از تنفس بهشتی اردیبهشت سعدی تا وزش شمیم نمایشگاه کتاب

به گزارش ایکنا؛ سپری کردن آخرین چکه‌های فروردین و ورود به بهشتی‌ترین ماه خداوند یعنی اردیبهشت در کنار هم‌نشینی با دو نام سترگ و بزرگ عرصه فرهنگ، ادب، حکمت و عرفان ایرانی یعنی حکیم «عطار نیشابوری» و مصلح‌الدین؛ شیخ اجل؛ «سعدی شیرازی» فصل مهمی از رخدادهای ادبی سرزمینمان را در شرایطی در این روزها به خود اختصاص داده که به گاه نخستین تنفس‌های ماه اردیبهشت، هرساله دوستداران، دل‌دادگان، هم‌نشینان و مونسان یار مهربان؛ تپش بیشتر ضربان نبض فرهنگ و ادب کشور در آستانه میزبانی از بزرگترین رویداد مردمی و فرهنگی سرزمینمان یعنی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را به دل‌دل می‌نشینند.

از همین روست که آنچه طی هفته جاری در قالب رخدادهای فرهنگ و ادب آنها را رج زده و پشت‌سر گذاشته‌ایم، فارغ از این اتفاق‌ها نبوده‌اند.

از دیگر رخدادها و رویدادهای عرصه کتاب و ادبیات کشورمان طی هفته جاری می‌توان به نقش سترگ حکیم عطار در ترویج فرهنگ ایرانی و اسلامی؛ عدم توانایی رسانه‌های برای جایگزینی کتاب؛ دادگری؛ مهم‌ترین رسالت حکمرانان از دیدگاه سعدی؛ سعدی، معمار دوم زبان شیوای فارسی؛ سعدی؛ شاعر اخلاق و پیام‌آور پایداری‌؛ سعدی نماینده خرد و سخن ایران؛ ۲۳۰۰ ناشر متقاضی حضور در نمایشگاه کتاب تهران؛ جانمایی جدید ناشران دانشگاهی برای نخستین بار؛ آغاز به کار سالن فناوری‌های نشر در نمایشگاه کتاب؛ انتخاب اعضای فلوشیپ نمایشگاه تهران؛ حضور سیدمصطفی محقق داماد و نجفقلی حبیبی در کتابخانه ملی و درگذشت مدیر انتشارات «طراوت» اشاره کرد.

در ادامه گزیده‌ای از این رخدادها و رویدادهای خبری ایکنا در هفته جاری ارائه شده است.

نقش سترگ حکیم عطار در ترویج فرهنگ ایرانی و اسلامی

همایش بزرگداشت عطار نیشابوری، در روز ملی این حکیم و شاعر نامدار ایرانی، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۲۵ فروردین، با حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، مدیران ارشد فرهنگی و هنری، استادان دانشگاه و جمع پرشمار علاقه‌مندان به زبان و ادب فارسی در شهرستان نیشابور برگزار شد.

محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، در این مراسم پس از قرائت پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به این آئین، طی سخنانی با اشاره به جایگاه والای عطار نیشابوری در تاریخ ادب و عرفان ایران، تأکید کرد که آثار این حکیم، همچون «منطق‌الطیر»، «تذکره الاولیاء» و... نه تنها گنجینه‌ای از معارف عرفانی هستند، بلکه نشان‌دهنده عمق تفکر و بینش انسانی این حکیم به شمار می‌روند.

مشروح مراسم بزرگداشت و نکوداشت حکیم «عطار نیشابوری» در اینجا برای مطالعه در دسترس است.

نبود ظرفیت جایگزینی رسانه‌ها با کتاب

نشست خبری «شهرهای راه‌یافته به مرحله نهایی نهمین دوره پایتخت کتاب ایران» ۲۶ فروردین برگزار شد.

محسن جوادی، سرپرست معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این برنامه گفت: تلاش‌هایی که انجام می‌دهیم به این نتیجه رسید که کتاب‌ خوانده شود زیرا هر اندازه ما در بحث نشر و چاپ موفق باشیم در نهایت کتابخوانی است که نتیجه آن عینی خواهد بود. ترویج فرهنگ کتابخوانی تنها بازتابش فرهنگی نیست بلکه معتقدم حوزه‌های اجتماعی اقتصادی و... را در بر خواهد گرفت.

