آنچه که از نماز و روزه بالاتر است

به گزارش ایکنا از خوزستان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن انصاری، مدیر مدرسه علمیه آیت‌الله‌العظمی آقا شیخ محمدجعفر انصاری(ره) اهواز در سلسله جلساتی به شرح دعای مکارم‌الاخلاق امام سجاد(ع) پرداخته است. جلسه چهاردهم این شرح از دعا تقدیم مخاطبان می‌شود.

بسم الله الرحمن الرحیم 

امام سجاد(ع) به پیشگاه الهی عرض می‌کند: «وَ اِصلاحِ ذاتِ البَین» امام(ع) در ادامه فراز قبلی درخواست می‌نماید بارالها به من توفیق عنایت فرما که در جامعه به اصلاحِ ذات بین بپردازم(پیوند دهنده باشم).

اصلاح ذات‌البین به معنای آشتی دادن، سازش دادن مردم، نیکو کردن روابط بد میان اشخاص و گروه‌ها و استوارسازی پیوندهای فردی و اجتماعی است. این‌گونه اعمال در اسلام بسیار با ارزش و پیشوایان بر انجام این‌گونه مسائل تأکید کرده‌اند. واقعاً چقدر شایسته است که انسان نقش سازنده و مفیدی در محیط خانه و اجتماع داشته و اثرگذار باشد و از خود نام نیک باقی بگذارد و نسبت به مشکلات پیرامون خود بی‌خیال نبوده و جهت رفع آنان در حد توان اقدام کند.

پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «اِنّما المومنونَ اِخوَه فَاصلِحُوا بَینَ اخویکُم» مؤمنان برادر یکدیگرند بین دو برادر اصلاح و آشتی بدهید. همچنین رسول خدا(ص) در جای دیگر بر پاداش پادرمیانی و سازش دادن میان مؤمنان اشاره کرده و اجر و مزد مصلحان را همسان جهادگر در راه خدا شمرده است. چه توفیقی بهتر از اینکه انسان بتواند قدمی بردارد تا گرمی و سرور را به خانه‌ای برگرداند.

رسول خدا فرمود: «اَفضَلُ الصّدَفَه اِصلاحُ ذاتِ البین» با‌ارزش‌ترین صدقه اصلاح بین مردم است. (مواعظ العددیه صفحه ۱۹)

اختلافات بر اثر علل و عوامل گوناگونی ایجاد می‌شود نظیر عدم رعایت حدود، مسائل مالی و... که جهت رفع آن ابتدا باید منشأ شناسایی شود و بعد به علاج آن از طریق عقلایی پرداخت. خوشبختانه در عشایر و اقوام مختلف کشور خیلی از مسائل و گرفتاری‌ها با کدخدا‌منشی و ریش‌سفیدی حل می‌شود.

در سوره بقره می‌خوانیم: «وَلَا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِّأَيْمَانِكُمْ أَن تَبَرُّوا وَتَتَّقُوا وَتُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ» خداوند را وسیله سوگندهای خویش قرار ندهید تا از نیکوکاری و تقوا و اصلاح بین مردم محروم بمانید.

امام صادق(ع) در تفسیر این آیه شریفه می‌فرماید: اگر برای سازش دادن میان دو نفر فراخوانده شدی نگو قسم خورده‌ام این کار را انجام ندهم. امیرالمؤمنین علی(ع) هم در آخرین ساعات قبل از شهادتشان در بخشی از وصیت خود به اصلاح ذات بین اشاره می‌فرماید. 

پس برادر و خواهر هرگاه متوجه اختلافی یا قهری میان مؤمنان شدی دست به کار شو و جای درنگ نیست زیرا که در حدیثی پیامبر خاتم(ص) می‌فرماید: آیا به شما خبر ندهم به چیزی که درجه آن برتر و بالاتر از نماز و روزه و صدقه است و آن اصلاح ذات بین است. (نهج‌الفصاحه)

موضوع اصلاح ذات‌البین بسیار گسترده و در چند سطر و یا چند جزوه گنجانده نمی‌شود ولی بنای ما بر اختصار بوده و به این حد بسنده نموده، امید آنکه این سطور ذخیره‌ای برای قیامت ما محسوب شود. ان‌شاءالله

[اللهم وفقنی لصالح الاعمال]
خدایا توفیق عمل صالح به ما عطا فرما