مسلمانان؛ بخش جدایی‌ناپذیر از جامعه غربی

به گزارش ایکنا به نقل از The Globe And Mail، هارون صدیقی (Haroon Siddiqui) نویسنده و روزنامه‌نگار هندی _ کانادایی در یادداشتی که در این روزنامه منتشر کرد با اشاره به حضور موفق مسلمانان در جوامع غربی نوشت:  در حملات 11 سپتامبر، ۱۹ تروریست‌ حدود 3000 انسان بی‌گناه را به قتل رساندند. بر اساس پروژه تحقیقاتی هزینه جنگ دانشگاه براون (Brown University’s Cost of War Project)، در جنگ متعاقب این حملات که به رهبری آمریکا به بهانه مبارزه با تروریسم به‌طور آشکار و پنهان در بیش از 80 کشور انجام شد، نزدیک به 900 هزار مسلمان کشته و حداقل 37 میلیون نفر آواره شدند.

ما همچنین از جنگ فرهنگی موازی علیه مسلمانان خبر داریم. وحشت سبز (اشاره به رنگ سبز به عنوان رنگ سنتی اسلام) بدتر از وحشت قرمز (وحشت از کمونیسم) در دهه 1950 بود. گستردگی بیشتری داشت، بیشتر دوام آورد و علاوه بر جهان اسلام، اقلیت‌های مسلمان در سراسر غرب را تحت تأثیر قرار داد که تعداد آنها بیش از 30 میلیون نفر تخمین زده می‌شوند.

با این همه چیزی که ما در مورد آن کم می‌دانیم یا اصلاً شناخت نداریم این است؛ مسلمانان در غرب، علی‌رغم مشکلات زیادی که با آن مواجه هستند به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از جریان اصلی جامعه ظاهر می‌شوند. این امر به ویژه در مورد یک میلیون و ۸۰۰ هزار مسلمان کانادا و ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار مسلمان تخمین زده شده در ایالات متحده _ به عنوان کانون اسلام‌هراسی _ صادق است. مسلمانان نقش‌های برجسته‌ای را در زمینه‌های مختلف، از سیاست گرفته تا تجارت، فرهنگ و ورزش، ایفا می‌کنند.

نه تنها برای این اقلیت، بلکه برای دموکراسی‌های غربی هم خبر خوبی است که با وجود تعصب علیه اسلام و مسلمانان در این کشورها، مکانیسم‌های حقوقی و سیاسی برای افراد فراهم شده تا در نهایت به حقوق خود برسند.

پس از 11 سپتامبر، مسلمانان حالت تدافعی به خود گرفتند: «من مسلمان هستم اما مسلمان بن لادنی نیستم، مسلمان بنیادگرا نیستم، مسلمان وهابی نیستم، بلکه یک مسلمان میانه رو یا  یک مسلمان صوفی هستم». خیلی‌ها نمی‌دانستند که صوفی کیست یا چیست، فقط این نشان می‌داد که شما مسلمان آرامی هستید و بعید است هواپیماها و ساختمان‌ها را منفجر کنید.

اما با تشدید اسلام‌هراسی، بسیاری از مسلمانان به سمت ایمان خود گرایش پیدا کردند. وابستگی‌های قومی، زبانی، نژادی، فرهنگی، ملی‌گرایانه و اعتقادی آن‌ها شروع به کمرنگ شدن در هویت پان اسلامی‌شان کرد.

