ستایش سنت‌های نيكو در نامه 53 نهج‌البلاغه
یکی از روشن‌ترین عبارت‌ها درباره لزوم احترام به سنت‌های نیکوی پیشینیان نامه ۵۳ امام علی(ع) به مالک اشتر است که در آن حضرت تأکید می‌کنند اگر این آئین‌ها را از بین ببری مرتکب گناه شده‌ای.
حجت‌الاسلام علیرضا قبادی، جامعه‌شناس و کارشناس دین، در ادامه سلسله یادداشت‌هایی که با محور ظرفیت‌های شادی بخش در اسلام و تشیع در اختیار ایکنا قرار داده است، به مناسبت فرارسیدن شب یلدا یادداشتی با موضوع «تأیید و پذیرش جشن‌های نیکوی پیشینیان در اسلام» نوشته و در اختیار ایکنا قرار داده است که این یادداشت را باهم می‌خوانیم.
یکی از ظرفیت‌های اسلام و تشیع محترم شمردن یا به اصطلاح، امضای سنت‌ها و جشن‌های نیکویی بود که در میان مردم رواج داشته است؛ به ویژه جشن‌هایی(سنت) که با خرد همسویی داشته و نفع( کارکرد) فراوانی برای فرد و جامعه دارند. با نگاه به آموزه‌ها و معارف دینی و اسلامی و سیره پیامبر اکرم(ص) و اوصیای ایشان(علیهم السلام) دو نوع ظرفیت شادی آفرین می‌توان در اسلام بر شمرد: اول مناسبت و سنت‌های شادی آفرینی که اسلام آن را بنیانگذاری یا تاسیس کرده است و دوم سنت‌ها و‌جشن‌های شادی بخشی که جزء میراث پیشینیان بوده و اسلام بر آنها صحه گذاشته، تأیید کرده و محترم شمرده است.
بررسی و ملاحظه در سیره پیامبر(ص) نشان می‌دهد که آن حضرت نه تنها سنت‌هاى نیکوی پيشينیان را طرد و نقص نکرد بلکه آنها را تایید و محترم شمرده است و حتی برای تأسیس کنندگان سنت‌های نیکو و ادامه دهندگانشان نیر اجر و پاداش ذکر کرده‌اند.
پیامبر خاتم(ص) در روایتی فرمودند: کسى که سنت نيکى را پايه‌گذارى کند و بعد از وى به آن عمل شود پاداش آن و پاداش کسانى که به آن عمل می‌کنند، براى او خواهد بود.
شاید یکی دیگر از روشن‌ترین و جامع‌ترین عبارت‌ها درباره لزوم احترام و مراعات سنت‌ها و آیین‌های نیکوی اجتماعی پیشینیان و پرهیز از بی‌توجهی به آنها را می‌توان در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه (نامه امام علی(ع) به مالک اشتر) یافت که در بخشی از نامه فرمودند: سنت نيكويى را كه بزرگان اين امت به آن عمل كردند و مردم به آن سنت‌ها آراسته شدند (خو گرفتند) و حالشان نيكو شد (با آن الفت گرفتند)؛ فرو مریز و سنتى مياور كه به سنت‌هاى نيكوى گذشته زيان رساند، آنگاه پاداش نيک، بهره كسانى می‌شود كه آن سنت‌هاى نيكو را بجا گذاشتند و گناه بر تو ماند كه آنها را شكستی.
صراحت این روایت در محترم شمردن سنت‌های نیکوی پیشینیان چنان است که ما را از آوردن استنادات دیگر در محترم شمردن سنت‌ها و آیین‌های کهن و نیکوی گذشتگان، بی‌نیاز می‌کند، افزون بر آنکه بسیاری از آموزه‌های قرآنی نیز مانند آنچه در سوره والعصر و مانند آن آمده است، معیاری در ارزیابی و سنجش رفتارها در سنت‌ها و آیین‌ها از ازل تا به ابد است.
از دیگر دلابل محترم شمردن این سنت‌ها به خصوص جشن‌ها این است که در دل این سنت‌ها و آیین‌های دیرین ایرانی مانند «نوروز و شب یلدا» بسیاری از آموزه‌ها یادآوری یا انجام می‌گیرد که مورد تأکید و سفارش اسلام است از جمله صله رحم، دستگیری از مستمندان، رواج مهربانی‌ها و ... که نمی‌توان به سهولت آنها را در بسترهای دیگر بازتولید کرد و یا جایگزین مردم پسند برای آنها یافت.
آمیختگی این جشن‌ها و همسویی آنها با آموزه‌های دینی و اسلامی چنان است که می‌توان با اطمینان نام دیگر این جشن‌ها را ستایش‌های شادمانه گذاشت. چنین رهنمودهای دینی و اسلامی از یک سو و کارکردهای این سنت‌ها در جامعه از سوی دیگر مسئولیت ما را در پاسداشت این آیین‌های کهن از جمله شب یلدا روشن می‌سازد.
در پایان ضمن گرامیداشت و تبریک فرارسیدن شب یلدا و محترم شمردن و بهره‌مند شدن از این سنت‌های با ارزش و شادمانه از کسانی که طولانی‌ترین شب سال را هنرمندانه با جشن آمیخته‌اند و برای ما به یادگار گذاشتند، قدرشناسی می‌شود. همچنین یاد می‌کنیم از کسانی که در سایه مهرشان بودیم. با آرزوی شادکامی‌های فراوان برای همه مردم این مرز و بوم.
انتهای پیام