سرپرست معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: منظور از ترویج فرهنگ کتابخوانی بیشتر معطوف کتاب کاغذی و قابل درک است در شرایط اقتصادی موجود، گرایش به آن کم شود اما هیچ رسانه‌ای قابل‌ مقایسه با کتاب کاغذی نیست.

مشروح این نشست خبری و مرور صحبت‌های تمامی سخنرانان این نشست را می‌توانید در اینجا مطالعه کنید.

«سعدی»، شاگرد مکتب قرآن چون تمام حکیمان ایران‌زمین

محمود شالویی؛ رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران همزمان با روز بزرگداشت شیخ اجل، سعدی شیرازی با قبول دعوت خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، به گفت‌وگو درباره این شاعر، عارف و حکیم بزرگ ایرانی در کنار روایت خط تاثیر خالق «بوستان» و «گلستان» بر زبان و ادب فارسی و اقدامات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی طی بازه بیش از یک قرن از عمر و حیات آن به شکلی مبسوط پرداخت.

سعدی؛ حافظ؛ مولوی؛ فردوسی؛ عطار و تمامی مفاخر بزرگ فرهنگ و ادب ما محصور و معدود در مدفنگاه خویش نیستند و موجبات افتخار؛ همراهی و همدلی ما به شمار می‌روند. «ای بسا هندو و ترک هم‌زبان» در همین‌جاست. اینها را چه کسی هم‌زبان کرده است؟ به تحقیق راز این هم‌زبانی همان همدلی است.

این همدل بودن را می‌توانیم به ‌خوبی در سراسر جغرافیای ایران‌زمین پیدا کنیم. از طرف دیگر زبان و ادب فارسی یکی از مهمترین مؤلفه‌های پیوند اقوام ایران با یکدیگر است. یعنی فردی در مرکز کشور به همان اندازه از شعر «سعدی» لذت می‌برد که آن مرزنشین ما که شاید زبان دیگری داشته باشد و یا با لهجه و گویشی دیگر تکلم کند، لذت می‌برد.

مشروح کامل حضور محمود شالویی در ایکنا و گفت‌وگوی او پیرامون سعدی شیرازی و فعالیت‌های انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشورمان را می‌توانید در اینجا و اینجا از خاطر بگذرانید.

سرمایه شعر سعدی؛ عشقی رو به عالم قدس و پاکی

محمود عبادی؛ عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و استاد زبان و ادبیات فارسی نیز به مناسبت روز «سعدی» و پاسداشت «نثر فارسی» در گفت‌وگویی مشروح و مبسوط با ایکنا به بیان ویژگی‌ها، تاثیرها و جریان‌سازی حکمت، خرد؛ عرفان و بلندای اندیشه خالق «بوستان» و «گلستان» در ادبیات  ایران و جهان پرداخت.

عبادی درباره مصلح‌الدین، شیخ اجل معتقد است؛ بیشترین سرمایه شعر «سعدی» از ماده عشق است، آن چیزی که رنگ و جلا به شعر سعدی می‌دهد، عشقی است که اتفاق می‌افتد، عشقی که واقعی است اما نه آن عشقی که در شعر بعد از قرن نهم در «مکتب وقوع» پدید می‌آید، این عشق، آن نیست؛ عشقی پاک است، عشقی که روی به عالم قدس و پاکی دارد.

همدلی و همنشینی با سخنان دکتر عبادی و مطالعه این گفت‌وگوی خواندنی در اینجا میسر خواهد بود.

خالق «گلستان»؛ ادیبی برای تمام قرون

بهروز محمودی‌بختیاری، استاد زبان‌شناسی، ادبیات فارسی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران که کتاب «گواه‌نمایی در شعر و نثر سعدی» وی به عنوان اثری پژوهشی و تطبیقی در حوزه نظم و نثر سعدی توسط انتشارات بین‌المللی «راتلج» انگلستان به چاپ رسیده است؛ همزمان با نخستین روز اردیبهشت ماه که در تقویم فرهنگی کشورمان به عنوان روز گرامیداشت «سعدی» و پاسداشت «نثر فارسی» به ثبت رسیده مهمان خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) بود.

