مهارت «نه» گفتن + فیلم

تاب‌آوری یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که هر کودک و نوجوان باید آن را آموزش ببیند تا در زندگی روز‌مره از این مهارت استفاده کند. 

خبرگزاری ایکنا بنابر رسالت رسانه‌ای خویش، اقدام به آموزش مهارت تاب‌آوری ویژه نوجوانان کرده و طی انتشار درس‌گفتارهایی با تدریس لیلا افضلی، روانشناس حوزه کودک و نوجوان، به این موضوع پرداخته است.

در دومین درس‌گفتار موضوع «مهارت نه گفتن» را می‌خوانیم و مشاهده می‌کنیم.

در گفتار قبلی در رابطه با یکی از ویژگی‌های نوجوان تاب‌آور گفت‌وگو کردیم که بسیار ویژگی مهمی بود و آن ویژگی «روابط باثبات با همسالان» بود. در آنجا با هم صحبت کردیم که روابط باثبات با همسالان به این نیاز دارد که در مرحله اول خودمان را ارزیابی کنیم تا اگر مشکلی وجود دارد بتوانیم این مشکل را حل کنیم.

همان‌طور که اشاره شد یکی از ویژگی‌های مهم و مهارت‌هایی که ما برای ارتباط با همسالان خود نیازمندیم، مهارت «نه گفتن» است؛ یعنی چی؟ یعنی اینکه وقتی ما از طرف کسی پیشنهادی داریم در مرحله اول این پیشنهاد را بررسی می‌کنیم که این پیشنهاد چه منافع و چه ضرری برای من دارد؟ و اگر من این کار را انجام دهم ضرری به خود نمی‌زنم؟ یا آسیبی به دیگری نمی‌زنم؟ 

اگر آسیب به خود و دیگری وجود نداشت در آن وقت می‌توانم به شکل آگاهانه عمل کنم و درباره آن پیشنهاد تصمیم بگیرم. بعضی وقت‌ها پیش می‌آید که ما برای اینکه می‌خواهیم دوستانمان را نگه داریم و دلمان نمی‌خواهد که روابطمان را از دست دهیم به یکسری از پیشنهادهای دوستانمان نمی‌توانیم نه بگوییم؛ چون نگران از دست دادن آنها هستیم. وقتی در چنین موقعیت‌هایی قرار می‌گیریم باعث می‌شود که دوستانمان از ما سوءاستفاده کنند؛ پس این خیلی مهم است که یک مهارت بسیار مهم به‌نام «نه» گفتن را در روابط با همسالان خود یاد بگیریم. 

یکی از مهارت‌های دیگری که لازم است در ارتباط با همسالان خود بیاموزیم، بحث انتخاب‌های مرتبط و مناسب با ماست؛ این بسیار مهم است که دوستانی انتخاب کنیم که با ارزش‌های ما همخوانی دارند. مثلاً «صداقت» یکی از موضوعات بسیار مهم در زندگی من است و خیلی مهم است که حرف‌هایی که می‌زنم راست و صادقانه باشد؛ پس «صداقت» برای من یک ارزش محسوب می‌شود.

یعنی وقتی‌ که می‌خواهم دوست انتخاب کنم باید مراقب باشم که دوست‌هایی را انتخاب نکنم که صداقت جزو ارزش‌های زندگی آنها نباشد. چون اگر ‌چنین دوستی را انتخاب کنم با اینکه روابط دوستی ما وجود دارد و ادامه پیدا می‌کند ولی حال من هیچ‌وقت خوب نیست؛ چون برای من صداقت مهم است ولی برای دوست من، صداقت مهم نیست؛ یعنی با اینکه با او به تفریح می‌روم و با هم بسیار حرف می‌زنیم اما به‌لحاظ درونی حالم خوب نیست.

پس این مهم است که من بتوانم دوستان خود را براساس ارزش‌های اساسی زندگی‌ام انتخاب کنم. بنابراین اول مهم است که ارزش‌های اساسی زندگی خودم را بشناسم که در گفتارهایی که در ادامه خواهیم داشت درباره ارزش‌های اساسی زندگی با هم صحبت خواهیم کرد.