نقش حکمرانی در ایجاد خانواده مقاوم در برابر تهدیدات
همه خانواده‌ها به ویژه خانواده‌های در معرض آسیب و آسیب‌دیده نیازمند حمایت ویژه هستند و وجود قوانین پویا در زمینه حمایت از خانواده لازم است و مهمترین محور حمایتی در ایجاد خانواده مقاوم، سلامت و امنیت خانواده است.
به گزارش ایکنا، رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم با تأکید بر معنویت و اخلاق به مثابه نیاز اصلی جامعه و جهت‌دهنده همه حرکت‌ها و فعالیت‌های فردی و اجتماعی و با توجه به تهاجم روزافزون دشمنان و کانون‌های ضداخلاق و معنویت به دل‌های پاک جوانان و نوجوانان و نونهالان مسئولیت خطیر نهاد‌های حاکمیتی، غیر حاکمیتی و اشخاص را برای ایفای نقش هوشمندانه و مسئولانه خود خاطرنشان کرده‌اند. در همین راستا پژوهشکده زن و خانواده، موضوع رویکرد مقاومتی به خانواده را به مثابه یک کلان‌پروژه، در برنامه راهبردی خود جای داد که برگزاری همایش بین‌المللی «خانواده مقاوم؛ چالش‌های اخلاقی در جهان متحول» یکی از آنهاست و چکیده مقالات پژوهشگران و اندیشمندان براساس محور‌های این همایش در قالب کتاب منتشر شده است.
خبرگزاری ایکنا بنابر رسالت خود در راستای تقویت ارزشهای اخلاقی در نهاد خانواده اقدام به انتشار این مقالات به صورت روزانه کرده است. در ادامه چکیده مقاله خدابخش احمدی، استاد مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله با عنوان «نقش حکمرانی در ایجاد خانواده مقاوم در برابر تهدیدات» را با هم می‌خوانیم.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تکالیف حاکمیتی در برابر خانواده تعیین شده است. براساس مقدمه قانون اساسی «خانواده واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان است و توافق عقیدتی و آرمانی در تشکیل خانواده که زمینه‌ساز اصلی حرکت تکاملی و رشدیابنده انسان است، اصل اساسی بوده و فراهم کردن امکانات جهت نیل به این مقصود از وظایف حکومت اسلامی است و نیز برابر اصل ۱۰ قانون اساسی «از آن جا که خانواده واحد بنیادی جامعه اسلامی است، همه قوانین و مقررات و برنامه‌ریزی‌های مربوط باید در جهت آسان‌کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی، برپایی حقوق و اخلاق اسلامی باشد. حال از یک سو خانواده تحت تأثیر وضعیت، تغییرات، قوانین و نظام حاکم بر جامعه است. از سویی دیگر تحولات اجتماعی ممکن است برای خانواده آسیب‌زا باشد. همچنین لازم است جامعه خدماتی را برای خانواده‌های آسیب‌دیده فراهم کند. براین اساس لازم است، نظامی پویا برای حمایت از خانواده در سطح حاکمیتی جامعه فراهم شود.
خانواده نهادی مقدس، نخستین و پایدارترین نهاد انسانی و سنگ بنای جامعه است و اولین مکان برای رشد و بالندگی انسان و زمینه‌ساز تکامل جامعه است. جامعه‌ای سالم خواهد بود که خانواده‌های سالمی داشته باشد. از سویی دیگر آسیب خانواده به معنای آسیب به تمامی کارکرد‌ها و عناصر اجتماعی است. پس وظیفه جامعه است که زمینه‌های لازم مانند اشتغال و مسکن را برای ازدواج فراهم کرده و به آماده‌سازی جوانان برای ازدواج کمک کند، از تشکیل خانواده حمایت و به پایداری خانواده‌ها کمک کند. به همین منظور مطابق قانون اساسی در نظام اساسی هرگونه تلاش برای شکل‌گیری و استحکام خانواده‌ها جزو بسیار مهم وظایف حاکمیتی شمرده شده است.
حاکمیت مرکب از قانون‌گذاران، مجریان و نهاد‌های نظارتی است. ابعاد و محور‌های وظایف حاکمیت در برابر خانوده به شرح زیر استخراج شده است:
تولید دانش خانواده(شامل نظریه‌پردازی در خانواده؛ رصد، پایش وضعیت، تحولات و تهدیدات خانواده؛ تدوین نظریه، سیاست‌ها، نظامات و سند راهبردی خانواده).
برقراری نظام خانواده‌محوری(شامل گفتمان مشترک در خانواده؛ محوریت خانواده در قوانین و برنامه‌های حمایت از خانواده؛ تدوین پیوست خانوده برای قوانین کشور؛ یکپارچه‌ساز و انسجام‌بخشی قوانین و برنامه‌ها در حوزه خانواده؛ تنظیم قوانین اجرایی، قضایی، اجتماعی، شهری و شهرسازی بر محوریت خانواده و نهاد‌های متولی).
ایجاد نهاد متولی خانواده(شامل ایجاد ساختار و سازمان برای حمایت از خانواده در سطح ملی؛ تمایز بین مراکز متولی خانواده از مراکز حمایت از زن؛ انسجام‌بخشی تمامی مراکز تمامی خانواده در یک ساختار و سازمان واحد).
حراست از انسجام خانواده(شامل تعیین وضعیت اشتغال، محل شغل، محل تحصیل، محل مأموریت، مدت مأموریت و شیفت کاری برحسب شرایط خانواده؛ تنظیم قوانین حقوق، مزایا، مالیات و خدمات نظام وظیفه برحسب وضعیت خانواده).
ارائه خدمات تخصصی به خانواده‌ها (شامل آموزش، سنجش و پایش عمومی خانواده‌ها؛ استاندارد بودن خدمات؛ تربیت متخصص خانواده؛ حاکمیت عدالت و انصاف در دریافت خدمات تخصصی؛ در دسترس همگانی قرار دادن خدمات مشاوره ازدواج و خانواده؛ هماهنگی و یکپارچه‌سازی برنامه‌ها و مداخلات در حوزه خانواده؛ ایجاد ساختار و سازمان یکپارچه مراکز ارائه خدمات سلامت خانواده).
حمایت از خانواده‌های آسیب‌دیده(شامل حمایت از خانواده‌های دچار بحران از قبیل فقدان، طلاق، بیماری مزمن، بحران‌های اجتماعی، اقتصادی و طبیعی؛ ایجاد پناهگاه‌های مورد نیاز برای خانواده).
بنابراین، خانواده باید در تمامی قوانین، برنامه‌ها، اقدامات و تغییرات و تحولات جامعه، محور توجه و تصمیمات و اقدامات باشد. همه خانواده‌ها به ویژه خانواده‌های در معرض آسیب و آسیب‌دیده نیازمند حمایت ویژه هستند. وجود قوانین پویا در زمینه حمایت از خانواده لازم است و مهمترین محور حمایتی در ایجاد خانواده مقاوم، سلامت و امنیت خانواده است.
انتهای پیام
