فرسودگی تجهیزات و کاهش کیفیت؛ مهمترین چالش صنعت داروسازی + فیلم
محمدرضا فرقانی فرسودگی تجهیزات و به دنبال آن کاهش کیفیت را مهمترین چالش صنعت داروسازی کشور بیان کرد و گفت: امروز نیازمندیم که فناوری موجود در صنعت داروسازی دائماً روزآمد شود و چنانچه این امر اتفاق نیفتد، به ناچار به ورطه‌ای می‌غلتیم که کیفیت‌ها افت خواهد کرد. اگرچه تاکنون کیفیت حفظ شده است، اما اگر این فرسودگی ادامه یابد، کیفیت مطلوب محقق نخواهد شد.
امروز پنجم شهریورماه مصادف با روز داروساز است. شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال 1378 با پیشنهاد تعیین روزی به نام داروساز و درج آن در تقویم موافقت کرد. در جلسه ۴۵۰ این شورا به تاریخ ۲۰ مهر ۱۳۷۸ روز تولد زکریای رازی به نام روز داروساز در نظر گرفته شد. این تصمیم طی نامه‌ای برای درج در تقویم رسمی حکومت به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابلاغ شد. این مناسبت متعاقباً برای نخستین بار در تقویم سال ۱۳۷۹ جمهوری اسلامی ایران درج شد.
روز داروساز فرصت مناسبی برای یادآوری و تجلیل از نقش مهم و تعیین‌کننده جامعه داروسازان پرتلاش در چرخه نظام تأمین سلامت، بهداشت و درمان کشور است که با هدف بزرگداشت مقام دانشمند ایرانی، محمد بن‌زکریای رازی و داروسازان زحمتکش کشور با این عنوان نام‌گذاری شده است.
به مناسبت روز داروساز و برای بررسی چالش‌ها و نقاط قوت و ضعف صنعت داروسازی کشور به گفتوگو با محمدرضا فرقانی، مدیرعامل شرکت داروسازی راموفارمین، پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید و می‌بینید.
ایکنا ـ لطفاً شرکت راموفارمین را معرفی کنید.
شرکت راموفارمین 55 سال قدمت دارد و در سال 1348 به دست بخش خصوصی افتتاح شد. پس از انقلاب اسلامی، شرکت جابرابن حیان 88 درصد سهام شرکت راموفارمین را خریداری کرد و در حال حاضر بزرگترین سهامدار این شرکت است. شرکت راموفارمین و داروسازی جابرابن حیان زیرمجموعه هلدینگ شرکت سرمایه‌گذاری شفادارو قرار دارد و شرکت شفادارو زیرمجموعه شرکت طرح و توسعه آینده پویا و نهایتا بانک ملی ایران است. شرکت ما کوچکترین شرکت گروه شفا داروست البته ادعای ما این است که از بهترین شرکت‌های دارویی هستیم. در سال‌های گذشته نیز موفق شدیم که تولیدات مطلوبی را به سیستم دارو و درمان کشور تقدیم کنیم.
این شرکت در حال حاضر 153 نیرو دارد که از این تعداد هفت نفر داروساز هستند. داروسازان در قسمت‌های تولید، تحقیق و توسعه، آزمایشگاه کنترل کیفیت، تضمین کیفیت و رگولاتور نیز مشغول به کار هستند. در این شرکت، اولویت ما جذب نیروی جوان دارای صلاحیت است و باید جوانان صاحب صلاحیت را جذب کنیم و ضمن آموزش آنان، تجربیات خود را در اختیارشان قرار دهیم. اگر گفته می‌شود که جوانان را وارد عرصه کنیم، کاملاً صحیح است، اما جوانان علی‌رغم اینکه از شور و انرژی فراوانی برخوردارند، ممکن است تجربه کافی نداشته باشند و حتی دانش آنان کم باشد و باید نیروهای جوان مستعد پرانرژی را به کار گرفته و ضمن ایجاد انگیزه و باز کردن راه برایشان، به آنها آموزش دهیم و بدین ترتیب نسل آینده مدیریت داروسازی کشور را تربیت کنیم تا بتواند داروی آینده جامعه را بهتر از نسل پیشین تأمین کنند.
