مدارس قرآنی عمان؛ مهد پرورش معنوی نسل جوان

به گزارش ایکنا به نقل از عمان دیلی، در قلب سلطان‌نشین عمان، مدارس قرآنی مانند فانوس‌هایی نورانی هستند که راه‌های علم و ایمان را روشن می‌کنند، زیرا در درون دیوارهای خود رشته‌هایی از ارزش‌های اسلامی را می‌بافند که تار و پود جامعه عمان را تقویت می‌کند، آنها صرفاً مدارسی نیستند که حروف را آموزش می‌دهند و آیات را القا می‌کنند، بلکه دژهای جوانی هستند که در آن فرهنگ و دانش دوباره گسترش می‌یابد؛ اخلاقی که گوهر اسلام را منعکس می‌کند.

در طول اعصار، مدارس قرآنی بوستان‌هایی بوده‌اند که در آن بذرهای معرفت کاشته می‌شود و نسل‌های فرهیخته‌ای را برای مقابله با چالش‌های زمان به وجود آورده است. جامعه را از افکار افراطی محافظت و به گفت‌وگو و تفاهم دعوت می‌کند تا همیشه چراغی باشد که جان‌ها را روشن و آنها را به افق‌های گسترده‌تر هدایت می‌کند. روزنامه عمان به نقش مدارس قرآن در استان‌های مختلف در شکل دادن به حال روشن و آینده‌ای امیدوارکننده اشاره کرد.

توسعه مدارس قرآن

شیخ سعید بن هلال الشریانى، امام و واعظ در ولایت نزوی عمان، در این باره گفت: مدارس قرآنى که در سراسر این کشور گسترده شده بود، قبلاً مکتبخانه یا «کتاتیب» نامیده مى‌شدند و در سرتاسر عمان پراکنده بودند.
عمانی‌ها خیلی زود دریافتند که تربیت قرآنی در پرتو قرآن همچون محافظی امین است و سدی بلند است که چهره زیبای انسان عمانی را به تصویر می‌کشد که حامل اخلاق عالی است که هر عمانی از دوران کودکی در حلقه‌های قرآنی و محیط خانواده با آن مأنوس می‌شود.  

وی تأکید کرد: اعتقاد عمیق به اهمیت مدارس قرآنی آن چیزی است که باعث چند برابر شدن تعداد آنها شده و  جامعه برای حفظ بقای آن و تداوم ثمربخشی و نقش‌آفرینی آن هزینه می‌کند، این امر را در وقف‌های فراوانی می‌یابیم که عواید آن صرف ساختن و نگهداری مدارس قرآن می‌شود و هزینه‌های قرآن‌آموزانی که در آن‌ها هستند؛ چه مردان و چه زنانی را تأمین می‌کنند آنها را دوست بدارند و با معلمان خود در محافل ذکر و قرائت قرآن ارتباط برقرار کنند، واقعاً از اینجا درمی‌یابیم که آماده‌سازی و تربیت نسل جوان با ایمان و اخلاق و شایستگی آنها برای نیکوکاری و مفید بودن برای دین و کشورشان، در سیستم یکپارچه‌ای است که این مدارس از آموزش قرآن کریم و تقویت ارزش‌های والای الهی در این مدارس ارائه می‌کنند.

این مدارس قرآنی برای دوره‌های طولانی، شاهرگ تغذیه‌کننده اصول و ارزش‌ها و مهم‌ترین منبع بودند که همگان را به انجام هر کار خیر برمی‌انگیزد، نقش اجتماعی خود را به کامل‌ترین شکل انجام داده‌اند و از میان آنها چهره‌های بزرگی از علم و اندیشه را پروش داده‌اند. حافظان کتاب خدا، نویسندگان، رهبران، سیاستمداران و مربیان، حافظان حق و سازندگان امت‌ها هستند.

 الشریانى گفت: شاید یكى از دلایل زوال نقش امروزى، تحول عظیمى باشد كه تمدن امروز به وجود آورده است، تغییرات پی در پی سریعى كه در واقعیت جوامع ما رخ داده است، سبك مدرن معاصر كه در مدارس وارد شده است و روش‌هاى مختلف آموزش، بر علاقه خانواده‌ها برای اعزام فرزندانشان به این مدارس و محافل تأثیر گذاشته است.

وی تصریح کرد: آگاهی و درک مردم از اهمیت احیای مدارس قرآنی به دلیل نقشی که در ترویج ارزش‌های دینی و اخلاقی برای فرزندانشان دارد، به ویژه در تعطیلات تابستانی و تعطیلات فصلی دانش‌آموزان که حضور گسترده‌ای در کانون‌های تابستانی وجود دارد که شاید متولیان امر آموزش و پرورش، برنامه‌ریزی و شیوه‌های آموزشی و تربیتی دانش‌آموزان را تقویت کنند. از جمله سفرها، فعالیت‌های ورزشی و اردوها با حفظ نقش اصلی خود که حفظ قرآن کریم و آموزش علوم اسلامی است، عامل اصلی حرکت و بازگشت مجدد نسل جوان به مدارس قرآنی است.

وی افزود: توسعه مدارس قرآنی در زمان حاضر برای پاسخگویی به نیازهای دانش‌آموزان و با حفظ هویت دینی آنان با معرفی ابزارهای نوین آموزشی و ارائه دوره‌های تخصص علمی برای کادر خود که شرایط لازم را برای نحوه برخورد با جوانان و آنچه آموزش‌های معاصر می‌طلبد و پیروی از روش‌های رایج آموزشی برای کادر خود ضروری شده است.

