محمدحسین ایمانیخوشخو، رئیس پارک ملی علوم، فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی، در گفتوگو با ایکنا، به تشریح مشکلاتی که اکنون پارکها و مراکز ایدهپردازی و خلاقیت با آن مواجه هستند پرداخت و در تحلیل این مسئله که افزایش تعداد مراکز رشد واحدهای فناور و راهاندازی این واحدها از سوی نهادها بدون نگاه تخصصی به نفع کشور است یا خیر، گفت: یکی از نکات منفی که در کشور داریم حرکات موجی است. موضوعی مطرح میشود و همه به تناسب علاقه یا اینکه میخواهند به روز باشند به دنبال این موضوع راه میافتند و همانطور که موج بالا میآید، سپس محو میشود.
وی با بیان اینکه بحث توجه به صنایع خلاق، دانشبنیانها، شتابدهندهها و ... چند سالی است در کشور مطرح شده اما از آنجایی که هدفمند نیست، برنامه ندارد و حیطه دخالت دستگاهها معلوم نیست و نهادهایی که مسئول نیستند به راهاندازی شتابدهندهها اقدام میکنند تا در آمار و گزارش فعالیتهای خود حمایت از شتابدهندهها را هم مطرح کنند، تصریح کرد: اقدامات موجی میتواند نتیجه خوبی نداشته باشد و نتیجه مهم بدی که از این نوع فعالیتها گرفته میشود ناامید کردن افرادی است که در این حوزه وارد میشوند. افراد اطلاعیهها را میبینند و صحبتهای مسئولان در خصوص حمایت از ایدهها را میشنوند و وارد فعالیت میشوند اما با مشکلات بزرگی میشوند و کار را رها میکنند.
وی اضافه کرد: اکنون ایدهپردازان حوزه صنایع خلاق به جای اینکه بازار داخل را انتخاب کنند به سوی بازار خارج از کشور میروند. درست است که یکی از دلایل این مسئله کسب درآمد است، اما یک دلیل هم آشفتگی مدیریتی داخل است. فرد در دفتر خود با یک شرکت خارجی ارتباط برقرار کرده سفارش میگیرد و کار میکند. اما اگر برای داخل کشور بخواهد کار کند با موانع متعدد مواجه خواهد شد.
ایمانیخوشخو با اشاره به اینکه فلسفه راهاندازی پارکهای علم و فناوری این است که از ایدهپردازان حمایت کنند و موانع را از جلوی پای آنها بردارند، گفت: وقتی تعداد نهادهای دخیل در این اقدام افزایش پیدا میکند معلوم نیست کدام نهاد چه وظیفهای دارد.
وی افزود: یکی از دلایلی که ما تعداد گروههایی که از آنها حمایت میکنیم را افزایش نمیدهیم به این دلیل است که میخواهیم حمایت صحیحی از گروهها داشته باشیم. اگر همین اکنون فراخوان بدهیم حدود 600 شرکت و ایدهپرداز به ما مراجعه خواهند کرد؛ اما از آنجایی که نمیتوانیم به درستی از همه این 600 شرکت حمایت کنیم، در حال حاضر 150 شرکت را در پارک داریم که نوع فعالیت آنها به خوبی مشخص است و حمایت صحیحی از آنها صورت میگیرد تا به بلوغ برسند و از پارک خارج شوند و شرکت دیگری جایگزین آنها شود.
رئیس پارک ملی علوم، فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی در پاسخ به اینکه گروههای ایدهپرداز متأسفانه کار گروهی، فعالیتهای اقتصادی مرتبط با ایده خود، نحوه اصولی تقسیم کار و ... را بلد نیستند و همین منجر به شکست آنها میشود، این مباحث چگونه به گروهها آموزش داده میشود؟ گفت: در چند بخش وظیفه حمایت از شرکتها را داریم که اولین وظیفه ما کمک به پرداخت ایده است. ایده خام وقتی به ما معرفی میشود، آن را بررسی میکنیم و ممکن است متخصصان ما به این نتیجه برسند که ایده موفق نخواهد بود و به همین دلیل از گروه حمایت نکنیم.
وی ادامه داد: پس از پرداخت ایده، با آموزش علومی که به موضوع ایده باز میگردد به توانمندسازی گروه اقدام میکنیم. ما اساتید مختلف حوزههای مختلف را در اختیار داریم و آموزشهای لازم به ایدهپردازان ارائه میشود. پس از آموزش رصد میکنیم که آیا ایده به محصول تبدیل شد یا خیر. در صورتی که محصول تولید شد به گروه کمک میکنیم تا سرمایهگذار پیدا کنند. پیدا کردن سرمایهگذار بسیار مهم است چراکه ایدهپرداز لزوماً سرمایهگذار نیست و ممکن است توان مالی تولید را نداشته باشد؛ از سوی دیگر عدهای توان مالی دارند اما ایدهای برای سرمایهگذاری ندارند. این اقدامات چهار کار اصلی ما در پارک است و وزارت علوم، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری و ... میگویند پارک ما موفق بوده است.
ایمانیخوشخو افزود: ایدهپردازانی که به نهادها و سازمانها هم مراجعه میکنند، توسط این نهادها به پارک ما ارجاع داده میشوند. همچنین سایر پارکهای فناوری نیز به دنبال امضای تفاهم نامه همکاری با ما هستند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا علوم روز مرتبط به شتابدهندهها و پارکهای علم و فناوری را رصد و از تجارب سایر کشورها در این حوزه استفاده میکنید؟ گفت: زیستبومی که ما اخیراً طراحی و منتشر کردهایم شامل تمام اطلاعات و دستاوردهای جدید جهانی است. وقتی ایده ساخت دهکده صنایع خلاق فرهنگی را مطرح کردیم، گفتم که دهکده که فقط ساختمان نیست، محتوای آن مهم است و اول باید محتوای آن استخراج و طراحی شود. ما ضمن اینکه باید عقب افتادگیهای خود را جبران کنیم، به خصوص در حوزه فرهنگی نیز باید اقدامات پیشتازانه انجام دهیم. همسایگانمان را نگاه کنیم؛ از هیچ چیز دارند صنایع فرهنگی راه میاندازند اما ما این همه منابع فرهنگی داریم، اما نمیدانیم با آنها چه کنیم.
ایمانیخوشخو در پاسخ به اینکه بزرگترین مانع برای موفقیت گروههای خلاق و ایدهپرداز کشورمان در دنیا چیست؟ گفت: تشتت و تعداد زیاد دستگاههای مسئول و تصمیمساز؛ ما خلأ قانونی نداریم اما هر دستگاهی قوانین خود را دارد و اجرا میکند و فعالیتها جزیرهای است. مثلاً در حوزه هنرهای سنتی، وزارت ارشاد، وزارت میراث فرهنگی، فرهنگستان هنر، حوزه هنری و ... مسئول هستند. اگر این مراکز با هم ارتباط داشتند تعدد نهادها اشکالی نداشت اما همگی جزیرهای عمل میکنند و با این وضع نمیتوانیم خیلی منتظر توسعه فرهنگ و هنر باشیم.
گفتوگو از زهرا ایرجی
انتهای پیام