این کارخانه اشکال مختلفی از داروها را تولید می‌کند. شربت‌ها مهمترین محصولات ما هستند و قرص‌ها و کپسول‌ها در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. در مجموع 125 محصول در این شرکت پروانه تولید دارند که این محصولات با توجه به نیاز بازار تولید و از طریق شرکت‌های پخش در محل عرضه یعنی داروخانه‌ها توزیع می‌شوند. امیدواریم بتوانیم استانداردهای شرکت را ارتقا و تولیدات خود را با کیفیت مناسب‌تر ارائه دهیم.
در بهار گذشته ما موفق شدیم از 20 محصول جدید که پروانه آنها از سازمان غذا و دارو اخذ شده بوده رونمایی کنیم و آنها را به موقع و با سرعت به خط تولید برسانیم و به همکارانمان در سازمان غذا و دارو کمک کنیم تا برای رفع کمبودها و نیازهای مردم گام برداریم.
ایکنا ـ ماهانه چه میزان و چند نوع دارو در شرکت راموفارمین تولید می‌شود؟
محصولات شرکت راموفارمین برای گروه‌های درمانی متفاوتی تولید می‌شود و تولیدات متنوع این شرکت با توجه به نیاز بازار است. همکاران بخش فروش، ماهانه جلساتی را با شرکت‌های توزیع‌کننده برگزار می‌کنند. این شرکت‌ها نیازهای موجود و میزان آن را از داروخانه‌ها دریافت می‌کنند. در این جلسات تبادل اطلاعات انجام می‌شود و این اطلاعات در واحدهای مختلف شرکت به جریان می‌افتد و وارد فرایند تولید می‌شود. برنامه‌های تولید با توجه به امکانات، ظرفیت‌ها و ماشین‌آلات موجود در شرکت برنامه‌ریزی و این برنامه برای اول تا پایان هر ماه از پیش تهیه می‌شود.
با توجه به نیازسنجی صورت گرفته از بازار، فرایند تولید دارو از مرحله تأمین مواد اولیه، مواد جانبی، لوازم بسته‌بندی و... آغاز و سپس، کنترل‌های لازم انجام و در ادامه دارو براساس دستورالعمل‌های معین تولید می‌شود. در این مسیر کنترل‌های لازم برای کیفیت داروها در حین و پس از تولید انجام می‌شود و داروها پس از آزمایش لازم و صحت‌سنجی و آزادسازی، به شرکت‌های پخش و داروخانه‌ها ارسال می‌شوند. شرکت راموفارمین تقریباً یک سال است که با توجه به نیاز مردم شبانه‌روزی فعالیت می‌کند. در ماه گذشته حدود دو و نیم میلیون شربت، 30 میلیون قرص و بیش از دو میلیون کپسول در شرکت تولید شد که ممکن است این اعداد در ماه‌های مختلف متفاوت باشد.
ایکنا ـ در این شرکت برای تولید داروهای سالمندان و کودکان چه فعالیت‌هایی انجام شده است؟
اشکال دارویی خوراکی رابطه مستقیمی با بلع افراد دارند. سالمندان برای بلع قرص‌ها و کپسول‌ها دچار مشکل هستند که همین مشکل نیز برای کودکان وجود دارد. برای رفع این مسئله شکل مایع داروها در داروسازی طراحی شده‌اند تا این این گروه از بیماران بتوانند به راحتی از آنها استفاده کنند.
داروها مواد شیمیایی هستند که تقریباً همگی آنها طعم‌های عجیبی دارند. لذا برای مصرف بهتر و جلب رضایت بیمار باید طعم داروها را اصلاح کنیم. تصور کنید قصد داریم تا به فرزند خود دارویی بدهیم که بسیار تلخ است. این امر حتماً باعث آزار او خواهد شد. شرکت ما به دنبال این است که شربت‌ها و داروها را به گونه‌ای طراحی کند تا طعم مطلوبی داشته باشد و بیمار آن را مصرف کند.
شرکت راموفارمین با توجه به محدودیت‌های موجود، تلاش کرده است تا طعم شربت‌ها را حتی‌المقدور به شکل مطلوب طراحی و به بازار عرضه کند. خدا را شاکریم که توانسته‌ایم طعم خوبی را در شربت‌ها ایجاد کنیم تا برای کودکان دلنشین باشد. با اطمینان ادعا می‌کنیم شربت‌هایی که امروز به بازار عرضه می‌کنیم، جزء شربت‌های با کیفیت بالاست و تقاضای زیادی دارد چرا که همواره ما تلاش می‌کنیم که محصول باکیفیتی را تولید کنیم و حال مصرف‌کننده، بیمار، را در نظر بگیریم.