این استاد زبان‌شناسی  و ادب فارسی در این گفت‌وگو با اشاره به آنکه خالق «گلستان» و «بوستان» ادیبی برای تمام قرون است، گفت: اگر ما فردوسی را قله حماسه و حافظ را، قله غزل بدانیم؛ از سعدی نیز باید به عنوان قله ادبیات تعلیمی یاد کنیم. وی به ما می‌آموزد چگونه زندگی کنیم. این نکته را به خوبی در بوستان و گلستان می‌بینیم که خواننده مفاهیم دینی و قرآنی را مشاهده کرده و همان اندازه می‌تواند از اشعاری که می‌خواند سرگرم شود.

متن کامل این گفت‌وگو برای مطالعه و مداقه در اینجا قابل دسترسی است.

دادگری؛ مهم‌ترین رسالت حکمرانان از دیدگاه سعدی

جشن «بزرگداشت سعدی» به مناسبت اول اردیبهشت، روز گرامیداشت شیخ اجل، سعدی شیرازی و روز «پاسداشت نثر فارسی» به همت کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران و دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه؛ اول اردیبهشت با حضور میرجلال‌الدین کزازی، شاهنامه پژوه و استاد ادبیات؛ محمود جعفری‌دهقی، پژوهشگر و محقق ارشد ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه، روح‌الله هادی، عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، بهرام پروین‌گنابادی، سعدی پژوه، مدرس دانشگاه و استاد ادبیات، جواد اصغری، رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت چهاردهم در تالار «فردوسی» دانشگاه تهران برگزار شد.

مهاجری در این مراسم با اشاره به اینکه «سعدی» جزو مفاخری است که سیطره نامش را می‌توان از مردمان کوچه و بازار تا تالارهای بین‌المللی و اجلاس‌های جهانی پیدا کرد، گفت: شیخ اجل، مصلح الدین، سعدی شیراز به ‌معنای واقعی زمین را به آسمان و آسمان را به زمین برد و در این میانه و در خلال آثارش هر دو را به بهترین وجه برای مردمان ایران و جهان معنی کرد.

سخنگوی دولت چهاردهم با اشاره به اینکه «سعدی» زندگی را با رویکرد اخلاق، جلای آسمانی زد و نشان داد که می‌توان در زمین زیست و آسمانی زندگی کرد، گفت: شیخ اجل دادگری را مهم‌ترین، اصلی‌ترین، نخستین و اولاترین اصل حکمرانان برای مانایی خود کنار ملت می‌داند.

برای مطالعه مشروح این مراسم به نام و یاد شیخ اجل، سعیدی شیراز و مرور سخنان و رویدادهای این رخداد به اینجا مراجعه کنید.

سعدی، معمار دوم زبان شیوای فارسی

جشن «بزرگداشت سعدی» به مناسبت اول اردیبهشت، روز گرامیداشت شیخ اجل، سعدی شیرازی و روز «پاسداشت نثر فارسی» به همت کانون جهان ایرانی دانشگاه تهران و دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه؛ با حضور میرجلال‌الدین کزازی، شاهنامه‌پژوه و استاد ادبیات، در تالار «فردوسی» دانشگاه تهران برگزار شد.

در این مراسم میرجلال‌الدین کزازی با بیان آنکه «سعدی» یکی از برومندترین و بالابلندترین فرزندان ایران‌زمین به شمار می‌رود گفت: سعدیِ ستودهِ سخن را ما همواره خوش می‌داریم و او را فرزانه و آموزگار یگانه روزگار خود می‌پنداریم.

مشروح کامل سخنرانی مبسوط و عمیق استاد کزازی در اینجا قابل خوانش و بهره‌برداری است.

سعدی؛ شاعر اخلاق و پیام‌آور پایداری‌

سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به‌ مناسبت اول اردیبهشت؛ روز بزرگداشت سعدی نوشت: سعدی نه فقط شاعر عشق و اخلاق، که پیام‌آور عمل و پایداری است.

