اخلاص؛ شرط اول مقبولیت تلاوت قرآن + فیلم

به گزارش ایکنا، محمد فقیهی‌رضایی؛ مترجم قرآن کریم، پژوهشگر و مؤلف در سلسله‌مباحثی و در دوازده درس‌گفتار با عنوان «آداب تلاوت قرآن» به برخی از مسائل مهم که باید مسلمان در پیش، حین و پس از تلاوت، آن‌ها را رعایت کند، اشاره دارد تا به این واسطه بتوان از تلاوت قرآن، حظ و بهره معنوی وافری را برد. در ششمین بخش از این سلسله‌مباحث، او اخلاص در قرائت قرآن و حزین خواندن قرآن را با صدایی خوش که بیشترین اثر را بر روی مستمعین می‌گذارد، توصیه می‌کند که به مدت شش دقیقه فیلم آن به همراه متن سخنان از نظر می‌گذرد.

 

«بسم الله الرحمن الرحیم

 

ششمین مطلب درباره آداب تلاوت قرآن که می‌توان به آن اشاره کرد، زیبا خواندن قرآن است. قرآن کتاب خداوند است و لذا مهمترین نوشته‌ای است که در کره خاکی می‌توان آن را سراغ گرفت. پیامبر(ص) که این قرآن را برای ما به ارمغان آوردند، فرمودند: «زینوا القرآن باصواتکم» یعنی قرآن را زیبا بخوانید. برخی افراد از صوت خوب و زیبا برخوردارند و بسیار نیکوست که پس از تسلط بر روخوانی و روانخوانی، بتوان قرآن را با صدای زیبا خواند. 

 

در روایتی از شخصی به نام علقمه، از تابعین، آمده است که من صدای زیبایی داشتم و یکبار عبدالله بن مسعود از اصحاب رسول الله(ص) به من گفت: قرآن را با صدای زیبا برای من بخوان؟ من مقداری قرآن خواندم و او مجدد از من درخواست کرد تا بیشتر بخوانم و علت آن را نیز به من گفت که خود از پیامبر(ص) شنیده است، ایشان فرمودند صدای زیبا، زینت قرآن است.

 

مراد و منظور از با صدای خوب و زیبا قرآن خواندن یعنی در چنین خوانشی، تعادل را نیز رعایت کنیم و آنچه را خدا و پیامبر(ص) دوست دارند، ارائه دهیم و اینگونه نباشد که زیبا خواندن قرآن تعبیر به آوازخوانی شود، بلکه خواندن قرآن باید همراه با حزن و اندوه و در نهایت خضوع و خشوع صورت گیرد و باید از خواندن آن به حالت آهنگین و شعرگونه خودداری کرد.

 

پیامبر اکرم(ص) فرمودند: قرآن با الحان عربی خوانده شود. در نتیجه باید مراقب بود که در خواندن قرآن به ورطه الحانی که معمولاً اهالی گناه از آن استفاده می‌کنند، نیفتیم که البته گاه شنیده می‌شود، کلام خدا همراه با استفاده از آلات موسیقی خوانده می‌شود که باید پناه بر خدا برد. البته پیامبر(ص) خود پیش‌بینی داشتند که به زودی اقوامی خواهند آمد که ایشان قرآن را به شکل آواز می‌خوانند و البته به تعبیر خود ایشان چنین نوایی از حنجره آنها بالاتر نخواهد رفت و هیچ ارزش و مقامی نخواهد داشت و نه‌تنها دل‌های این افراد واژگون است، بلکه دل‌های مستمعین چنین الحانی نیز تحت تأثیر مراتب والا و ارزشمند قرآن قرار نخواهد گرفت.

 

گاهی قرآن از سر خوشی از سوی قاری خوانده می‌شود که مستمعین را به وجد آورده و آنها را ترغیب می‌کند که برای قاری کف بزنند، در حالی که قرآن اینگونه نباید خوانده شود. امام صادق(ع) فرمود: قرآن به این دلیل نازل شده است که شما را به فکر مشغول کند و دل‌های شما را اندوهگین سازد. البته منظور از اندوه، شکل بد آن و افسردگی نیست، بلکه حالتی است که در آن انسان سرانجام به فکر واداشته شود که این دنیا و زندگی در آن برای چیست و مراد و منظر از خلقت او چه بوده است؟

 

برخی مواقع در خواندن قرآن اخلاص از بین می‌رود و مقصود از اینکه قرآن باید برای چه کسی و به چه منظوری خوانده شود، محلی از اعراب ندارد، در حالی که قرآن تنها باید برای خدا خوانده شود و نه برای تمجید فرد یا افرادی که مثلاً در نهایت برای او کف زده و منتهی به دریافت جایزه شود، البته مسابقه‌ خوب است تا افراد خوش‌الحان تشویق شوند، اما شرکت‌کننده باید نخستین هدفش این باشد که من قرآن را برای خدا خوانده‌ام و حالا به این واسطه هم ممکن است مورد تشویق و تفقد از سوی فرد یا افرادی قرار گیرم.

 

در مجموع نباید در قرائت قرآن اخلاص از میان برود و این امر ابزاری برای ریا و خودنمایی شود. امیدوارم به مدد خود قرآن و عنایت معصومین(ع) تلاشی کنیم که قرائت‌های ما عاری از هرگونه ظاهربینی و خودنمایی باشد و تنها اخلاص در تلاوت قرآن مورد نظر قرار گیرد.»