نحوه مواجهه با اختلال‌های روانپزشکی در حج + فیلم

سلامتی نعمتی متعالی است که در اسلام بر حفظ آن بسیار توصیه شده است. انسان سالم است که می‌تواند بر انجام عبادات مداومت داشته و از فیض زیارت و عبادت حظ وافر ببرد و با خدمت به خلق ثواب بندگی حقیقی را برای آخرت خود ذخیره کند.
 
نعمت سلامتی همیشه شیرین است، اما اهمیت این نعمت در مراسم و مناسک دینی بیش از پیش نمایان می‌شود. خبرگزاری ایکنا با توجه به اهمیت مقوله بهداشت و سلامت زائران در حج به تهیه درس‌گفتار‌هایی در این زمینه اقدام کرده است.
 
در این درس‌گفتار‌ها طاهر درودی، معاون حج و عمره مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال احمر و مدیر عملیات پزشکی حج ۱۴۰۳ به ارائه توصیه‌های بهداشتی و پزشکی پرداخته است. مشاهده و مطالعه این درس‌گفتار‌ها کمک شایانی به تجربه حجی روان و مطلوب می‌کند.

طاهر درودی در بخش چهاردهم این درس‌گفتار‌ها به موضوع «اختلال‌های روانپزشکی» می‌پردازد که در ادامه می‌بینیم و می‌خوانیم.

یکی از مشکلات شایعی که معمولاً در حج اتفاق می‌افتد، بحث اختلال‌های روانی یا روانپزشکی برای برخی از افراد است. افراد به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ افرادی که در ایران در حال استفاده از داروهای روانپزشکی هستند و افرادی که دارو مصرف نمی‌کنند و اختلال خفیفی دارند که حتی از آن مطلع نیستند.

زائرانی هستند که در ایران داروهای خفیف و سبکی را مصرف می‌‌کنند و بیماری شدید یا مشکل حادی ندارند اما به دلیل شرایطی که در حج اتفاق می‌افتد، از جمله دوری از خانه و خانواده، تغییر شرایط زندگی و محیط، بودن در زندگی جمعی همراه با هم‌اتاقی‌هایی که شاید چند روزی است که با آنها آشنا شده‌اند و اخلاق هم را به خوبی نمی‌دانند و گرمای شدید هوا دچار طغیان بیماری و اختلال می‌شوند.

نکته بسیار مهم برای این گروه از زائران این است که قبل از سفر حتماً اگر تحت درمان با داروهای روانپزشکی هستند با پزشکی که تحت نظر او هستند مشورت لازم را انجام دهند. متخصص روانپزشک آنها توصیه‌های لازم را ارائه خواهد کرد و در صورت نیاز دُز داروهای آنها را تغییر می‌دهد.

مسئله دوم افرادی هستند که در ایران به ظاهر مشکلی ندارند و ممکن است اختلال‌های خلقی داشته باشند اما به دلیل اینکه بسیار خفیف است و قابل توجه نیست نه خود فرد و نه اطرافیان او متوجه نشده‌اند اما به دلیل مواردی که مطرح کردیم مثل جدایی از خانه و خانواده و سفر طولانی مدت و ... این اختلال‌ها به شکل حاد و طغیان در حج خود را نشان می‌دهد.

هر ساله متأسفانه تعدادی از زائران را داریم که علی‌رغم اینکه مشکل خاصی در ایران نداشتند، آنجا دچار مشکل و اختلال شدند. قاعدتاً پیشنهاد و توصیه ما این است که بلافاصله اگر فردی احساس کرد دچار مشکلی از نظر روانی شده به همکاران روانپزشک ما در بیمارستان مکه و مراکز درمانی مدینه مراجعه کند. متخصصان ما دارای تجربه هستند و درمان لازم را ارائه می‌کنند تا زائر بتواند بدون مشکل اعمال حج و سفر خود را طی کند.

نکته بعدی این است که اگر به هر دلیلی در ایران تحت درمان هستیم خودمان را آماده کنیم که اگر تغییر شرایط محیطی اتفاق افتاد تحمل بالاتری داشته باشیم. حتماً به توصیه‌های روانپزشکمان در ایران هم عمل کنیم. مثلاً اگر نیاز به استراحت و خواب بیشتر، تحرک کمتر یا در معرض نور و آفتاب کمتر بودن داریم، این مسائل را رعایت کنیم.

به خانواده‌ها هم توصیه می‌کنیم اگر قرار است زائری به حج اعزام شود که سابقه مشکل روانی دارد، آمادگی کامل را به فرد بدهند و در صورتی که در حج همراه زائر هستند به زائر کمک کنند تا مشکلاتی برای زائر رخ ندهد.