اسماعیل بقایی:
مهمترین معضل امروز منطقه استمرار نسل‌کشی در غزه است
سخنگوی وزارت امور خارجه صبح امروز در نشست خبری مهمترین معضل منطقه را استمرار نسل‌کشی و جنایت در فلسطین و غزه دانست و گفت: نمی‌توان درباره منطقه، دیپلماسی و تحولات بین‌المللی صحبت کرد اما راجع به نسل‌کشی که در پیش چشمان ما در حال وقوع است، ساکت ماند.
به گزارش ایکنا، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان صبح امروز، دوشنبه پنجم خردادماه در نشست خبری هفتگی با خبرنگاران، ضمن تشریح تحولات هفته گذشته، گفت: برگزاری مجمع گفت‌وگوی تهران یک رویداد مهم بود و فرصتی برای همفکری و هم‌اندیشی درباره آخرین تحولات بین‌المللی به ویژه با تمرکز بر تحولات منطقه و آینده روابط بین‌الملل فراهم شد که تعداد قابل توجهی از مقامات فعلی و سابق از کشورهای مختلف از 5 قاره در این رویداد شرکت کردند.
وی ادامه داد: حضور این میهمانان از کشورهای مختلف نشان‌دهنده اهمیت این نشست است و بیانگر این است که جمهوری اسلامی ایران برای گفت‌وگو و تعامل با کشورهای منطقه و بازیگران بین‌المللی در راستای تحکیم صلح، ثبات و امنیت بین‌المللی اهمیت زیادی قائل است.
بقایی با اشاره به انجام دور پنجم مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا، تصریح کرد: این گفت‌وگوها روز جمعه گذشته در رم برگزار شد که اطلاع‌رسانی‌های لازم انجام شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه، مهمترین معضل منطقه را استمرار نسل‌کشی و جنایت در غزه دانست و گفت: این امر دل هر انسان آزاده‌ای را به درد می‌آورد. شما نمی‌توانید درباره منطقه، دیپلماسی و تحولات بین‌المللی صحبت کنید اما راجع به نسل‌کشی که در پیش چشمان ما در حال وقوع است ساکت بمانید.
وی تأکید کرد: همین امروز درآخرین جنایتی که اتفاق افتاد، صهیونیست‌ها مدرسه‌ای را در غزه مورد هدف قرار دادند و قریب به 50 انسان بی‌گناه به شهادت رسیدند. این جنایات در راستای نسل‌کشی است که طی دو سال گذشته تشدید شده است اما باور ما این است که این نسل‌کشی از 1948 و از روز نکبت، شروع شد و متأسفانه با سکوت و حتی حمایت فعالانه آمریکا و برخی از کشورهای غربی این روند ادامه پیدا کرد و در دو سال گذشته به شیوه‌ای هولناک شدت گرفت. به طوری که بیش از 60 هزار انسان بی‌گناه تا کنون به شهادت رسیده‌اند.
بقایی اظهار کرد: هر انسانی در غزه به نوعی از این نسل‌کشی آسیب دیده است. تعداد کودکان یتیم و کشته شده بالغ بر 16 هزار تن است. همچنین روز گذشته خبری آمد که خانواده 9 نفره یک پزشک در غزه به طرز فجیعی مورد حمله قرار گرفتند و همگی جان خود را از دست دادند. همه اینها نمونه‌های روشنی از فاجعه در غزه است که باعث شرم انسان و انسانیت است و فکر می‌کنم منطقه ما هیچ‌گاه این جنایت را فراموش نخواهد کرد. به ویژه همدستی و مشارکت طرف‌هایی که آگاهانه با ارائه تسلیحات و کمک‌های مالی و همچنین ایجاد نوعی سپر دیپلماتیک و اطمینا‌ن‌دهی نسبت به ادامه بی‌کیفری برای جنایتکاران، موجب می‌شوند تا این جنایات تداوم پیدا کند.
