6 حیطه جدید سلامت؛ مانع 70 درصد بیماری‌ها در جهان

حسین یاری، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و عضو گروه پزشکی مبتنی بر سبک زندگی جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با ایکنا، به تشریح اقداماتی پرداخت که این گروه پزشکی برای اولین بار در کشور در حال انجام است و گفت: یکی از فیلدهای جدید در پزشکی دنیا، پزشکی مبتنی بر سبک زندگی است و ناظر بر بیماری‌های دنیای معاصر نیاز به تشکیل آن احساس شد و به وجود آمد.

وی تصریح کرد: این فیلد در نتیجه شیوع بیماری‌های غیرواگیر که شایع‌ترین بیماری‌های امروز جهان است به وجود آمده است و مهم‌ترین راه پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر این است که سبک زندگی خود را در دنیا تغییر دهیم. این حیطه از این نظر جدید است که نگاه آن فقط ناظر به تغییر زندگی است و مبتنی بر شش محور بهبود تغذیه، بهبود فعالیت بدنی، عدم سوء مصرف مواد، بهبود رابط بین فردی، کنترل استرس و بهبود خواب است.

این متخصص اظهار کرد: اعتقاد بر این است که اگر این شش محور را بتوانیم کنترل و به شکل سالم عمل کنیم، می‌توانیم از بسیاری بیماری‌های غیرواگیر پیشگیری کنیم. این گروه برای این شکل گرفته است که تمرکز خود را بر روی این شش محور قرار دهد و به نظر می‌رسد این حیطه مورد نیاز کشورمان است به خصوص اینکه به صورت یکپارچه و متمرکز تاکنون هیچ کدام از گروه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور ما به این مسئله نپرداخته‌اند.

وی در پاسخ به اینکه بر این اساس در حوزه قانون‌گذاری، سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اصلاح سبک زندگی خلأ داریم؟ گفت: ما اسناد بالادستی داریم که ناظر بر کنترل بیماری‌های غیرواگیر و دستورالعمل‌ها و اهداف کلان چند ساله برای کشور است. ولی به نظر می‌رسد لازمه رسیدن به اهداف چند ساله مثلاً در سند ملی پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر این است که بیشتر به محورهای سبک زندگی و اصلاح سبک زندگی بپردازیم و هم لازم است در نگرش و رویکردی که درمانگران، پزشکان، پرستاران و کادر درمان دارند تغییراتی ایجاد شود تا در نتیجه آن بتوانیم تغییراتی در رفتار عامه مردم به وجود بیاوریم.

یاری در پاسخ به این سؤال که آیا برای ایجاد تغییر در رفتار عامه مردم مبتنی بر اصلاح سبک زندگی وزارت بهداشت یا نهادهای مرتبط همکاری لازم را دارند؟ گفت: یکی از رسالت‌های اصلی دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت و دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت اصلاح سبک زندگی است که به عنوان سیاست‌گذار و نهادهای بالادستی در این قضیه سیاست‌گذاری می‌کنند ولی به نظر می‌رسد که لازم است دانشگاه‌ها، گروه‌های تحقیقاتی، کادر درمان و درمانگران بیشتر به اصلاح سبک زندگی به عنوان یک رویکرد درمان در کنار بقیه درمان‌ها مثل درمان دارویی یا درمان فیزیکی توجه کنند.

وی در پاسخ به اینکه آیا شیوع بیماری واگیرداری مثل کرونا مانعی برای توجه و کنترل بیماری‌های غیرواگیر ایجاد کرد؟ گفت: در قرن حاضر عامل 70 درصد مرگ و میرها بیماری‌های غیرواگیر است ولی در چند سال اخیر همه‌گیری کووید که یک بیماری نوپدید واگیردار است، همه نگاه‌ها را به خود معطوف کرده است و نکته مهم این است که این بیماری نوپدید شش محور بیماری‌های غیرواگیر یعنی تغذیه، فعالیت جسمانی، سوء مصرف مواد، استرس، روابط بین فردی و خواب را به هم زده و این شش محور تحت تأثیر پاندمی کووید قرار گرفته‌اند و احتمالاً در نتیجه این بیماری واگیردار نوپدید، شاهد بدتر شدن اوضاع بیماری‌های غیرواگیر خواهیم بود.