تجهیز مدارس قرآن

ثریا بنت سعود النبهانیه، رئیس مرکز آموزش و ارشاد بانوان در استان داخلیه می‌گوید: مدارس قرآن کریم نقش مهمی در آماده‌سازی جوانان از منظر اخلاقی و دینی ایفا می‌کنند، آنها نهادی هستند که در آن جوانان قرآن کریم و علوم مرتبط با آن را یاد می‌گیرند، زیرا آنها نقش خود را در ایجاد و تقویت قرآن دارند باور صحیحی که جوانان را از تأثیرپذیری از جریانات فکری که با آموزه‌های دین واقعی هماهنگ نیست محافظت می‌کند.

وی گفت: علاقه خانواده‌ها از جامعه‌ای به جامعه دیگر متفاوت است و این به دلیل تفاوت فرهنگ جامعه و آگاهی آن نسبت به اهمیت این کتاب بزرگ در تربیت جوانان است و این به تیزبینی والدین و آگاهی آنها از اهمیت یادگیری قرآن کریم از سوی فرزندانشان برمی‌گردد، همچنین عدم آگاهی جامعه از اهمیت یادگیری قرآن کریم، آداب و سنن، تراکم برنامه‌های درسی و تکالیف که تمام وقت دانش‌آموز را می‌گیرد و نیز مدت زمان تحصیل و همچنین کمبود مدارس قرآن و یا کمبود اساتید قرآن از جمله عوامل کاهش اقبال عمومی به حضور در مدارس قرآنی است.

النبهانیه با اشاره به برنامه‌های آموزشی در مدارس قرآنی عمان گفت: حفظ و ترتیل قرآن، و تثبیت حفظ به طرق مختلف، آموزش لحن، قواعد تلاوت، تفسیر ساده و تدبر در آیات، علاوه بر اصول فقه، سیره پیامبر اعظم‌(ص) و همچنین متونی مانند تحفات الاطفال، الجزاریه، القاعده القرانیه و النورانیه از جمله منابع آموزشی در این مدارس است.

النبهانیه در خصوص لزوم توسعه مدارس قرآن، اظهار کرد: تجهیز مدارس قرآن به عنوان محیط آموزشی مناسب و هماهنگ با پیشرفت مؤسسات آموزشی و حمایت مالی و اخلاقی از آنها و تلاش برای ایجاد نمودار سازمانی و برنامه‌های درسی شفاف بین آموزش و پرورش و نیز گسترش جامعه در امر آموزش و پرورش، اهمیت ویژه‌ای دارد. همچنین تأمین کادر واجد شرایط جامعه برای آموزش قرآن کریم با نظارت وزارت اوقاف و برگزاری مسابقات و برنامه‌های احراز صلاحیت حافظان و آماده‌سازی آنان برای شرکت در مسابقات محلی و منطقه‌ای در رشد مدارس قرآنی تأثیر بسزایی دارد.

خاطراتی از محافل قرآنی عمان 

مصعب بن خمیس الشکیلی می‌افزاید: ما در تعطیلات تابستانی به مسجد می‌رفتیم تا قرآن را یاد بگیریم و حفظ کنیم و ما را در حلقه‌های دایره‌ای پنج یا شش نفری تقسیم می‌کردند، ما آیاتی از قرآن را می‌خواندیم و آنها را تکرار می‌کردیم.

وی ادامه داد: ما وضو و نماز و روزه را در این مدارس یاد گرفتیم و یادم می‌آید که در مورد لکه خونی که روی لباسم پیدا کردم بحث کردیم؛ می‌خواستم نماز بخوانم و یکی از مدرسان به من گفت نماز جایز نیست، چون خون نجس است، اما راهی وجود دارد، آن هم این است که قبل از وضو، لکه را بشویید.

افق دید خود را گسترش دهید

یوسف العرفی متولی می‌گوید: مدرسه قرآنی، اصول و ارزش‌های اجتماعی را در روح کودکان و دانش‌آموزان پرورش داده و نهادینه می‌کند و بعدها به شکل‌گیری شخصیت آنها کمک می‌کند و آنها را در رسیدن به آرمان‌های عالی و اهداف والا در زندگی یاری می‌دهد، زیرا مربی قرآن برنامه‌های خود را در محافل تربیتی نشأت می‌دهد؛ افق کودکان را توسعه داده و چشمان آنان را به افق‌های جدیدی که در روزهای آینده از آن بهره‌مند خواهند شد می‌گشاید و از آنان شهروندان خوبی می‌سازد که حق الله را می‌شناسند و حق‌الناس را رعایت می‌کنند.

اصلاح اخلاق

حمد بن راشد الحسنی، مدیر مدرسه قرآنی تأیید می‌کند که مدارس قرآن کریم پس از خانواده، قرآن‌آموزان را در آغوش می‌گیرند، بنابراین نسل جوان در این مدارس از چشمه‌ ناب قرآن می‌نوشند و از طریق تلاوت، آموزش قرآن و انس با آیات، از شهد آن می‌نوشند تا به اخلاقیات اهمیت دهند و ارزش‌ها و اصول متعالی را در نفس خود پرورش داده و استعدادهای نهفته را در روح و جان جوانان بپرورانند.