وی درباره اقدامات وزارت خارجه در خصوص درباره بازداشت خانم اسفندیاری در فرانسه ادامه داد: وزارت خارجه، فارغ از اینکه کجا و چه فردی از ایرانیان در نقطه‌ای از دنیا مورد آزار یا تضییع حقوق قرار گیرد، وظیفه قانونی و اخلاقی خود می‌داند که به آن ورود کند. همان یکی، دو هفته اول بازداشت خانم اسفندیاری، این موضوع در نشست‌ها مطرح شد و در طول این چند ماه نیز مستمراً بنده پاسخگوی خبرنگاران بودم و سؤالاتی از سوی رسانه‌های مختلف درباره وضعیت ایشان مطرح می‌شد.
بقایی تصریح کرد: سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس از همان ابتدا پیگیر موضوع بود؛ هم با ارسال یادداشت رسمی و هم با حضور در وزارت خارجه فرانسه. در اینجا نیز همکاران کنسولی، بخش دوجانبه و حقوقی پیگیر موضوع بودند اما واقعیت این است که بازداشت خانم اسفندیاری نمونه‌ای از بازداشت خودسرانه و غیر قانونی است؛ زیرا هیچ اتهام مستدل و مبتنی بر قانون علیه ایشان اقامه نشده و صرفاً به دلیل اینکه ایشان از مردم فلسطین اعلام حمایت کرده و با نسل‌کشی در فلسطین مخالفت کرده‌اند، بازداشت شدند.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: آخرین وضعیت این است که با پیگیری‌های مستمر، با دیدار کنسولی با ایشان موافقت شد. تا کنون، دو نوبت همکاران در سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس موفق به دیدار با ایشان شده‌اند اما معتقدیم بازداشت ایشان اساساً ناعادلانه و غیرقانونی است. لذا درخواست روشن ما از دولت فرانسه این است که هرچه سریع‌تر تمهیدات لازم را برای آزادی ایشان اتخاذ کند.
وی تأکید کرد: نفس بازداشت خانم اسفندیاری خود گویای رویکرد دوگانه فرانسه در قبال حقوق بشر است. از یک سو، شاهد تداوم نسل‌کشی و کشتار انسان‌ها در غزه هستیم و به‌جای اینکه به پیشبرد روند قضایی و کیفری در دیوان بین‌المللی کیفری کمک شود، متأسفانه افرادی را در معرض محدودیت قرار می‌دهند که از سکوهای مختلف و رسانه‌ها برای بیان واقعیت‌های موجود در غزه استفاده می‌کنند. این اقدام صددرصد مغایر با موازین حقوق بشری و به نوعی ترویج خشونت و پذیرش نسل‌کشی در غزه است.
بقایی درباره اقدامات دولت فرانسه در هفته گذشته و شکایت علیه ایران در دیوان بین‌المللی دادگستری و موضع‌گیری وزارت خارجه در این باره اظهار کرد: واقعیت این است که ما از این اقدام فرانسه متعجب شدیم. تصور نمی‌کنیم با فرانسه یا هیچ دولت دیگری درباره اجرای تعهدات وفق کنوانسیون روابط کنسولی اختلافی داشته باشیم. ایران کاملاً متعهد به اسناد و معاهدات بین‌المللی‌ای است که در آن عضویت دارد و خود را ملزم به ایفای تعهدات وفق امور بین‌الملل می‌دانیم. تصور می‌کنیم اتفاقی که افتاد و فرانسه تصمیم گرفت نزد دیوان بین‌المللی دادگستری علیه ایران اقامه دعوا کند، در بهترین حالت، نوعی استفاده ابزاری از یک نهاد حقوقی و دادگستری است. لذا فکر نمی‌کنیم این کار مفید باشد.
