توجه به تئاتر شهرستان‌های ایران عزیز و روزهایی پربار از تعاملات عزتمند بین‌المللی سرمایه‌های ارزشمند تئاتر ایرانی با داشته‌های سایر کشورها باشد و نیز امکانی فراهم‌تر برای بهره‌وری شایسته‌تر و عمیق‌تر از گنجینه‌های هنر نمایش ایران در جای‌جای این مرز پرگهر اسلامی، به‌ویژه پیش‌قراولان و ره سپردگان سربلند این سامان. این‌چنین باد و این‌چنین‌تر!»
از سال ۱۹۶۱ و به پیشنهاد انستیتو بین‌المللی تئاتر (ITI)، سالانه روز جهانی تئاتر در تاریخ ۲۷ مارس (هفتم فروردین ماه) جشن گرفته می‌شود. پیام سالانه این روز هر سال توسط یکی از صاحب نظران و هنرمندان عرصه تئاتر انتخاب می‌شود و به تأثیر و تقابل تئاتر در عرصه بین‌المللی اختصاص دارد. همزمان با روز جهانی تئاتر، در کشورمان نیز مطابق تقویم فرهنگی و در هفتم فروردین شاهد گرامی داشت روز ملی هنرهای نمایشی هستیم.
ادوارد آلبی، آگوستو بوال، ژان کوکتو، آرتور میلر، پابلو نرودا و... از جمله افرادی بودند که پیام روز جهانی تئاتر را نوشته‌اند. پیام روز جهانی تئاتر در سال 2023 به قلم «سمیحه ایوب» بازیگر و مدرس تئاتر مصری نوشته شده و در ایران نیز پیام روز ملی هنرهای نمایشی در سال 1402 توسط استاد اسماعیلی خلج نمایشنامه‌نویس، کارگردان و بازیگر پیشکسوت تئاتر، سیما و تلویزیون نگاشته شده است.
انتهای پیام