کانادایی مسلمان و آمریکایی مسلمان

در حالی که 48 درصد از مسلمانان کانادا هویت قومی یا فرهنگی خود را مهم می‌دانند، بیش از 80 درصد مسلمان بودن و کانادایی بودن را نشانه هویت خود می‌دانند. قبلاً اقلیت‌های بدنام شده در آمریکای شمالی سرشان را پایین نگه می‌داشتند و هویت‌شان را پنهان می‌کردند. به عنوان مثال، در طول جنگ جهانی دوم و پس از آن، منونیت‌ها (فرقه‌ای مسیحی) در جنوب استان انتاریو تقریباً در سرشماری‌ها ناپدید شدند. اما مسلمانان در سرشماری سال‌های 2011 و 2021  که یکی از ۱۰ سؤال آن در مورد دین بود، باورهای دینی خود را اعلام کردند.
مساجد به دلایل مختلف از جمله مهاجرت مملو از جمعیت هستند. سیاستمداران اولین کسانی بودند که این را فهمیدند و در آنجا برای رأی گرفتن سرمایه‌گذاری کردند. روز شنبه، اکثر مساجد میزبان دو یا سه مراسم هستند. در ماه رمضان، نمازهای آخر شب(تواریح) و ختم قرآن در آنها برگزار می‌شود. مسلمانان در همه مکان‌ها حضور دارند.

تعداد بی‌سابقه‌ای از زنان در کانادا و ایالات متحده، بریتانیا و بخش‌هایی از اروپا حجاب دارند. بیشتر آنها در غرب به دنیا آمدند یا پرورش یافتند، و اولین نفر در خانواده خود بودند که این کار را انجام دادند. آنها با افتخار و بدون ترس وارد خط مقدم نبرد با تبعیض مذهبی و جنسیتی شده‌اند.

آنها همچنین مسیرهای جدیدی را ایجاد می‌کنند؛ بازی هاکی و بسکتبال، افزایش دانشجویان تحصیلات تکمیلی، اشتغال به عنوان استاد، پزشک، وکیل، مهندس، کارآفرین، شریک تجاری، نویسنده، تهیه کننده تلویزیون، مجری اخبار و کمدین استندآپ. حتی صنعت حلال نیز در حال رونق است که گفته می‌شود تنها در کانادا حدود 1.5 میلیارد دلار ارزش دارد.

حضور گسترده مسلمانان در صحنه سیاسی و اجتماعی

افزایش فعالیت‌های مذهبی ممکن است کسانی را که دین را با سکولاریسم ناسازگار می‌دانند، به وحشت بیاندازد. این در حالی است که  در واقع آزادی مذهب، از جمله حق اظهار عمومی آن، یک اصل اساسی لیبرال دموکراسی است. تا زمانی که یک عمل ایمانی در چارچوب قانون باشد، دلیلی برای ترس وجود ندارد و در واقع، این اعمال دینی می‌تواند منجر به رفتار اخلاقی و جامعه انسانی‌تر شود.

گوردواراهای سیک (عبادتگاه‌های آئین سیک)، به سیک‌ها و غیر سیک‌ها به طور یکسان غذا می‌دهند، همانطور که در طول همه‌گیری کووید-19 کارهای مشابهی مانند غذا دادن و ایجاد سرپناه برای افراد نیازمند انجام دادند. کلیساها پناهگاهی برای پناهجویان هستند. بانک‌های مواد غذایی مستقر در مساجد به مردم از همه ادیان و حتی افراد بدون دین غذا می‌دهند و مساجد برای مدارس و بیمارستان‌های دولتی محله کمک‌های مالی جمع‌آوری می‌کنند.

گروه‌های مدافع مسلمانان با تبدیل مسلمانانی که همیشه از نظر سیاسی مطیع بودند به یک بلوک رأی‌دهی قدرتمند کمک کردند. طبق گزارش گروه  The Canadian Muslim Vote، در انتخابات 2015، نزدیک به 80 درصد از مسلمانان کانادایی رأی دادند. در سطح ملی، آنها 65 درصد به لیبرال‌ها، 10 درصد به حزب چپگرای NDP و فقط 2 درصد به محافظه‌کاران رأی دادند.

