محفل؛ ترکیب منحصر به فردی از اصالت و مدرنیته

شبکه سه سیما امسال ماه مبارک رمضان نیز با برنامه «محفل» لحظات پیش از افطار به یکی از متفاوت‌ترین دقایق تلویزیون تبدیل شد. این برنامه که در سال‌های گذشته با استقبال بی‌نظیر مخاطبان همراه بود، امسال هم با تحولاتی دیگر و چهره‌های جدید به میز میزبانی بازگشت. یکی از این چهره‌های جدید و جوان محمدایوب عاصف که به عنوان میزبان افتخاری در این برنامه حضور یافت. 

از زمین چمن آرسنال تا محراب تلاوت؛ این شاید کوتاه‌ترین توصیف برای مسیر شگفت‌انگیز محمدایوب عاصف باشد. جوانی که روزگاری رؤیای درخشش در مستطیل سبز را در سر می‌پروراند، امروز با آیات الهی دل‌ها را تسخیر می‌کند. قصه او روایتی است غیرمنتظره از پیوند فوتبال و قرآن، از تلفیق هویت‌های چندگانه و از مسیری که سرنوشت برای این قاری انگلیسی رقم زد.

فرزند پدری پاکستانی و مادری مراکشی، عاصف در سرزمینی بالید که شاید کمتر کسی انتظار ظهور قاری‌ای چنین توانمند را از آن داشت. اما میراث خانوادگی او چیز دیگری می‌گفت؛ پدربزرگ مادری‌اش، شیخ محمد کارمون، حافظ کل قرآن بود و نخستین جرقه‌های عشق به کلام الهی را در قلب نوه شش ساله‌اش روشن کرد. حاصل گفت‌وگوی ایکنا با این چهره قرآنی را می‌خوانیم:

 

In the name of Allah, the Most Gracious, the Most Merciful. محمدایوب عاصف متولد و بزرگ شده انگلستان هستم. داستان زندگی من شاید برای خیلی‌ها جالب باشد؛ پسری با پدری پاکستانی و مادری مراکشی که در قلب لندن با قرآن بزرگ شده است. مسیر زندگی من ترکیبی شگفت‌انگیز از دنیای ورزش و معنویت است. در نوجوانی عضو آکادمی آرسنال بودم و رؤیای فوتبالیست شدن داشتم. اما خداوند مسیر دیگری را برایم رقم زد. وقتی پدرم برای مأموریت کاری به قاهره منتقل شد، فرصت تحصیل در الازهر را پیدا کردم، جایی که زندگی‌ام کاملاً تغییر کرد. سال‌هاست که در انگلستان و سایر کشورهای اروپایی تلاش می‌کنم تا نشان دهم قرآن چقدر می‌تواند با زندگی مدرن سازگار باشد. تا امروز افتخار تلاوت در 25 کشور مختلف را داشته‌ام و آنچه برایم جالب است، تفاوت واکنش‌های مردم در فرهنگ‌های مختلف به قرآن است.

 

 

برای مثال در انگلستان، مردم با سکوت و تأمل عمیق به قرآن گوش می‌دهند، در حالی که در کشورهای عربی، واکنش‌ها پرشورتر است. یکی از افتخاراتم، برگزاری جلسات قرآن برای جوانان در لندن است. برخلاف تصور عموم، بسیاری از جوانان انگلیسی، حتی آنهایی که مسلمان نیستند، به شنیدن تلاوت قرآن علاقه نشان می‌دهند. این نشان می‌دهد که زیبایی کلام الهی فراتر از مرزهای فرهنگی و مذهبی است.

 

 

پیشتر برخی قسمت‌های محفل را در فضای مجازی دیده بودم. آنچه توجهم را جلب کرد، رویکرد متفاوت این برنامه به قرآن بود. در طول سال‌ها فعالیت در کشورهای مختلف، برنامه‌های قرآنی زیادی دیده‌ام، اما محفل چیز دیگری است. محفل نشان می‌دهد می‌توان بدون اینکه از اصالت و معنویت قرآن کم کنیم، آن را به شکلی مدرن و جذاب ارائه کرد. این موضوع دقیقاً همان چیزی است که من سال‌ها در انگلستان دنبالش بودم. وقتی می‌بینم محفل چطور قرآن را با زندگی روزمره مردم پیوند می‌زند، احساس می‌کنم این همان مسیری است که باید در غرب هم دنبال شود.

