پرهیز از حذف سلیقه‌ای اهالی فرهنگ و هنر/ به جای الگوسازی، الگوسوزی کردیم
معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه متأسفانه در چند دهه اخیر به جای اینکه الگوی شاخص را به جوانان معرفی کنیم با اندک اختلاف نظری الگوسوزی کرده‌ایم، گفت: خواهش میکنم در همه تصمیم‌گیری‌ها حذف سلیقه‌ای از اهالی فرهنگ و هنر را کنار بگذاریم.
به گزارش ایکنا، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور در مراسم تودیع و معارفه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که امروز دوشنبه 19 شهریور در تالار وحدت برگزار شد، ضمن گرامیداشت نام و یاد شهدای انقلاب، شهدای دولت و وفات آیت‌آلله طالقانی بیان کرد: آیت‌الله طالقانی یک الگوی ارزشمند و فرهنگی برای چهار دهه بودند و اولین انجمن اسلامی دانشجویان در سال 1322 توسط ایشان و مرحوم مهندس بازرگان بود که در دانشکده پزشکی تأسیس شد. ایشان از آن زمان تا 19 شهریور 1358 در خدمت جوانان و الگویی برای همه جوانان و انجمن‌های اسلامی بود.
وی با تبریک اعیاد ماه ربیع‌الاول و 21 شهریور «روز سینما» بیان کرد: از وزیر سابق فرهنگ و ارشاد تشکر میکنم که ایشان گزارش بسیار خوب و امیدوارکننده‌ای را مطرح کردند؛ امیدوارم نهادهای تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر هم این منابعی را که فرمودند در اختیار آقای صالحی قرار دهند که در سال آینده عملکرد خوب این بخش را به مردم خوب کشور گزارش دهند.
عارف اضافه کرد: آقای صالحی از پیشکسوتان و بزرگان این بخش هستند و به خاطر قبول مسئولیت سنگین در وزارتخانه‌ای که نقش کلیدی و محوری را باید در تحقق آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب ما که یک انقلاب فرهنگی بود، برعهده داشته باشند تشکر میکنم. ارباب رجوع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هنرمندان و افراد نخبه کشور هستند که الگویی برای جامعه به خصوص جوانان هستند. ارباب رجوع این بخش شاید بین گروه‌های مرجع، همواره یک جایگاه ویژه و برجسته‌ای را داشته و دارد.
معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه یک سؤالی را مطرح میکنم برای اینکه بدانیم در چهار سال آینده باید چه مسیری را برویم، اظهار کرد: انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بود که با کاریزمای حضرت امام(ره) می‌توانیم ادعا کنیم همه جمعیت کشور یا حداقل بیش از 90 درصد، پشت سر رهبری ایشان قرار گرفتند که یک مرجع گرانقدر شیعه بودند. آرمان‌ها و ارزش‌هایی در دوران انقلاب مطرح شد؛ امروز در دهه پنجم انقلاب که تکلیف ما بوده است تا در این راه شرکت کنیم سند چشم‌انداز است. جهت‌گیری اصلی سند چشم‌انداز بر این بوده است که در سال آینده جایگاه اول در منطقه در همه شاخصها و الهام‌بخش در دنیای اسلام باشیم؛ پشتوانه سند چشم‌انداز حمایت و تصویب مقام معظم رهبری است. من به عنوان کسی که در تدوین این سند نقش کوچکی داشتم، شهادت می‌دهم در سال‌های 83-82 که این سند نوشته می‌شد از آن زمان 20 سال گذشته است؛ سؤال این است که چقدر توانسته‌ایم در بخش‌های مختلف از جمله بخش‌های نرم‌افزاری در مسیر سند چشم‌انداز حرکت کنیم؟
عارف افزود: شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی و آسیب‌های این حوزه که امروز با آن مواجه هستیم می‌گوید که خیلی با این اهداف و شاخصها فاصله داریم؛ چرا اینگونه است؟ پاسخ این سؤال را در محافلی مثل این جمع باید داد که کجا از ارزش‌ها و آرمان‌ها فاصله گرفتیم؟ کجا به دلیل عملکردهای سلیقه‌ای، جناحی و تنگ‌نظرانه، سیاست دفعی را به جای سیاست جذبی در پیش گرفتیم؟ چرا بعضاً با نگاه قیم مآبانه و اینکه هر فردی و گروهی، شخص خود را حق مطلق می‌داند و دیگران را باطل، جوانی که باید در مسیر این ارزش‌ها و آرمان‌ها حرکت کند را از ارزش‌ها دوره کرده است؟ باید چرایی این موضوع بررسی شود.