ایکنا ـ مشکل اصلی صنعت داروسازی کشور چیست؟
ما نیروی کافی، دانش و مهارت کافی در اختیار داریم، اما یکی از مشکلات اصلی صنعت داروسازی فرسودگی شدید است. لذا باید برای ادامه فعالیت این صنعت، مشکل فرسودگی را با سیاست‌گذاری درست و سرمایه گذاری مناسب حل کنیم. چنانچه قصد داشته باشیم که آینده خوبی در داروسازی داشته باشیم، باید تجهیزات و ماشین‌آلات موجود و محیط داروسازی را به‌روزرسانی کنیم.
امروز نیازمندیم که فناوری موجود در صنعت داروسازی دائماً روزآمد شود و چنانچه این امر اتفاق نیفتد، به ناچار به ورطه‌ای می‌غلتیم که کیفیت‌ها افت خواهد کرد. اگرچه تاکنون کیفیت حفظ شده است، اما اگر این فرسودگی ادامه یابد، کیفیت مطلوب محقق نخواهد شد. مطلب مهمتر این است که باید بپرسیم آیا قصد داریم که کیفیت را به حداقل قابل قبول عرضه کنیم و این‌گونه می‌خواهیم به بیماران احترام بگذاریم؟ اگر تعریف کیفیت را بالاتر از حداقل‌های قابل قبول بدانیم، باید امکانات خود را روزآمد کنیم. باید کیفیت بسیار بالا اهمیت داشته باشد. کیفیت موضوعی متوقف‌شدنی نیست. لذا باید دائماً خود را به‌روز کنیم. اگر در این مسیر توقف کنیم، جفا کردن به مرم است.
البته عوامل زیادی بر این موضوع اثر گذاشته است و امیدواریم روزی کیفیت داروی کشور نه فقط از منظر آمار، بلکه از منظر کیفیت نیز در منطقه حرف اول را بزند. زمانی که توانستیم به این نقطه دست پیدا کنیم، موفق خواهیم شد. امروز از کمیت دارویی خوبی برخورداریم و نقصی وجود ندارد، منتها باید کیفیت را بالاتر ببریم و در این مورد به مردم بدهکاریم.
ایکنا ـ برای دستیابی به صادرات بیشتر و بهتر در بازارهای جهانی چه باید کرد؟
امروز، صادر کردن دارو همانند گذشته نیست که بتوان به راحتی با کشورهای همسایه وارد رقابت شد. چراکه امروز شاهد ورود محصولات با کیفیت حتی از کشورهای آسیایی در بازار دارویی جهان هستیم. کیفیت الزام صادرات است. شاخص‌های کیفیت صنعت دارو در دنیا بسیار بالاست. لذا نمی‌توان گفت که چون در گذشته صادرات دارو داشتیم، امروز نیز می‌توان با همان شرایط و به همان میزان دارو صادر کنیم. فروش و تکنولوژی داروسازی در دنیا توسعه پیدا کرده است و ما نیز باید به‌روز شویم و برای رسیدن به بازارهای صادراتی خوب باید استانداردها را ارتقا دهیم.
از نظر ما، صادرات به کشورهای منطقه باید هدف اول باشد، سپس باید برای ورود به بازارهای بزرگ جهانی برنامه‌ریزی کنیم. عمده صادرات ما به سوریه و افغانستان انجام می‌شود، اما هدف‌های بزرگتری برای صادرات داریم و برای رسیدن به بازار جهانی باید استانداردها و کیفیت‌ها ارتقا یابد تا این هدف شدنی شود.
شرکت‌هایی وارد بازارهای جهانی شده‌اند و کیفیت خود را در حوزه محصول، ماشین‌آلات و ساختمان‌ها ارتقا داده‌اند. این مشکلی است که امروز بر سر راه صنعت دارو و سایر صنایع وجود دارد. چنانچه سرمایه‌گذاری لازم انجام شود و کیفیت‌ها بالا رود، ابتدا جامعه ما از فواید آن برخوردار می‌شود و سپس، به صادرات محصولات به بازار جهانی دست می‌یابیم و با توسعه صادرات می‌توانیم به تولید بیشتر و کیفیت بهتر در محصولات مختلف برسیم. شرکت راموفارمین تلاش می‌کند که عملکردی مطلوب داشته باشد تا بتواند مسولیت اجتماعی و وظیفه حرفه‌ای خود را به نحو احسن انجام دهد.
گفتوگو از زینب غفوریان و محسن مسجدجامعی
انتهای پیام