وی بیان کرد: همیشه گفته‌ایم، آماده هستیم اگر هم احیاناً حرف یا موضوعی درباره اجرای مفاد کنوانسیون روابط کنسولی وجود دارد، با طرف فرانسوی گفت‌وگو کنیم. در عین حال، هنگامی که دعوایی در دیوان بین‌المللی دادگستری اقامه شود، قاعدتاً باید به‌صورت جدی و طبق مقررات مربوطه از خود دفاع کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سناریو و ادعای کشورهای اروپایی مبنی بر اینکه ایران از مذاکرات به دنبال وقت‌کشی و اختلاف‌افکنی بین آمریکا و اروپاست، گفت: خوب است درباره خبرسازی‌ها یا گزارش‌های رسانه‌ای پیرامون موضوع مذاکرات و ارتباط ایران و اروپا و همچنین مذاکرات بین ایران و آمریکا، بگویم که منابع اولیه انتشار این اخبار را حتماً بررسی کنید. بسیاری از این خبرسازی‌ها از منابع وابسته به رژیم صهیونیستی است که کاملاً هدفمند و با هدف تخریب فرایند مذاکرات تولید و منتشر می‌شوند. درباره این خبر خاص، مشخص است که هم نادرست است و هم هدف آن کاملاً منفی است.
بقایی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در این چند هفته نشان داده که هیچ‌گاه به دنبال اتلاف وقت نبوده است. حتی در هفته‌های گذشته، در پاسخ به این سؤال که چرا مذاکرات به‌صورت هفتگی انجام می‌شود، عرض کردم از نظر جمهوری اسلامی ایران، مشکلی برای ادامه طولانی‌تر مذاکرات نداریم و آمادگی داریم وقت بیشتری صرف کنیم اما قاعدتاً این موضع ماست و طرف مقابل نیز باید در این باره تصمیم بگیرد.
سخنگوی امور خارجه گفت: برای همه روشن است که ما به‌صورت جدی، هدفمند و با نیت رسیدن به یک تفاهم عادلانه، منصفانه و مبتنی بر واقعیات وارد این روند شدیم. جدیت خود را در این فرایند نشان داده‌ایم. بنابراین فکر می‌کنم در نفس این گزارش باید تردید کرد. اگر هم صحت داشته باشد، نشان می‌دهد برخی از طرف‌های اروپایی همچنان بر ادامه رویکرد غیرسازنده خود برای دخالت دادن مسائلی که با سایر طرف‌ها دارند اصرار دارند. ما همیشه طرف‌های اروپایی را به رویکرد سازنده در روندهای مذاکراتی دعوت کرده‌ایم.
وی درباره ادامه گفت‌وگوها با اروپایی‌ها از اعلام آمادگی ایران خبر داد و اظهار کرد: زمان و مکان این گفت‌وگوها قاعدتاً باید در مشورت بین همکاران من در وزارت امور خارجه و طرف اروپایی تعیین شود.
بقایی در پاسخ به پرسشی درباره توافق راهبردی بین ایران و روسیه در زمینه‌های مختلف و آخرین وضعیت شراکت راهبردی بین دو کشور گفت: موافقت‌نامه مشارکت راهبردی ایران و روسیه پیش‌تر توسط دومای روسیه تصویب شده است و ما نیز با قید فوریت آن را در دستور کار قرار دادیم. همین هفته نیز در مجلس شورای اسلامی تأیید شد و برای بررسی و تأیید به شورای نگهبان ارسال شده است. بنابراین، پس از تأیید شورای نگهبان، این موافقت‌نامه در حکم قانون خواهد بود و روند اجرایی آن عملاً آغاز می‌شود. معمولاً در چنین موافقت‌نامه‌هایی زمانی برای تبادل اسناد تصویب بین دو کشور مشخص می‌شود. ازاین‌رو، با توجه به روندی که آغاز شده، فکر می‌کنم در هفته‌های آینده شاهد اجرایی شدن این موافقت‌نامه باشیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تسریع تعاملات میان‌کشوری از طریق پیوند استان‌های کشور با همتایان فرامرزی‌شان و شکل‌گیری ارتباطات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی میان مرزنشینان، اظهار کرد: موضوع استفاده از ظرفیت‌های استان‌ها، به‌ویژه استان‌های مرزی، برای تقویت پیوندهای تجاری و اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسایه، از همان روز رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به وزیر امور خارجه مطرح بود. وزیر این موضوع را یکی از محورهای کاری خود اعلام کرد و دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه مأمور شد این موضوع را با جدیت پیگیری کند. ظرفیت‌های مناسبی در استان‌های مرزی و همچنین در دیگر استان‌هایی که از گذشته با کشورهای همسایه روابط خوبی داشتند، وجود دارد.
