زمینه حضور اساتید قرآن در استان‌ها تسهیل می‌شود
عضو شورای عالی قرآن کشور گفت: سیاستگذاری و برنامه‌های آموزشی شورای عالی قرآن این است که دسترسی استان‌ها به اساتید قرآن تسهیل شود تا عدالت آموزشی نیز محقق شود، در این راستا، تشکیل کلاس‌ها و گروه‌بندی اساتید شروع شده است تا بتوانیم در حرکت‌های فرهنگی و قرآنی به نتایج بلندمدت آن در آینده دست یابیم.
سعید رحمانی، عضو شورای عالی قرآن در گفت‌وگو ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه رونق فعالیت‌های قرآنی محدود به زمان‌های خاصی می‌شوند و ظرفیت‌های استان‌ها از جمله چهامحال‌وبختیاری برای یک حرکت مستمر دیده نمی‌شود و یا پایش کافی صورت‌نمی‌گیرد، اظهار کرد: این گله و انتقاد در بسیاری از استان‌ها، به‌حق و درست بوده و علتش این است که در منظومه قرآنی کشور، عمدتاً سه لایه استان داریم که قابل تأمل هستند؛ استان‌های کاملاً پیشتاز که این استان‌ها از زمان قبل از انقلاب برجسته بودند ولی بعد از انقلاب برجستگی این استان‌ها به حد اعلی رسید و از لحاظ قاریان، حافظان، داوران و اساتید پیشرو هستند و حرکت خوبی را طی‌کردند که به طور خاص استان‌هایی مانند تهران و خراسان رضوی در این‌دسته قرار دارد.
وی ادامه داد: گروه دوم، استان‌هایی هستند که از استان‌های درجه اول عقب بودند اما در بستر فعالیت‌های نظام جمهوری اسلامی، توانستند خود را به حد خوبی برسانند تا با استان‌های درجه اول رقابت کنند. گروه سوم از جمله چهارمحال‌وبختیاری در زمره استان‌هایی هستند که هنوز در فعالیت قرآنی عقب‌ماندگی دارند و بخشی علت این‌عقب‌ماندگی بعضاً مربوط به عملکرد مسئولان و سیاست‌گذاران فرهنگی بوده و بخشی دیگر به نوع آموزش‌های مدون و فرایندی کشور باز می‌گردد.
رحمانی تصریح کرد: قسمت عمده مشکل این است که جغرافیای منطقه‌ای و استانی برای آموزش‌های مدون و حرفه‌ای قرآن نداریم و آموزش‌ها به‌صورت شخص‌محور می‌باشد و این آموزش‌های شخص‌محور به‌وجودآورنده حرکت‌های موردی هستند.
این قاری ممتاز کشور با اشاره به فقدان نظام آموزشی و پژوهشی در جلسات قرآنی، گفت: حلقه مفقوده فعالیت‌های قرآنی، تجربه‌های دانشی و پژوهشی است که بین اساتید به صورت فرایندی رد و بدل شود و جلسات و همایش‌هایی با حضور اساتید و دانشجویان به دور از اینکه مسابقه‌ای باشد، برگزار شود. متأسفانه چنین فضایی در جامعه ترسیم نشده و دالان‌های ارتباطی بین جلسات قرآنی کشور برقرار نیست.
وی به پیامد عدم ترسیم نظام آموزشی و پژوهشی در استان‌های کشور به‌ویژه چهارمحال‌وبختیاری پرداخت و گفت: نبود نظام آموزشی و پژوهشی بین جلسات قرآنی باعث می‌شود برخی استان‌های کمتر برخوردار نتوانند از اساتید سطح اول کشوری بهره و استفاده ببرند که همین امر سبب می‌شود که ظرفیت‌های خوب استان‌ها از جمله چهارمحال‌وبختیاری، به منصه ظهور نرسد و یا اگر تک‌ستاره‌هایی در استان یافت می‌شود نمی‌توانند استان را با یک جهش و حرکت رو به‌جلو همراه سازند.
کرونا و فرصت‌آفرینی برای آموزش مجازی قرآن
رحمانی تصریح‌کرد: ما نیازمند نقشه راه جغرافیایی استانی و شهر به شهر هستیم تا حرکت‌های قرآنی در همان بستر تعریف شود و همچنین بین استان‌ها و شهرها ارتباط درون‌بخشی در جلسات قرآنی صورت بگیرد. در دو سه سال اخیر با توجه به شیوع کرونا و بیشتر شدن فعالیت‌های مجازی، دسترسی‌ها به اساتید بیشتر شده است البته این‌جا دارد که دسترسی به اساتید کشوری در دور‌ترین نقاط کشور، در کمترین مدت و با دقت بیشتر و امکانات خوب اتفاق بیفتد تا ظرفیت‌های استانی به منصه ظهور برسد.
مدیرکل سابق دفتر برنامه‌ریزی شورای عالی قرآن با اشاره به مردم‌نهاد بودن این شورا به‌دور از رویکرد سازمانی و اداری، بیان‌کرد: شورای عالی قرآن، یک نهاد فرآیندی غیر اداری و غیر سازمانی است و به صورت مردم‌نهاد اداره و مدیریت می‌شود و فعالان استانی با شورای عالی قرآن فعالیت همدلانه دارند و لذا این شورا مانند نهاد‌های ادراری دارای قید و بند ادارای و سازمانی نیست.
وی تصریح‌کرد: نمایندگان در شورای عالی قرآن، مردمی هستند و رسالت کاری شورا این است که از ظرفیت‌های استانی به صورت مردم‌نهاد استفاده شود و نباید انتظار فعالیت اداری از آن‌ها داشت.