وی با بیان اینکه وفاداری، تعهد و مسئولیت‌پذیری فرزندان و اطرافیان ما نسبت به انقلاب چه وضعیتی دارد؟ اظهار کرد: معمولاً اشکالات را بر گردن دیگران می‌اندازیم درصورتی که باید از خودمان شروع کنیم. همه نخبگان فرهنگی و هنری کشور باید تمام ظرفیت و توان خود را برای تحقق آرمان‌های انقلاب و حاکمیت ارزش‌ها به کار بگیرند؛ چه کاری انجام شده است که نتوانستیم از این ظرفیتی که در سال 57 بدون اسلحه در مقابل دنیای استکبار ایستاد و پیروز شد، استفاده کنیم و امروز ببینیم بسیار از ارزش‌ها فاصله گرفته‌اند.
فرهنگ؛ بخش نرم‌افزاری برنامه هفتم توسعه
معاون اول رئیس‌جمهور تصریح کرد: اکنون درحال تدوین سیاست‌های برنامه هفتم توسعه هستیم. این برنامه دو بخش نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دارد که بخش نرم‌افزاری مربوط به بخش فرهنگی می‌شود که خیلی هم به پول نیاز ندارد و بیشتر اراده، تصمیم و شناخت وضع موجود می‌خواهد که بدانیم با چه ساز و کاری شاخص‌های فرهنگ عمومی آسیب‌های اجتماعی را اصلاح کنیم. باید دستورالعمل‌‌هایی در این رابطه نوشته شود.
عارف ادامه داد: بخش سخت‌افزاری، منابع می‌خواهد که البته احکام خوب است اما در برنامه منابع مورد نیاز دیده نشده و به آینده‌ای موکول شده است که دولت پیشنهاد منابع را به مجلس شورای اسلامی دهد تا تصویب شود. این منابع متوسط در سال 250 میلیارد دلار یا یورو پول می‌خواهد و کار سنگینی است که بیش از آنکه کار اقتصادی باشد، باور دارم کار فرهنگی است.
رشد هشت درصد در سند چشم‌انداز و فاصله بسیار از آن
وی افزود: زمینه‌سازی برای جذب سرمایه، ایجاد و حاکمیت اعتبار در جامعه، احترام به قانون و تصمیم‌‌ها از جمله مؤلفه‌های قابل توجه است. برای جذب سرمایه ابتدا باید سازوکارهای فرهنگی سپس اقتصادی را دید. کار میکنیم تا بتوانیم سرمایه را جذب کنیم. باور داریم شاخص‌های کمی که در برنامه هفتم نوشته شده، یک ضرورت انکارناپذیر است و بنا بوده است در سند چشم‌انداز رشد هشت درصد را داشته باشیم اما امروز چقدر از این رشد فاصله داریم؟ باید به آن برسیم.
وضعیت نگران‌کننده بهره‌وری
عارف با بیان اینکه هیچگاه به بهره‌وری توجه نکردیم، گفت: در برنامه هفتم 25 درصد به رشد بهره‌وری داده شده است؛ بهره‌وری به معنای فرهنگ است. وضعیت ما در همه عوامل و شاخص‌های بهره‌وری متأسفانه وضعیت نگران‌کننده‌ای داریم. باید بیندیشیم که چه کار کنیم تا بتوانیم با ارتقای بهره‌وری و فرهنگسازی اسلامی و اخلاقی در این مسیر حرکت کنیم.
