هوش مصنوعی نباید به مرکز ملی فضای مجازی سپرده می‌شد
سعیدرضا عاملی از جمله ماهیت‌های هوش مصنوعی را شبکه‌ای بودن آن دانست و گفت: برخی هوش مصنوعی را مساوی با فضای مجازی می‌دانند، اما اینگونه نیست و مجلس نیز اشتباه کرده که آن را به مرکز ملی فضای مجازی سپرده است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، سومین همایش هوش مصنوعی و رسانه با موضوع حکمرانی رسانه در عصر هوش مصنوعی امروز ۲۵ دی با حضور مدیران این حوزه به همت دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
حجت‌الاسلام سعیدرضا عاملی، عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی در این همایش با اشاره به منطق هوش مصنوعی گفت: منطق هوش مصنوعی مبتنی بر الگوریتم است و برخی این عصر را عصر الگوریتم نامیده‌اند. آلن تورینگ دستگاهی را اختراع کرد که برخی اسم آن را بازی تقلید نامیدند و برخی دستگاه فکر نام‌گذاری کردند و به همین دلیل برخی او را پدر هوش مصنوعی می‌دانند.
وی افزود: اکنون در شرایطی هستیم که ماهیت آنالوگ به دیجیتال تبدیل شده است و تحول دیجیتال دو انقلاب بزرگ داشت و آنچه امروز از خدمات الکترونیک استفاده می‌کنیم ناشی از همین انقلاب‌هاست.
حجت‌الاسلام عاملی ادامه داد: هوش مصنوعی دارای منطق فازی است و می‌تواند بین صفر و یک انتخاب کند و بین این دو ماهیت جدید و ریزپردازنده‌هایی به وجود آورد که پدیده‌ها را بسیار ریزتر کند و امروز کامپیوترهای کوانتومی پردازش‌های بسیار ریز و پیچیده‌ای دارند.
وی ادامه داد: ماهیت موژولاریتی این پدیده ویژگی دیگر هوش مصنوعی است، یعنی اگر بین نود‌ها خوشه‌های ارتباطی داریم، این خوشه‌ها هم با هم ارتباط برقرار می‌کنند و قدرت هوش مصنوعی در این زمینه بسیار بالا می‌رود. ماهیت دیگر هوش مصنوعی شبکه‌ای بودن آن است. برخی هوش مصنوعی را مساوی با فضای مجازی می‌دانند، اما یکی نیست و مجلس هم در این زمینه اشتباه کرده و آن را به مرکز ملی فضای مجازی سپرده است.
وی تصریح کرد: امروز هوش مصنوعی در عرصه پزشکی و آزمایشگاهی بسیار کاربردی است و حتی پزشکی از راه دور را فراهم کرده است؛ بنابراین هوش مصنوعی در خدمات، سلامت، کشاورزی و .. نیز می‌تواند دخیل باشد. در واقع عرصه‌های فناوری‌های نو بسیار گسترده است و هوش مصنوعی به عنوان یکی از این عرصه‌ها، نقطه عطفی است که در کنار متغیر‌های دیگر می‌تواند عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و .. را متحول کند.
حجت‌الاسلام عاملی گفت: هوش مصنوعی دارای یک ماهیت روبومی، الگوریتمی، یکپارچه‌ای، شبکه‌ای، سیستمی و خودکار است. اگر بخواهیم فلسفی‌تر درباره هوش مصنوعی صحبت کنیم، آن را به فلسفه ذهن و شناخت و ارتباطات شناختی مربوط می‌دانند و این پدیده نظیر ذهنیت‌های آرمانی انسان است و آنچه از ذهن می‌گذرد یک واقعیت مجازی است و می‌تواند به عملکرد هوش مصنوعی کمک کند. حتی بسیاری از اموری که تا به امروز خیالی بود، امروز می‌تواند به واقعیت بپیوندد. یکی از آنها حضور انسان در همه جاست.
وی با اشاره به عملکرد هوش مصنوعی در عرصه رسانه گفت: هوش مصنوعی ضمن دارا بودن ظرفیت‌های بالا، مخاطراتی هم دارد. یکی از آنها منفعل کردن انسان است. هوش مصنوعی فعلیت هوش و نه ظرفیت آن است و همه داده‌های آن بالفعل است و اگر چت جی پی تی می‌تواند خیرگی ایجاد کند، به دلیل افزایش پارامتر‌های آن است؛ بنابراین انسان در برابر هوش مصنوعی تبدیل به بازنده می‌شود. مانند همین امروز که حافظه خود را به گوشی همراه خود سپرده‌ایم و امروز توصیه می‌شود، هوش خود را به چالش بکشید تا پیر نشود.
وی چالش دوم را تصنع در برابر طبیعت دانست و افزود: در یکی از مطالعات آمده است که استفاده از هوش مصنوعی در عرصه رسانه‌ها متفاوت است که می‌توان به راحتی از هوش مصنوعی در تحلیل و ارزیابی اخبار، جلوگیری از جعل و تقلب، مچ‌گیری رسانه‌ای و ... استفاده کرد.
حجت‌الاسلام رضا غلامی، رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی در این همایش با اشاره به پیچیدگی‌های هوش مصنوعی گفت: چت جی پی تی با ظهور خود در دنیا زلزله‌ای به وجود آورد. البته پیش از این نیز این فناوری پیشرفت‌هایی داشت. نباید به هوش مصنوعی رویکرد سیاه و سفید داشت؛ چراکه هوش مصنوعی ظرفیت‌ها و چالش‌هایی دارد و یکی از کارهایی که باید در محیط‌های علمی انجام شود این است که سطح دانش و معرفت خود را در برابر پیچیدگی‌های آن بالا ببریم.