 

همچنین، محفل نشان داده که یک برنامه قرآنی می‌تواند فراتر از مرزهای ملی و مذهبی تأثیرگذار باشد. من در انگلستان شاهد بودم که حتی غیرمسلمانان هم کلیپ‌های محفل را می‌بینند و تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این قدرت رسانه و هنر در خدمت قرآن است.

 

 

SubhanAllah! تجربه حضور در محفل برای من بسیار متفاوت و شگفت‌انگیز بود. من در کشورهای مختلف برنامه‌های قرآنی زیادی دیده‌ام، اما آنچه در محفل مرا شگفت‌زده کرد، ترکیب منحصر به فردی از اصالت و مدرنیته بود. یکی از لحظات فراموش نشدنی برای من، مواجهه با قاریان جوان ایرانی بود. وقتی می‌دیدم یک نوجوان ایرانی چطور با تسلط کامل به مقامات مختلف قرآن را تلاوت می‌کند، واقعاً تحت تأثیر قرار می‌گرفتم. این نشان می‌دهد که سیستم آموزش قرآن در ایران بسیار قوی و اصولی است.

 

نکته دیگری که برایم جالب بود، حضور هزار نفری مخاطبان در استودیو بود. من در انگلستان معمولاً محافل کوچک‌تر را تجربه کرده‌ام، اما اینجا می‌دیدم که چطور هزار نفر در سکوت کامل به تلاوت گوش می‌دهند و با آن ارتباط برقرار می‌کنند. این انرژی جمعی و معنوی واقعاً خاص است. اما شاید بزرگترین شگفتی برای من، دیدن تنوع سوژه‌ها در برنامه بود. اینکه می‌دیدم یک ورزشکار، یک پزشک، یا یک معلم از تأثیر قرآن در زندگی‌شان می‌گویند، دقیقاً همان چیزی است که ما در غرب به دنبالش هستیم - نشان دادن اینکه قرآن می‌تواند در هر شغل و جایگاهی راهگشا باشد.

 

 

این تجربه برایم یک نقطه عطف بود. من که در غرب بزرگ شده‌ام و با استانداردهای رسانه‌ای غربی آشنا هستم، از دیدن سطح حرفه‌ای تولید برنامه محفل واقعاً شگفت‌زده شدم. کیفیت تصویربرداری، نورپردازی، صدابرداری و چیدمان صحنه در سطح بالایی است. اما فراتر از جنبه‌های فنی، آنچه برایم جذاب بود، فضای صمیمی و در عین حال حرفه‌ای برنامه بود. در پشت صحنه، تیم تولید با دقت و وسواس خاصی روی هر بخش کار می‌کنند. مثلاً برای هر تلاوت، ساعت‌ها وقت می‌گذارند تا بهترین زاویه‌ها و نورپردازی را پیدا کنند.

 

 

یکی از نکات جالب دیگر این برنامه، نحوه تعامل میزبانان با یکدیگر بود. با اینکه ما از کشورها و فرهنگ‌های مختلف هستیم، اما وقتی کنار هم می‌نشینیم، انگار سال‌هاست همدیگر را می‌شناسیم و این موضوع ناشی از قدرت قرآن است که می‌تواند دل‌ها را به هم نزدیک کند.

 

 

خاطره‌ای که هیچ‌وقت فراموش نمی‌کنم، لحظه‌ای بود که یکی از شرکت‌کنندگان جوان اصرار داشت من با لهجه انگلیسی برایش قرآن بخوانم و این نشان دهنده آن است که نسل جوان ایران چقدر مشتاق شنیدن قرائت‌های متفاوت و آشنایی با سبک‌های مختلف است.