در انتخابات سال 2021، 28 نامزد مسلمان شرکت کردند و 12 نامزد پیروز شدند. چهار نفر از آنها پیش‌تر وزیر بوده‌اند: مریم منصف (پناهنده از افغانستان)، احمد حسین (پناهنده از سومالی)، عمر الغبرا (مهاجر سوری‌تبار) و نماینده منطقه تورنتو و عارف ویرانی (پناهنده از اوگاندا)، که اکنون اولین وزیر دادگستری مسلمان کانادا است. ناهید ننشی از کلگری اولین شهردار مسلمان یک شهر بزرگ آمریکای شمالی بود و اوسما مالک(Ausma Malik) اولین عضو محجبه شورای شهر تورنتو و در واقع  در تمام کانادا است.

در ایالات متحده، 57 مسلمان در انتخابات ملی و ایالتی 2020 انتخاب شدند. کیت الیسون، اولین مسلمان منتخب در مجلس نمایندگان در سال 2007 ، سوگند خود را با نسخه‌ای از قرآن متعلق به رئیس جمهور اسبق توماس جفرسون _ که برخلاف سیاستمداران معاصر آمریکایی، می‌خواست مسلمانان را بهتر درک کند _ یاد کرد. در کنار الیسون، آندره کارسون، رشیده طالب و ایلهان عمر دیگر مسلمانان کنگره هستند.

در بریتانیا که در ادغام اقلیت‌ها کندتر بوده است، در انتخابات عمومی سال 2019، 55 نامزد مسلمان حضور داشتند و 19 نفر انتخاب شدند. دو وزیر هم از حزب محافظه‌کار به نام‌های ساجد جاوید (وزیر امور بهداشت و مراقبت‌های اجتماعی) و ناظم زهاوی (وزیر آموزش) در دولت حضور داشتند.

در اسکاتلند، حمزه یوسف در اوایل سال جاری به عنوان سر وزیر، اولین مسلمانی بود که رهبری یک حزب بزرگ بریتانیا و رهبری یک کشور دموکراتیک اروپای غربی را بر عهده گرفت. همسر او، نادیا ال نکلا (Nadia El-Nakla)، یکی از اعضای شورای شهر دندی است که اولین عضو از بین همه جوامع اقلیت در این شهر بوده که در شورای شهر حضور دارد.

شهردار لندن از سال 2016 صادق خان بوده است. او پیش از این به عنوان نماینده حزب کارگر، در سال 2006 به قانون سختگیرانه ضد تروریسم دولت خود به دلیل اینکه ممکن است مسلمانان بی‌گناه تحت تأثیر آن قرار گیرند، رأی منفی داد. در سال 2009، او به عنوان یکی از اعضای شورای خصوصی در کاخ باکینگهام به قرآن سوگند یاد کرد و هنگامی که متوجه شد در کاخ نسخه‌ای از قرآن وجود ندارد، قرآن خود را به این کاخ اهدا کرد.
با این همه فقط سیاست برای مسلمانان جذاب نیست؛ گلدی حیدر (Goldy Hyder) اولین مدیر اجرایی مسلمان شورای بازرگانی کانادا است که نماینده رؤسای 150 تجارت پیشرو در کانادا است.

ناظم قادری بازیکن تیم هاکی روی یخ Calgary Flames

ام.جی.واسانجی (M.G. Vassanji)، برنده دو جایزه گیلر(Giller Prize) برای ادبیات داستانی کانادا، عمر ساچدینا، فرح ناصر و جینلا ماسا مجریان تلویزیون، ناظم قادری (هاکی روی یخ) و سامی زین (کشتی حرفه‌ای) از جمله مسلمانان موفق در کانادا هستند.
با هنرمندان آمریکایی حسن منهاج (Hasan Minhaj)، ماهرشالا علی و عزیز انصاری آشنا هستیم.

اسلام‌هراسی هنوز وجود دارد

این استان فرانسوی‌زبان از قوانین موجود در فرانسه و برخی از حوزه‌های قضایی اروپایی در ممنوعیت حجاب و نقاب (همچنین عمامه و کیپا) در بخش خدمات عمومی استفاده کرده است. فرانسه اخیراً عبایه (لباس بلندی که برخی از زنان عرب می‌پوشند) را در مدارس دولتی ممنوع کرده است.

