چرا نامه عمل انسان نوشته می‌شود

به گزارش ایکنا از خوزستان، حجت‌الاسلام امین بهرامی(شریعت شوشتری)، پژوهشگر حوزوی، شب گذشته، هشتم دی‌ماه در جلسه هفتگی تفسیر موضوعی قرآن کریم که با محوریت تفسیر آیات اخلاقی و اجتماعی در مسجد امام رضا(ع) اهواز برگزار شد، در تفسیر آیه ۱۸ سوره مبارکه ق گفت: براساس آیه «مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ؛ آدمی هيچ سخنى را به لفظ درنمى‌آورد مگر اينكه مراقبى آماده نزد او آن را ضبط مى‌كند» جدا از اعمال، تمام گفتارهای ما نوشته و ثبت می‌شود. به فرموده حضرت امیرالمؤمنین(ع)، قاضی و حاکم اعمال و گفتارهای ما، همان کسی است که شاهد اعمال ماست؛ پس باید دقت کنیم.

وی اظهار کرد: علمای اخلاق 40 گناه برای زبان ذکر کرده‌اند که اولین آنها دروغ است. گروهی خدمت امام صادق(ع) آمدند و عرضه کردند: «آیا شیعیان شما گناه می‌کنند؟ امام فرمودند: بله برخی از آنها گناه می‌کنند. در ادامه پرسیدند غیبت می‌کنند؟ شراب می‌خورند؟ امام فرمودند: بله برخی از آنها چنین گناهانی انجام می‌دهند. وقتی پرسیدند: آنها دورغ می‌گویند؟ امام فرمودند: هرگز» این سخن عجیب است. امام می‌فرمایند دروغ از شیعه سر نمی‌زند. قبح دروغ چنان است که امام، ساحت شیعیان را از آن دور می‌داند. متأسفانه برخی چنان هستند که در محیط کار، به همکاران خود، در محیط خانه، به خانواده خود و یا در محیط سیاست به مردم دروغ می‌گویند و باید به این مسئله توجه کنیم.

این پژوهشگر حوزوی ادامه داد: معصوم می‌فرماید: «همه بدی‌ها در یک خانه قرار داده شده است که کلید آن دروغ است.» یعنی فردی که شروع به دروغ گفتن کرد، هر نوع عملی از او سر خواهد زد. دروغ مسیر سایر گناهان را هموار می‌کند. امام علی(ع) در نامه 96 فرمودند: «هر چیز درباره مردم شنیدید، سریع آن را نقل نکنید. همین برای دروغ گفتن شما کافی است.» هر چه انسان شنید، نباید به دیگران بگوید. حتی اگر کسی گناه کرد، نباید جار بزنیم. شاید کسی توبه کرده باشد. رأفت دین و اهل بیت(ع) چنین است. در حالی که ما اگر گناهی از کسی دیدیم، تا عمر داریم، او را با همان چشم نگاه می‌کنیم. 

بهرامی در ادامه گفت: ممکن است این سؤال مطرح شود که چرا نامه‌ عمل ما نوشته می‌شود؟ خداوند که خود شاهد عمل ماست و همه چیز را می‌داند. مجموعه عملکرد ما در دنیا از قول و فعل، نامه عمل ما می‌شود. در قرآن کریم از نامه عمل با کلماتی مثل «کتاب»، «طائر»، «کتاب مبین» و «زبر» یاد شده است. چرا خداوند دستور داده است ملائکه، نامه عمل را بنویسند؟ براساس روایات، معیار پاداش و عذاب الهی، نامه عمل است. خداوند خود از عمل ما خبر دارد، اما این معیار برای ماست.

وی افزود: فایده دیگر ثبت نامه‌ عمل این است که افرادی که ضمیر پاکی دارند، از وجود این فرشتگان که اعمال ما را می‌بینند، حیا می‌کنند و به سمت گناه نمی‌روند. همچنین وجود این فرشتگان باعث می‌شود، شیاطین انس و جن به انسان نزدیک نشوند و در برابر این امور مراقب انسان هستند. برخی مرتب از سِحر و سِحر شدن می‌گویند، در حالی که این فرشتگان مراقب این امور هستند، اما بهترین راه دفع سِحر، تلاوت قرآن است.