وی ادامه داد: نشست شیراز، نخستین نشست از مجموعه جلساتی است که قرار است در سال ۱۴۰۴ برگزار کنیم. فکر می‌کنم حدود چهار نشست دیگر نیز در مراکز استان‌ها برگزار خواهد شد. هدف، کمک به شناسایی ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل استان‌ها در حوزه‌های تجاری، اقتصادی، گردشگری و فرهنگی و همچنین تسهیل برقراری ارتباط میان بازرگانان استان‌ها با کشورهایی است که پیش‌تر با آن‌ها مراودات اقتصادی داشته‌اند یا ایجاد ارتباطات جدید با دیگر کشورها.
بقایی در پاسخ به پرسشی دیگر درباره گزارش‌هایی مبنی بر استفاده رژیم صهیونیستی از غیرنظامیان فلسطینی به عنوان سپر انسانی، تصریح کرد: این گزارش‌ها واقعیت دارد و موضوع عجیبی نیست. این اقدام در ادامه جنایت‌هایی است که طی سال‌های گذشته از سوی رژیم صهیونیستی صورت گرفته و نمونه‌هایی از آن را در ابتدای بحث اشاره کردم. این گزارش‌ها نیز از منابع طرف رژیم صهیونیستی منتشر شده‌اند، بنابراین نباید در صحت آن تردید کرد. متأسفانه، این مسئله نیز بخشی از برنامه سازمان‌یافته اسرائیل برای نسل‌کشی مردم فلسطین و غزه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: بدون تردید، استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی، طبق معاهدات بشردوستانه بین‌المللی و کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو ۱۹۴۹ و همچنین اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری، به‌صراحت جنایتی شنیع و در شمار جنایات جنگی تلقی می‌شود. در این زمینه، نهادهای بین‌المللی، دیوان بین‌المللی کیفری، سازمان همکاری اسلامی و سایر نهادهای حقوق بشری، از جمله شورای حقوق بشر، موظفند این موارد را مستند کنند تا با امید به اینکه دیر یا زود این جنایات در یک دادگاه بین‌المللی مورد رسیدگی قرار گیرد، جنایتکاران پاسخگو باشند.
وی درباره جلسه آتی شورای حکام و رویکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای تأکید کرد: رویکرد ما با آژانس همواره سازنده بوده است. ما به عنوان عضوی از این نهاد، همواره بر تعامل مبتنی بر تعهدات تأکید داشته‌ایم. اجرای تعهدات از دیدگاه ما موضوعی اصولی است که در برهه‌های مختلف، صرف‌نظر از برخی رویکردهای سیاسی تحمیل‌شده بر آژانس، با جدیت دنبال شده است.
بقایی به سفر اخیر معاون آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای و دیدار او با مسئولان سازمان انرژی اتمی ایران اشاره کرد و گفت: دستور کار این دیدار ادامه همکاری‌های متعارف میان ایران و آژانس بود. درباره گزارش جامع نیز باید بگویم که انتظار ما از مدیرکل آژانس این است که وظایف خود را بدون تأثیرپذیری از فشارهای سیاسی برخی طرف‌ها که بارها نشان داده‌اند در استفاده ابزاری از نهادهای بین‌المللی ابایی ندارند، انجام دهد. قطعاً رویکرد و نقش آژانس در حفظ و تداوم همکاری سازنده با ایران و نیز جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی برخی اعضای آژانس اهمیت بسزایی دارد.