این تبعیض در مبحث لائیسیته و سکولاریسم منطقی قلمداد می‌شود. غافل از این نکته که در حالی که طالبان و امثال آنها به زنان می‌گویند چه بپوشند، این محافظان سکولاریسم به زنان دستور می‌دهند که چه چیزی نپوشند !

اصرار برای کنترل زنان نیز همین است. استان کبک اخیراً فعالیت‌های مذهبی (مثل نماز) را در مدارس ممنوع کرده که به طور نامتناسبی دانش‌آموزان مسلمان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

کبک همچنین ویژگی ناگوار دیگری را با فرانسه و سایر نقاط اروپا مشترک است. تنها مسلمانانی که نقش‌های برجسته‌ای را در دولت استانی و بخش عمومی دارند کسانی هستند که به هموطنان مسلمان خود انتقاد و حمله می‌کنند. هیچ صدای دگراندیشی مجاز نیست که قطعیت سکولاریسم ضد دینی را مختل کند.

خوشبختانه، در بخش انگلیسی کانادا، استفاده ابزاری و سوء استفاده از مسلمانان دیگر سود سیاسی ندارد. استیون هارپر، نخست‌وزیر سابق (Stephen Harper) در انتخابات 2015 متوجه شد که کانادایی‌ها قوانین (ضد اسلامی) مورد نظر او را تنها های و هوی بیهوده می‌دانند. امروز هیچ حزب اسلام‌هراس و هیچ حزب بیگانه‌هراس نمی‌تواند در انتخابات ملی پیروز شود. با این حال، همانطور که می‌دانیم، کانادا از اسلام‌هراسی مصون نبوده است.

در سال 2017 شش نمازگزار در شهر کبک قتل عام شدند. یک سرایدار در مسجدی در تورنتو در سال 2020 به قتل رسید. یک خانواده چهار نفره در سال 2021 در لندن با خودرو زیر گرفته شدند.

مسلمانان به طرز شرم‌آوری توسط رسانه‌های جریان اصلی جناح راست با خصومت روبرو هستند. آنها (مسلمانان) از بیکاری بالا رنج می‌برند.

زنان با حجاب همچنان در اماکن عمومی مورد آزار و اذیت فیزیکی قرار می‌گیرند. تمسخر‌آمیز اینجاست که غرب فکر می‌کند که اسلام و مسلمانان با زنان بدرفتاری می‌کنند، اما این زنان مسلمان در غرب هستند که بزرگترین قربانیان تبعیض و خشونت توسط لیبرال‌ها و اوباش آن هم به طور یکسان هستند.

دولت کانادا امیره الغوابی، یک فعال حقوق بشر محجبه را به عنوان نماینده ویژه برای مبارزه با اسلام‌هراسی منصوب کرده است. 

در این دوران سخت، مانند دوران دیگر در طول اعصار، مسلمانان با تاب‌آوری برآمده از صبر و استقامت که قرآن و پیامبر اسلام(ص) سفارش کرده‌اند، پایدار مانده‌اند.

همه این تغییرات دگرگون کننده حکایت از یک حقیقت بزرگتر دارد و آن اینکه دموکراسی بهترین سیاست برای مسلمانان در غرب است، همانطور که تا زمانی که با همه گروه‌ها منصفانه رفتار کند برای سایر ادیان و حتی افراد بی‌دین نیز بهترین سیاست است. چنانچه علمای مسلمان در دهه 1930 در هند، مستعمره بریتانیا این ایده را به وضوح بیان کردند. حسین احمد مدنی، رئیس دارالعلوم دیوبند، در شمال دهلی که حامی سرسخت مبارزه مشترک هندو و مسلمان برای استقلال از بریتانیا بود. او با تقسیم هند به پاکستان با اکثریت مسلمان و هندوستان با اکثریت هندو مخالف بود و از مسلمانان برای ماندن در چارچوب دموکراتیک هند پسااستعماری دفاع می‌کرد. دانایی او بارها و بارها در غرب به ویژه کانادا ثابت شده است.

ترجمه: محمدحسن گودرزی