ساز و کار فعالیت شورای عالی قرآن در استان‌ها
رحمانی در ادامه افزود: شورای عالی قرآن برای تعیین نمایندگان استانی به سراغ فعالان خوشنام و با سابقه استانی می‌رود تا نمایندگان استان‌ها رابط میان جامعه قرآنی و شورای عالی قرآن و در ارتقای ظرفیت‌های قرآنی استان مؤثر باشند.
وی تأکید کرد: مرکز شورای عالی قرآن به پایش و بررسی عملکرد نمایندگان استانی می‌پردازد و فعالیت‌های نمایندگان در استان را مورد رصد قرار می‌دهد تا در صورت نداشتن فعالیت کافی، از گزینه‌های دیگر برای شورای استانی بهره بگیرد.
این فعال قرآنی در پاسخ به این پرسش که چرا حرکت‌های فرهنگی و قرآنی جامعه قرآن گاه با کندی یا به صورت چراغ‌خاموش انجام می‌شود، گفت: در حرکت‌های اجتماعی و بسیاری از امور فرهنگی کشور جامعه قرآنی کشور پیشتاز و پیشرو هستند اما انتظارت بالایی که از جامعه قرآنی باعث شده که وظیفه و رسالت ما سنگین‌تر شود. بنده وقتی در مسئولیت غیرقرآنی به‌عنوان کارشناس یا مدیر قرار می‌گیرم، مردم و مسئولان نگاه دیگری دارند و رسالت سنگینی بر دوش ما قرار دارد.
رحمانی در ادامه افزود: جامعه قرآنی یک صنف تشکل‌یافته و مشخص نیست و حرکت‌های غیر سازمان‌یافته یا متشتت سازمان‌های مختلف ادرای و مردمی در زمینه فعالیت قرآنی نیز باعث شده است که جامعه قرآنی در مقایسه با سایر اصناف از قبیل پزشکان، مهندسان، حقوق‌دانان و... یک وحدت رویه مشخصی نداشته باشد؛ این موضوع باعث می‌شود که جامعه قرآنیان نسبت به حرکت‌های اجتماعی و فرهنگی مبتلابه جامعه حرکت و موضع فعالانه نداشته باشد و حتی با تأخیر صورت بگیرد.
وی تصریح‌کرد: البته جامعه قرآنی در بسیاری از جاها پیشتاز و راهبرانه حرکت کرده است و بی‌انصافی است اگر بگوییم که جامعه قرآنی منفعل است. اما مردم انتظارات بالایی از اهل قرآن دارند که باعث سنگینی وظیفه ما شده و باید در این زمینه با کار، برنامه‌ریزی و فعالیت شبانه‌روزی بتوانیم گامی مؤثر در پیشبرد امور فرهنگی و اجتماعی برداریم.
این مدرس قرآن بیان کرد: اینکه جامعه قرآنی در مسیر یک حرکت جمعی حساب شده حرکت کند، مطالبه درستی است که امید است در آینده نزدیک بتوانیم خواسته‌ها و منویات به‌حق مقام معظم رهبری و مردم را در راستای فعالیت‌های جمعی سازمان‌یافته در امور فرهنگی و اجتماعی محقق سازیم.
دسترسی استان‌ها به اساتید قرآن
رحمانی در خصوص حضور اساتید کشوری در استان‌های کم‌برخوردار قرآنی گفت: سیاستگذاری و برنامه‌های آموزشی شورای عالی قرآن این است که دسترسی استان‌ها به اساتید تسهیل شود تا عدالت آموزشی نیز محقق شود، در این راستا، تشکیل کلاس‌ها و گروه‌بندی اساتید شروع شده است تا بتوانیم در حرکت‌های فرهنگی و قرآنی به نتایج بلندمدت آن در آینده دست یابیم. این‌حرکت فرهنگی بایستی جامع، مستمر و هدفمند باشد تا با پایش آسیب‌ها و رفع آن، حرکت به سمت عدالت آموزشی در قرآن صورت پذیرد.
این چهره برجسته قرآنی با اشاره به اینکه استان‌های کم‌برخوردار نباید بنشینند تا امکانات به سمتشان بیاید، گفت: اینکه وظیفه اساتید و مسئولان سیاست‌گذار، قرار دادن امکانات قرآنی برای استان‌هاست، درست است ولی نباید جامعه قرآنی ما مطالبه یک‌طرفه داشته باشد تا امکانات به سمتشان بیاید بلکه جدای از این، باید ظرفیت‌های قرآنی در استان‌ها شناسایی شود و روحیه جست‌وجوگری وجود داشته باشد؛ در این زمینه انگیزه، روحیه نشاط و مطالبه‌گری همراه با حرکت نیاز است در عین حال، وظیفه ما نیز این است که امکانات را در تمامی استان‌ها قرار بدهیم تا بتوانند استان‌ها ظرفیت‌های قرآنی خودشان را ارتقا دهند.
وی بیان کرد: در دهه‌های گذشته ما رشد خوبی را در استان‌هایی دیدیم که به لحاظ رتبه‌ای در مقایسه با استان‌های درجه اول و دوم عقب‌تر بودند که امروز این استان‌ها خودشان را به درجه‌های اول و دوم رسانده‌اند به‌گونه‌ای که در مسابقات قرآن خروجی آن‌ها نفرات برتر کشوری است یا اینکه متسابق ماهر و حتی بین‌المللی پرورش می‌دهند.
رحمانی تصریح کرد: البته در سایر استان‌های دیگر نیاز است که با مدیریت خوب، جامع‌نگری یک جغرافیای قرآنی برای کشور ترسیم کنیم تا بین جلسات و فعالیت‌های قرآنی در همه استان‌ها ارتباط برقرار شود و فعالیت استان‌ها به‌صورت نظام‌مند و نه به صورت پراکنده رصد گردد.
انتهای پیام