وی در ادامه به تشریح محورهای برنامه هفتم توسعه پرداخت و گفت: این محورها راهبردهای اجرای دولت چهاردهم برای چهارسال آینده است؛ تلاش برای تحکیم سبک زندگی، تقویت همبستگی و اعتماد به نفس ملی، ارتقای هویت ملی و کمک به حفظ و تقویت وفاق ملی، تقویت همبستگی ملی با محوریت معرفی مفاخر و اندیشمندان علمی، هنری و فرهنگی، حمایت از تولید محتوا در حوزه فضای مجازی با رویکرد گسترش و تعمیق فرهنگ اسلامی ایرانی، مواجهه مؤثر با تهاجم فرهنگی، ارتقای سطح معیشت و خدمات اجتماعی اهالی فرهنگ، هنر و رسانه با استفاده از ظرفیت صندوق اعتباری هنر، حمایت و افزایش تولید پویانمایی، ترویج اخلاق و فرهنگ غنی اسلامی متناسب با گروه‌‌ها و اقشار مختلف جامعه، معین کردن امکان مشارکت مردم در فعالیت‌های فرهنگی و امکان واگذاری آن‌ها به مردم.
الگوسوزی به جای الگوسازی
عارف با اشاره به محور ارتقای هویت ملی بیان کرد: متأسفانه در این چند دهه به جای اینکه الگوی شاخص را به جوانان معرفی کنیم با اندک اختلاف نظری الگوسوزی کرده‌ایم و به همین دلیل امروز گرفتار شدیم و جوان و نوجوان ناخواسته امروز احساس بی‌هویتی می‌‌کند و هویت خود را از مسیر دیگری دنبال می‌کنند. این موضوع باید از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد توجه قرار بگیرد.
اینترنت اتوبان است و بستن اتوبان کار غلط
معاون اول رئیس‌جمهور ادامه داد: تهاجم فرهنگی یک واقعیت جدی برای ما است؛ برای مقابله با تهاجم فرهنگی چه کاری انجام داده‌ایم؟ صورت مسئله پاک کردن، مقابله نیست. بحث اینترنت یکی از چالشهای ما است؛ اینترنت یک اتوبان و راه است، کسی راه را نمی‌بندد بلکه باید محتوای خوب درون آن قرار داد. در این اتوبان ممکن است خودرویی با نیت خیر حرکت کند و خودرو دیگری محموله نامشروع داشته باشد، ما اتوبان را به خاطر خودروی خلافکار نمی‌بندیم؛ هنر این است که جلوی محموله نامشروع گرفته شود و با محتوای غلط و غیرفرهنگی فضای مجازی مقابله کنیم. چه کار کردیم برای اینکه فضای مجازی را با محتوای غنی اسلامی و توجه به نیازهای نسل جوان و جامعه امت اسلامی در دنیا پر کنیم.
لزوم حمایت از صندوق اعتباری هنر
عارف با اشاره به صندوق اعتباری هنر بیان کرد: باید از این صندوق حمایت کرد؛ واقعیت این است سرورانی که در این بخش هستند، مشکلات مختلف از جمله مشکل بیمه‌ای دارند. گاهی دیده می‌شود که یک هنرمند برجسته که افتخار ملی تلقی می‌شود، به خاطر مشکلات جزئی با بحران رو‌برو می‌شود.
دخالت دولت در مراسم‌ها و فاصله گرفتن مردم سنت‌ها
وی با بیان اینکه اولویت اول امروز ما باید نجات جوانان و نوجوانان باشد گفت: گرفتاری این قشر به مراتب از میان‌سال‌ها بیشتر است و برای این قشر کم سرمایه‌گذاری کردیم. کشور ما فرهنگی داشت که همه مراسم‌های جشن و عزاداری‌ها را مردم برگزار می‌کردند و نیازی به دخالت حکومت و دولت نبود؛ امروز ما دخالت میکنیم و بعضی از کمک‌هایی که به بعضی از مراسم‌ها میکنیم، صرفاً دخالت است که نتیجه آن فاصله گرفتن مردم است؛ چراکه مردم می‌گویند دولت انجام می‌دهد و نیازی نیست که ما انجام دهیم. این مسئله باید اصلاح شود که به تعبیر امام(ره) که مردم خادمان انقلاب هستند؛ بپذیریم و باورمان باشد که در این مسیر مردم را جدی‌تر دنبال کنیم.
