دوستی و دشمنی برای رضای خداوند
انسان می‌تواند با یک سری ریاضت‌ها خود را به مرتبه‌ای از صفا، کمال، شهود و وجدان برساند که حق را در چهره دوست و دشمن دیدار کند، از این‌رو جهان‌بینی او متفاوت است و اگر حُبّ و بُغضی نسبت به دشمن در دلش هست از سر نفس و خودخواهی نیست بلکه دوستی و دشمنی او برای رضای خداوند است.
به گزارش ایکنا از خوزستان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن انصاری، مدیر مدرسه علمیه آیت‌الله‌العظمی آقا شیخ محمدجعفر انصاری(ره) اهواز در سلسله جلساتی به شرح دعای مکارم‌الاخلاق امام سجاد(ع) پرداخته است. جلسه چهارم این شرح از دعا تقدیم مخاطبان می‌شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
امام سجاد(ع) به پیشگاه الهی عرض می‌کند: «وَ اَجزِیَ مَن هَجَرَنی بِالبِّر» در این فراز از دعا امام(ع) از باری‌تعالی درخواست می‌کند مرا موفق بدار تا با کسی که مرا ترک کرده به نیکی و خوبی رفتار کنم.
راغب در کتاب مفردات قرآن می‌نویسد: «الهجرُ وَ الهِجرانُ مُفارَقَه الانسانِ غَیرَهُ اِمّا بِالبَدَن اَو بِاللِسان اَو بِالقَلب» هجر و هجران جدایی و مفارقت انسان است از غیر خودش و این جدایی گاهی به بدن یا زبان و یا به دل است.
انسان می‌تواند با یک سری ریاضت‌ها خود را به مرتبه‌ای از صفا، کمال، شهود و وجدان برساند که حق را در همه چهره‌های جمال و جلال ببیند، به‌طوری که حق را در چهره دوست و دشمن دیدار کند، از این‌رو جهان‌بینی او متفاوت است؛ یعنی خواست و نظر او از افقی بالا برخوردار است، لذا اگر حُبّ و بُغضی نسبت به دشمن در دلش هست از سر نفس و خودخواهی نیست بلکه دوستی و دشمنی او برای خداوند است. اصولا قهر در اسلام مذموم است و از اعمال زشت محسوب می‌شود.
در روایتی از امام باقر(ع) چنین نقل شده است: «ما مِن مومنَینِ اهتَجَرا فَوقَ ثلاثِ اِلّا وَ بَرِئتُ مِنهُما فی الثالِثَه فَقیلَ لَهُ: یَابن رسول اللّه هذا حالُ الظالِم فَما بالُ المظلوم؟ فقالَ علیه السّلام ما بالُُ المظلومِ لایَصیرُ اِلی الظّالمِ فیقولُ: اَنا الظالِم، حتّی یصطلِحا؟»(بحارالانوار، جلد 75) هیچ دو مؤمنی بیش از سه روز با یکدیگر قهر نکردند مگر اینکه در روز سوم من از آن دو بیزار شدم. عرض شد یابن رسول‌الله، این برای ظالم و مقصر است اما مظلوم چرا؟ حضرت فرمود: چرا آن مظلوم نزد مقصر نمی‌رود و نمی‌گوید مقصر منم تا آشتی کنند؟
این روایت نشان می‌دهد که انسان می‌تواند برای ایجاد صلح و آشتی میان او و کسی که با او قهر کرده، به دروغ خود را مقصر جلوه دهد و این از مواردی است که دروغ گفتن مجاز است.
در حدیثی دیگر پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: بر هیچ مسلمانی روا نیست بیش از سه شب با برادرش قهر کند و با هم روبرو شوند و هر یک از دیگری روی برگرداند، بهترین آن دو نفر کسی است که ابتدا سلام کند.
اینها همه از مکارم اخلاق و صفات پسندیده است هر چند تحصیل آنها کار آسانی نیست ولی با توفیق الهی امکان‌پذیر است. پروردگارا ما را متخلق به اخلاق حسنه بگردان.
«اللهم وفقنی لصالح الاعمال»
خدایا توفیق عمل صالح به ما عطا فرما