در بخشی از پیام سیدعباس صالحی آمده است: ایرانِ عزیز ما، روزهایی را از سر می‌گذراند که سخن گفتن از «وفاق» و «همدلی»، نه شعار یک دولت، بلکه ضرورتی است برای زیستن؛ برای زیستی که اگر بر پایه فهم، گفت‌وگو و همراهی استوار نشود، نمی‌توان به فردایی روشن امید داشت. در این میان، آموزه‌های سعدی علیه‌الرحمه، این استاد بی‌بدیل زبان و انسانیت، همچنان می‌تواند چراغ راه باشد. سعدی نه فقط شاعر عشق و اخلاق، که پیام‌آور عمل و پایداری است.

سعدی نماینده خرد و سخن ایران

رئیس بنیاد ایران‌شناسی، همزمان با اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی شاعر قرن هفتم، در پیامی با گرامیداشت این شاعر بزرگ کشورمان، بر تبحر و سخنوری سعدی شیرازی تأکید کرد و وی را نماینده خرد و سخن ایران نامید.

علی اکبر صالحی در بخشی از پیام خود چنین نوشته است: شمیم سخن سعدی در بوستان و گلستان هر سرزمینی آکنده است. روز سعدی، نه تنها روز ادب و بلاغت فارسی و روحیه مداراجوی ایرانی، بلکه ادای دینی به سنت وفاداری و قدردانی از مشاهیری است که ایران امروز مدیون اندیشه و هنر آنان است. به اختصار، روز سعدی یعنی روز خردورزی و مدارا جویی. مبارک باد بر ایران و ایرانی که در طول تاریخ، زادگاه و پرورش‌دهنده چنین اسوه‌هایی است.

۲۳۰۰ ناشر متقاضی حضور در نمایشگاه کتاب تهران

همزمان با پایان مهلت ثبت‌نام ناشران برای حضور در دو بخش فیزیکی و مجازی نمایشگاه کتاب تهران، بیش از ۲۳۰۰ ناشر برای حضور در این رویداد ثبت‌نام کرده‌اند.

بر این ‌اساس تعداد ۱۶۲۶ ناشر در بخش حضوری نمایشگاه کتاب، تقاضای خود را به ثبت رسانده‌اند. همچنین در بخش مجازی ۲۳۶۰ ناشر برای حضور اعلام آمادگی کرده‌اند که بعد از بررسی‌های اولیه، وضعیت هر یک از ناشران برای حضور در بخش حضوری و مجازی به آنها اعلام خواهد شد.

جانمایی جدید ناشران دانشگاهی برای نخستین بار

ابراهیم حیدری؛ مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و سخنگوی نمایشگاه کتاب تهران گفت: آن دسته از ناشرانی که طبق قانون مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان ناشر الکترونیک شناخته می‌شوند، امسال در کنار ناشران عمومی در مصلی حضور و جانمایی خواهند شد.

سخنگوی نمایشگاه کتاب تهران گفت: امسال برای نخستین بار در ادوار برپایی نمایشگاه کتاب در مصلی، جانمایی ناشران تغییر یافته و بخش دانشگاهی به صورت متمرکز در رواق غربی حضور خواهند داشت.

آغاز به کار سالن فناوری‌های نشر در نمایشگاه کتاب

ابراهیم حیدری، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات و قائم‌مقام نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، درباره فعالیت‌های بخش فناوری‌های نشر گفت: در راستای اجرای برنامه پیشنهادی وزیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص کاربست فناوری در فعالیت‌های فرهنگی و ظرفیت‌های خانه کتاب، امسال برای اولین‌بار سالن فناوری‌های نشر در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شروع به فعالیت می‌کند. این سالن با همکاری پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم با هدف آشنایی ذی‌نفعان حوزه نشر با آخرین دستاوردهای فناوران این حوزه در کشور برپا می‌شود.

