ساختارهای فناورانه جهاددانشگاهی؛ آماده خدمت به مردم در کنار دولت
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی با بیان اینکه جهاد همواره با تمامی دولت‌ها در راستای اجرای طرح‌های پژوهشی و فناورانه همکاری کرده و با تمام قدرت در کنار آن‌ها بوده است، گفت: ساختارهای فناورانه جهاددانشگاهی در کنار دولت چهاردهم و برای خدمت به مردم است.
جهاددانشگاهی نهادی عمومی و غیردولتی زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دارای شخصیت مستقل و از لحاظ اداری، استخدامی و مالی تابع مقرراتی است که در چارچوب اختیارات قانونی به تصویب هیئت امنای جهاددانشگاهی می‌رسد.
مطابق اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، دو هدف از سه هدف اصلی جهاددانشگاهی به پژوهش و فناوری معطوف شده است. عمده فعالیت این نهاد، در دو دهه اول، پاسخ به نیازها و خلأهای علمی، اجرایی و تحقیقاتی در بخش‌های مختلف کشور بوده است. بازنگری در سیاست‌ها و برنامه‌های جهاددانشگاهی از یک دهه پیش آغاز شده و تاکنون ادامه یافته و محور این بازنگری‌ها، رفع فوری میان‌مدت و بلندمدت نیازهای علمی و تحقیقاتی کشور بوده است.
در پی تعریف سند چشم‌انداز بیست ساله کشور در سال 1384، جهاددانشگاهی با مدنظر قرار دادن اهداف مصوب در اساسنامه، چشم‌انداز بیست ساله خود در افق 1404 را ترسیم و برای تحقق آن، اهداف کلان بخش‌های پژوهش و فناوری، آموزشی و فرهنگی را مشخص کرد. در بخش اهداف کلان بیست ساله معاونت پژوهش و فناوری، به ایجاد ساختارهای پژوهشی و تخصصی جدید و متناسب، قطب‌های علم و فناوری و تولید و عرضه فناوری و نوآوری در سطح ملی و بین‌المللی توجه ویژه‌ای شده است.
معاونت پژوهش و فناوری در راستای تحقق برنامه پیش‌بینی شده گام‌های مؤثری برداشته و در عین حال پاسخ به نیازهای تحقیقاتی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی را مدنظر قرار داده است.
در آستانه چهل و چهارمین سالروز تأسیس این نهاد انقلابی به گفتوگو با یعقوب فتح‌اللهی، معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی در رابطه با نقش جهاددانشگاهی در توسعه کشور پرداختیم که در ادامه مطالعه می‌کنید.
ایکنا ـ طی چهار دهه گذشته جهاددانشگاهی در حوزه پژوهش و فناوری چه دستاوردهایی داشته است؟
مهمترین فعالیت جهاددانشگاهی در بخش پژوهش و فناوری، توسعه فناوری و کاربردپذیری نتایج تحقیقات و پژوهش‌های علمی است. در این جریان جهاددانشگاهی در بخش شناسایی و شکوفایی استعدادها وظیفه خود را به خوبی انجام داده است که انجام این وظیفه ادامه خواهد داشت. این نهاد انقلابی در حوزه توسعه فناوری در بخش مهندسی، کشاورزی و منابع طبیعی، پزشکی و علوم انسانی فعالیت‌های بسیار موفقی را به سرانجام رسانده است.
بسیاری از فناوری‌هایی که امروز در کشور و در بخش‌های مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از نتایج کارکردهای جهاددانشگاهی است. برای مثال در حوزه صنعت نفت تقریباً تمامی اقلام مورد نیاز برای حفاری در صنعت نفت از سوی جهاددانشگاهی تهیه و تولید می‌شود. دکل حفاری، مته حفاری، پمپ درون‌چاهی، لوله کلاف و ... از دستاوردهای جوانان این سرزمین در مجموعه جهاددانشگاهی است.
البته تولید لوله کلاف جزء پروژه‌های در حال اجرا در جهاددانشگاهی تهران است و به توفیق الهی تا دو سال آتی تمام این فناوری در کشور بومی شده و ایران صاحب فناوری لوله کلاف و همچنین، دستگاه پیشران لوله کلاف که در دانشگاه صنعتی شریف تولید شده، خواهد شد. حتی نشاسته حفاری و سایر مواد شیمیایی مورد نیاز برای حفاری در چاه‌های نفتی نیز از محصولات جهاددانشگاهی است و این نهاد انقلابی در حوزه صنعت نفت فعالیت‌های اثرگذاری را برای کشور انجام داده است.
در حوزه پزشکی نیز جهاددانشگاهی در علوم فناوری‌های باروری و ناباروری در کشور پیشگام بوده و پژوهشکده رویان جهاددانشگاهی امروز در سطح بین‌المللی جزء 10 مؤسسه برتر محسوب می‌شود. در حوزه پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان نیز جهاددانشگاهی پیشگام بوده و مؤسسه تحقیقاتی معتمد جهاددانشگاهی در این زمینه فعال و پیشرو است و دستاوردهای زیادی در سطح جهانی دارد.