عارف با اشاره به موضوع پایش و سنجش مستمر شاخص‌های فرهنگ عمومی و سبک زندگی اجتماعی گفت: این موضع بحث جدی‌ای است؛ محرمانه نگه داشتن شاخصها راه حل مشکل نیست. شاخصها باید اعلام شود و از مردم کمک گرفت؛ نباید فقط در شعار گفت که مردم محرم هستند.
لزوم گردش آزاد اطلاعات و اقدام عملی در این رابطه
وی تصریح کرد: اهتمام هرچه بیشتر به گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی با تأکید بر موانع و مشکلات حوزه نشر و استفاده از فناوری نوین در این حوزه از محورهای دیگر تأکید شده است؛ وضعیت نگران کننده‌ای در این حوزه داریم و مطمئناً فضای مجازی جانشین کتاب نمی‌شود و باید این مسئله مهم و بحرانی با اولویت در کشور دنبال شود. تیراژ کتاب‌ها خجالت‌آور است. اهتمام ویژه به تحقق گردش آزاد اطلاعات، حمایت از فعالیت‌های رسانه‌ای و مطبوعات از دیگر محورها است. باید در عمل نشان دهیم که به گردش آزاد اطلاعات اعتقاد داریم و نباید به افراد اصالت داد و انتقاد از افراد اجرایی مثلاً معاون اول رئیس‌جمهور پرهیز کرد. کوچک‌ترین حرف علیه دولت‌های گذشته ممنوع است، نقد عملکرد آزاد است اما نقد شخص نباید کرد. این رفتار حداقل اخلاق اسلامی است.
عارف اضافه کرد: بسترسازی لازم در راستای نشر دستاوردهای نظام اسلامی در جهت منویات مقام معظم رهبری در حوزه جهاد تبیین از دیگر محورها است که در این حوزه کوتاهی شده است و در عین اینکه نمی‌خواهیم مشکلات و ضعف‌‌های خودمان پرده‌پوشی کنیم، باید در برنامه‌ها این روند را اصلاح کنیم؛ چرا با سکوت و بی‌توجهی به ارائه گزارش کار دل جوانان را خالی میکنیم؟ در این زمینه، شعار بسیار داده‌ایم ولی کار کم کرده‌ایم.
سوال از وزارت ارشاد در عمل به شعار سال
وی با اشاره به نام‌گذاری هر سال از سوی مقام معظم رهبری، بیان کرد: بسیار بحث مهمی است که یک جهت‌گیری درست را مقام معظم رهبری به دلیل جایگاه رهبری و اصل 110 قانون اساسی اعلام می‌کنند اما آیا تحقق این شعار اولویت دستگاه‌‌ها است؟ همین امسال بخش خصوصی و تولید را می‌توان ارزیابی کرد؛ شعارهای ایشان در سال‌های اخیر، عموماً سمت و سوی اقتصادی دارند و بر مشارکت مردم تأکید داشتند؛ وزارت ارشاد صادقانه اعلام کند که نقش مردم نسبت به شش ماه قبل چقدر تغییر کرده است؟ چقدر بروکراسی کم شده است؟ چقدر برچسب‌زدن‌ها نسبت به سرمایه و سرمایه‌گذار کنار گذاشته شده است؟
عارف ادامه داد: حمایت ویژه از عرصه‌ها مختلف هنری و شکل‌گیری زیست‌بوم‌های صنایع خلاق به ویژه هنرهای اصیل و بومی، بهبود فضاهای کسب‌وکار فرهنگی، هنری و رسانه‌ای و توجه ویژه به فضای مجازی و صنایع خلاق و قانون حمایت از مالکیت فکری و معنوی، افزایش تعامل و مشارکت با بخش خصوصی در حوزه فرهنگ و هنر و تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این حوزه و ایجاد فرصت و رقابت در عرصه تولید و توزیع کالاها و خدمات فرهنگی و هنری، توجه به اصول موانع آمایش سرزمینی از دیگر محورهای برنامه هفتم توسعه است.
معاون اول رئیس‌جمهور اظهار کرد: آمایش سرزمینی اولویت اصلی دولت چهاردهم و برنامه هفتم توسعه است؛ کشور فقط تهران و چند کلان شهر نیست بلکه کشورها مجموعه همه استان‌‌ها، شهرها، شهرک‌ها و روستاهایی است که در سراسر کشور است و مردم خوب و نجیب ما در آن‌ها زندگی می‌کنند و حق رشد و توسعه دارند. خوشبختانه بعد از سال‌ها، آمایش یک وضعیت قابل قبولی دارد که در بخش فرهنگی هم باید به این مسئله توجه کنیم.