وی افزود: برنامه‌های متنوعی در این سالن اعم از استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، برگزاری کارنامه نشر به‌ صورت الکترونیکی، پنل‌های تخصصی با رویکرد فناوری‌های نشر برای علاقه‌مندان، استفاده از هوش مصنوعی در ترویج کتاب و کتاب‌خوانی تدارک‌ دیده ‌شده است و امیدواریم نمایشگاه پیشرو یک شروع برای آشنایی علاقه‌مندان کتاب با فناوری‌های این حوزه باشد تا آغازی  برای رشد فناوری در حوزه نشر کشور شود.

انتخاب اعضای فلوشیپ نمایشگاه تهران

۳۰ مؤسسه نشر و آژانس ادبی از ۲۲  کشور جهان برای حضور در نخستین فلوشیپ تهران انتخاب شدند.

این انتخاب از میان ۹۹ ناشر و آژانس ادبی متقاضی از ۳۴ کشور جهان انجام شده که برای حضور در این رویداد اعلام آمادگی کرده بودند.

نخستین فلوشیپ تهران با موضوع ادبیات و کتاب کودک‌ونوجوان هم‌زمان با سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در محل این رویداد برگزار می‌شود.

سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد.

حضور سیدمصطفی محقق داماد و نجفقلی حبیبی در کتابخانه ملی

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، به استناد بند پنج ماده پنجم قانون اساسنامه کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و به پیشنهاد وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و علوم، تحقیقات و فناوری، طی دو حکم جداگانه، آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد و نجفقلی حبیبی را به عضویت هیأت امنای این سازمان منصوب کرد.

درگذشت مدیر انتشارات «طراوت»

عفت نجارنوبری، مدیر انتشارات «طراوت» و عضو هیئت مؤسس و هیئت مدیره انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر درگذشت.

زنده‌نام نجارنوبری پیش از این مسئول فرهنگی دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی تهران جنوب، مدیر گروه مقطع کارشناسی در رشته زبان و ادبیات فارسی تهران جنوب، مدیر گروه مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات فارسی تهران جنوب و معاون فرهنگی و دانشجویی مجتمع ولی عصر (عج) بود.

تازه‌های کتاب

یکی دیگر از اتفاقات ثابت و همیشگی رویدادهای خبری حوزه فرهنگ و ادب طی هر هفته، تازه‌های نشر و کتاب‌هایی است که توسط ناشران مختلف بعد از پشت سر گذاشتن مسیر پُر پیچ و خم نشر راه خود را به پیشخوان کتابفروشی‌های باز کردند.

در ادامه به معرفی اسامی برخی از این آثار تازه منتشر شده با محوریت دین، دفاع مقدس و مقاومت می‌پردازیم.

جلد هفتم کتاب «تبار انحراف» به‌ قلم سید محمدمهدی حسین‌پور و زیر نظر حجت‌الاسلام مهدی طائب در  ۳۲۶ صفحه توسط نشر شهید کاظمی منتشر و به کتابفروشی‌های معتبر کشور عرضه شده است.

کتاب «نزدیکِ صبح» مجموعه‌ شعر سپید کوتاه با موضوع فلسطین، سروده مهدی قنبری، توسط نشر تنهایان منتشر شد.

کتاب «سیر تاریخی تحولات اجتماعی زبان فارسی» با رویکرد فهم بهتر چالش‌های کنونی زبان فارسی و جامعه ایران در سایه دگرگونی‌های زبانی-اجتماعی نوشته بهمن زندی منتشر شد.

کتاب «آشنایی با شعر کلاسیک ایران» به سعی سروش محبوب‌یگانه، مجموعه‌ای مختصر از برخی آثار منظوم ادبای متقدم و متاخر ایران است که به تازگی منتشر و روانه پیشخوان کتابفروشی‌ها شده است.

کتاب «برای بار آخر بخند» نوشته جلال نقاشیان روایت جوان‌ترین مرشد و پهلوان ایران همزمان با روز فرهنگ پهلوانی؛ توسط انتشارات شهید کاظمی به کتابفروشی‌های معتبر کشور عرضه شد.

کتاب «عارف ۱۲ ساله»؛ خاطرات کم سن و سالترین شهید دفاع مقدس؛ رضا پناهی از سوی انتشارات شهید کاظمی منتشر شد.

گزارش از امین خرمی