در حوزه بهداشت و سلامت نیز پژوهشکده بهداشت و سلامت جهاددانشگاهی اقدامات بسیار مؤثری در کشور انجام داده و می‌دهد. همچنین، در حوزه علوم انسانی و سایر ساختارهای علوم انسانی در کشور نیز جهاددانشگاهی کارهای بسیار بزرگی در حوزه‌های مختلفی همچون تعارض منافع، پیمایش ملی خانواده، توسعه اجتماعی و ... انجام داده است. به این ترتیب جهاددانشگاهی در حوزه پژوهش و فناوری در بخش حوزه مهندسی علوم پایه، علوم انسانی، پزشکی و سلامت و در بخش کشاورزی و منابع طبیعی به لطف پروردگار عالم و به مجاهدت جهادگران فعالیت‌های بسیار خوب، موفقیت‌آمیز و بی‌نظیری را برای کشور انجام داده است.
ایکنا ـ جهاددانشگاهی چه افقی را برای آینده حوزه پژوهش و فناوری در نظر گرفته است؟
جهاددانشگاهی به موازات برنامه توسعه هفتم کشور، برنامه هفتم خود را تدوین و تصویب کرده و آن را برای اجرا به واحدهای سازمانی خود در مناطق مختلف کشور اعلام و ابلاغ کرده است. در برنامه هفتم توسعه چندین مأموریت ملی به جهاددانشگاهی واگذار شده که از مهمترین این مأموریت‌ها می‌توان به توسعه فناوری آب‌شیرین‌کن‌ها و ... در کشور اشاره کرد.
علاوه بر این، جهاددانشگاهی در حوزه علوم و فناوری‌های همگرا به ویژه حوزه علوم و فناوری کوآنتوم نیز در حال راه‌اندازی آزمایشگاه ملی است. همچنین، در حوزه هوش مصنوعی نسل جدید یعنی هیبرید هوش مصنوعی با هوش بیولوژیک برنامه‌ریزی ویژه‌ای از سوی جهاددانشگاهی انجام شده و مرکز منشعبی از پژوهشگاه رویان در حال راه‌اندازی و تأسیس است.
جهاددانشگاهی در حوزه هوش مصنوعی همچنین، با همکاری سایر مؤسسات و دانشگاه‌های کشور پژوهشکده آی‌سی‌تی را راه‌اندازی کرده که این پژوهشکده مجموعه‌ای از برنامه‌های جدید و نوین را تدوین کرده و به عنوان مرکز پیشروی آموزش، پژوهش و فناوری‌های هوش مصنوعی در کشور فعالیت می‌کند. در حوزه پزشکی شخص‌محور نیز مجموعه‌ای در پژوهشگاه ابن‌سینای جهادادنشگاهی با همکاری سایر مؤسسات علمی و آزمایشگاه‌های پیشروی کشور در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد زیرساخت‌های مربوط به پزشکی شخص‌محور است.
جهاددانشگاهی در میل به اهداف پژوهش و فناوری برای دامن زدن و پرداختن به علوم و فناوری‌های همگرا در حال ایجاد زیرساخت‌های لازم است که این زیرساخت‌ها به زودی آماده شده و خدمت‌رسانی به علوم و فنون کشور در تمامی بخش‌ها را تداوم خواهد بخشید.
ایکنا ـ جهاددانشگاهی در حوزه پژوهش و فناوری چگونه با دولت جدید هم‌افزایی خواهد کرد؟
جهاددانشگاهی همواره با تمامی دولت‌ها در راستای انجام و اجرای طرح‌های پژوهشی و فناورانه همکاری داشته و با تمام قدرت در کنار آن‌ها بوده است. مجموعه جهاد با تمام قدرت در کنار دولت چهاردهم ایستاده و برای پیشرفت و آبادانی ایران اسلامی تلاش خواهد کرد.
موارد همکاری جهاددانشگاهی با دولت هم در برنامه هفتم توسعه کشور پیش‌بینی شده و هم در پژوهشکده‌ها و گروههای پژوهشی جهاد و ساختارهای علمی، پژوهشی آن در حال تدوین برای توسعه و پیشرفت ایران است. تمامی این ساختارهای فناورانه در مجموعه جهاددانشگاهی برای خدمت به مردم، در کنار دولت چهاردهم خواهد بود.
ایکنا ـ نقش جهاددانشگاهی را در تحقق شعار سال «جهش تولید با مشارکت مردم» چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در حوزه تولید، بخش پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی نقش قابل توجهی ندارد؛ چراکه تولید بیشتر به حوزه تجاری‌سازی جهاد مربوط می‌شود. البته جهاددانشگاهی در پروژه‌های مهمی همچون امنیت غذایی، اصلاح دام‌های سبک و سنگین به منظور تولید پروتئین مورد نیاز در کشور ورود کرده و به اتکای علوم و فناوری‌های جدید در بخش تولید مانند تولید لبنیات در مراکز کشور اقدامات بزرگی را در پژوهشگاه ابن‌سینا انجام می‌دهد.
امروز جهاددانشگاهی نقش و فعالیت‌های بسیار مؤثری را در حوزه به‌نژادی دام‌های سبک و سنگین، آبزی‌پروری و ... انجام می‌دهد. در بخش کشاورزی نیز جهاددانشگاهی در تولید بذر هیبرید و نیازهای اساسی مردم زمینه لازم را برای افزایش کارایی تولید در بخش کشاورزی با مصرف آب اندک فراهم کرده است. در حوزه گیاهان دارویی نیز اقدامات اساسی را با همکاری بخش خصوصی انجام داده و به منظور تولید بیشتر و اشتغال‌زایی، گام‌های مؤثری برداشته و تلاش فراوانی برای تولید بیشتر در کشور و ایجاد زمینه صادرات به منظور ارزآوری برای کشور انجام داده است.
انتهای پیام