احترام هوش مصنوعی به آزادی انسان‌ها
حجت‌الاسلام غلامی با بیان اینکه در حوزه فلسفه سیاسی، فیلسوفان سیاسی توجه خوبی به این حوزه داشته‌اند، گفت: متأسفانه در ایران هنوز کسی در این حوزه وارد عمل نشده است. این حوزه دارای مسائل مختلفی است و باید به آنها توجه کافی داشت. اولین مسئله آزادی و هوش مصنوعی است. اینکه هوش مصنوعی به آزادی انسان‌ها احترام قائل باشد و زمینه خودشکوفایی انسان را که در بستر آزادی‌های فردی به وجود می‌آید، فراهم کند.
وی افزود: در عین اینکه هوش مصنوعی می‌تواند به آزادی فردی کمک کند، همچنین می‌تواند عاملیت انسانی را محدود کند و نگرانی‌هایی که اندیشمندان در این زمینه مطرح می‌کنند ممکن است برخی از موازین بشری زیر پا گذاشته شود. همچنین با هوش مصنوعی سوگیری‌هایی رخ دهد و یا رفتار شهروندان بیش از پیش کنترل شود که در چین چنین اتفاقی رخ داده است و بسیار خوف‌انگیز است.
حجت‌الاسلام غلامی با اشاره کمک هوش مصنوعی در تکثر سیاسی بیان کرد: تکثر سیاسی را قبول داریم و یک جامعه پویا قائل به تکثر سیاسی است و این حوزه یکی از مخاطراتی است که هوش مصنوعی ممکن است پدید آورد، اینکه چقدر به ذائقه‌ها و سلایق اهمیت می‌دهد و به تکثر سیاسی کمک می‌کند. علاوه بر این با سوءگیری‌های جانبدارانه، تبعیض‌ها و نابرابری‌هایی ایجاد کند.
وی ادامه داد: مسئله دیگر ملت و دولت است که پدیده جهانی شدن به اندازه کافی اختیارات دولت‌ها را تحت تأثیر قرار داده است و هوش مصنوعی در پیوند با فضای مجازی به جهانی شدن کمک کرده است و تضعیف هویت ملی و کاهش اختیارات دولت در بستر هوش مصنوعی رخ می‌دهد.
حجت‌الاسلام غلامی قدرت و مردم سالاری را به عنوان مسئله دیگر دانست و گفت: هوش مصنوعی می تواند به بستر و تمرکز قدرت و یا توزیع قدرت کمک کند. همچنین می‌تواند در اختیار شرکت‌های غول بوده و نوعی سلطه را فراهم کند و یا قدرت برای رفاه بیشتر را برای ملت‌ها به کار گیرد. هوش مصنوعی می‌تواند درک بهتری از سیاست و مشارکت هدفمندتر داشته باشند و این یک روی سکه است، چراکه هوش مصنوعی می‌تواند با اطلاعات غلط اعتماد را به عنوان سرمایه اجتماعی ارزشمند تهدید کند. اگر هوش مصنوعی در پیوند با علوم شناختی گام‌های مهمی در کنترل مغز داشته باشد، عاملیتش به چالش کشیده می‌شود و به شکل نامحسوسی به او جهت می‌دهند.
غلامی در ادامه به پساانسان‌گرایی هم اشاره کرد و گفت: اینکه هوش مصنوعی و پساانسان‌گرایی چقدر مطابق با واقعیت است و چه میزان هوش مصنوعی می‌تواند تحت مدیریت انسان باقی بماند، سوال‌های اساسی است. وقتی کامپیوترهای کوانتومی را می‌بینید و قدرت یادگیری هوش مصنوعی را کنار آن می‌گذارید، بعید نیست که هوش مصنوعی بتواند از قدرت انسان خارج شود.
هوش مصنوعی می‌تواند به صلح و جنگ کمک کند
وی تصریح کرد: مسئله جنگ و صلح نیز حایز اهمیت است که هوش مصنوعی می‌تواند هم به صلح کمک کند و هم جنگ‌ها را خونین‌تر کند. سلاح‌هایی که ساخته می‌شود نشانه‌گیری دقیق‌تری خواهد داشت و حتی می‌تواند از قبضه دولت‌ها خارج شود و علیه انسانیت مورد استفاده قرار گیرد. حتی هوش مصنوعی می‌تواند خودش به جنگ انسان‌ها برخیزد.
وی با بیان اینکه فناوری‌های نو با بسترهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری فراهم می‌شود و همه کشورها این امکان را نخواهند داشت و دنیا به دو قطب شمال و جنوب تقسیم خواهد شد، بیان کرد: ما با هوش مصنوعی می‌توانیم جلوی یکسری از آسیب‌ها به کره زمین را بگیریم و یا حتی هوش مصنوعی می‌تواند فرایند تخریب کره خاکی را فراهم کند؛ از این رو هوش مصنوعی شمشیر دولبه است. هر چند هوش مصنوعی می‌تواند با گرایش فطری سازنده باشد، اما باید درباره مخاطرات آن هم گفت‌وگو کرد و نباید دست روی دست بگذاریم تا این مخاطرات به مخاطرات واقعی تبدیل شود و آگاهی کارگزاران از مسائل مختلف آن ضروری است.
انتهای پیام