جوان‌گرایی یا جوان‌سوزی؛ تکلیف تربیت 100 جوان مدیر
وی افزود: جوان‌گرایی یک شعار نیست البته در جایی دیگر گفتم که جوان‌گرایی با جوان‌سوزی اشتباه است. ابتدا باید جوان‌ها را تربیت، کارآمد و آماده پذیرفتن مسئولیت کنیم. مقام معظم رهبری در اولین جلسه‌‌ای که در خدمت ایشان بودیم تربیت حداقل صد نفر که شرایط اداره کشور را داشته باشند، به دولت تکلیف کردند که راهکار این موضوع به کارگیری جوانان است. باید چند درصدی ریسک کرد و جوانان را به کار گرفت. جوانان باید کار سنگین و پیچیده را در دست بگیرند و چند سالی کار کنند تا آماده شوند و از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهش میکنم که در برنامه‌های خود جوان‌گرایی را در پست‌های میانی و بالا استفاده کنند.
استفاده نکردن از زنان در هیچ یک از برنامه‌های توسعه
عارف با اشاره به استفاده از بانوان در عرصه مدیریت بیان کرد: امروز در شرایطی هستیم که 50 درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها خانم‌ها هستند؛ عملاً تا به حال در همه برنامه‌های توسعه از این 50 درصد استفاده نکردیم. انگیزه، عملکرد و آرامش خانم‌ها از آقایان بیشتر است؛ خواهش میکنم که آقای صالحی به استفاده از خانم‌ها در پست‌های مدیریتی توجه کنند. شعار ما شایسته‌سالاری است و مرد و زن معنی ندارد اما امروز باید یک تبعیض مثبت بگذاریم تا بخشی از خانم‌ها بیایند و پست‌های مدیریتی میانی به بالا را بگیرند تا ان‌شاء‌الله در دوره‌های بعد نیازی به این موضوع نباشد.
استقبال از هنرمندان مهاجرت کرده و پرهیز از حذف سلیقه‌ای
وی با اشاره به مهاجرت هنرمندان، گفت: در دوره‌های گذشته موانع بسیاری ایجاد شده است؛ اهل هنر گره‌های جدی‌ای داشتند و خواهش میکنم که هرکدام از هنرمندان به دلایلی از کشور رفتند از حضور آن‌ها در کشور استقبال کنیم؛ ایران وطن آن‌ها است و باید برگردند، آن‌ها سرمایه‌های ملی هستند. بخشی از امتیاز یک فرد نخبه متعلق به خودش و بخشی از آن متعلق به کشور و جامعه است؛ ما نباید این نیمه دوم را فراموش کنیم و گاهی ناهمواری‌ها، محدودیت‌ها و مشکلات را تحمل میکنیم و راهکار حل این مشکلات را دنبال کنیم. خواهش میکنم در همه تصمیم‌گیری‌ها حذف سلیقه‌ای از اهالی فرهنگ و هنر را کنار بگذاریم.
عارف در پایان با اشاره به موضوع رسانه گفت: ما رسانه‌‌های تأثیرگذار و جدی می‌خواهیم؛ رسانه باید چالشی برخورد کند اما چالشی برخورد کردن با کشاندن مسئولان به حاشیه‌ها دو موضوع متفاوت است؛ برای فضای مجازی منعی ندارد اما رسانه‌ها در چارچوب ضوابط و شاخصها کار می‌کنند و از رسانه‌ها خواهش میکنم که خدمت‌گزاران خود را تشویق کنند که در مسیر خدمت جلو بروند و آن‌ها را به حواشی نکشانیم. مشکلی که در این چهار دهه گذشته داشتیم و مسئولان را با چالشهای غیرضروری درگیر کردیم. ان‌شاء‌الله هم رسانه‌ها در راستای رسالت رسانه‌ای گام برداشته و هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در جهت تقویت و حمایت رسانه‌ها گام‌های بلندتری بردارند.
انتهای پیام