بقایی درباره خروج زودهنگام ویتکاف از میانه دور پنجم مذاکرات اظهار کرد: طرح این موضوعات چندان ارزش صرف وقت ندارد، چرا که بخشی از سرگرمی‌های رسانه‌ای حول این موضوعات شکل گرفته است. از ابتدا مشخص بود مذاکرات چه ساعتی آغاز و چه ساعتی پایان می‌یابد. طبیعی است که هر یک از طرف‌های مذاکره، برنامه‌ها و مسئولیت‌های دیگری نیز دارند که باید به آن‌ها بپردازند. برای ما روشن بود که طبق برنامه مذاکرات را آغاز و طبق برنامه نیز خاتمه دادیم. در پایان گفت‌وگوهای غیرمستقیم با طرف آمریکایی، حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه با وزیر امور خارجه عمان جلسه داشتیم تا درباره بحث‌های انجام‌شده در همان روز و مسیر آینده گفت‌وگو تبادل‌نظر کنیم. بنابراین بسیار طبیعی بود که تا زمان لازم در محل مذاکرات باقی بمانیم.
وی درباره پیشنهاد عمان برای ادامه روند مذاکرات و حق غنی‌سازی ایران در این پیشنهاد و زمان و مکان دور جدید مذاکرات، بیان کرد: زمان و مکان دور جدید مذاکرات هنوز مشخص نشده است و در این‌باره در حال مشورت با طرف عمانی هستیم. مطابق روال گذشته، طرف عمانی هرگاه به جمع‌بندی با مشورت ما و طرف آمریکایی برسد، آن را اعلام خواهد کرد اما تاکنون این موضوع نهایی نشده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ابتکارات طرف عمانی که نسبت به چارچوب‌های جمهوری اسلامی ایران و مواضع طرف آمریکایی آگاه شده است، گفت: عمان به‌عنوان تسهیل‌گر این روند، در مواردی که احساس کند می‌تواند کمک کند، دیدگاه‌های خود را مطرح می‌کند و طبیعتاً با هر دو طرف نیز هماهنگ می‌نماید اما آنچه کاملاً روشن است و شاید نیاز به تأکید نداشته باشد، این است که موضوع غنی‌سازی به‌عنوان بخش لاینفک انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز و صنعت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، باید حفظ شود و تحت هیچ شرایطی مجاز نیستیم در این زمینه کوچک‌ترین نرمشی نشان دهیم. بنابراین، پیشنهاداتی که از سوی طرف‌های مختلف از جمله عمان مطرح می‌شود، این خط قرمز پررنگ ما را حتماً مدنظر قرار خواهد داد.
وی درباره ادعای مطرح‌شده از سوی برخی رسانه‌ها مبنی بر ضرب‌الاجل آمریکایی‌ها از طریق عراقی‌ها به ایران مبنی بر بازدید از تعدادی از مراکز نظامی ایران، اظهار کرد: این اخبار و ادعاها قطعاً از سوی بنیادی مطرح شده است که به‌عنوان نماینده محافل جنگ‌طلب و تندرو شناخته می‌شود و ظاهراً در قالب اندیشکده فعالیت می‌کند اما مشخص است که منافع طرف‌های خاصی را دنبال می‌کند. بنابراین، آنچه مطرح شده کاملاً بی‌اساس است و حتی نشریه‌ای که به آن استناد شده نیز گمنام است و تاکنون نامی از آن شنیده نشده، لذا چنین ادعایی کاملاً ساختگی و نادرست است.
بقایی درباره نقش ایران در میانجی‌گری برای حل بحران‌های سیاسی افغانستان، گفت: ایران و افغانستان به‌عنوان دو کشور همسایه دارای پیوندهای عمیق تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و تجاری هستند. همچنین جمهوری اسلامی ایران با افغانستان ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد و طبیعتاً ارتباطی مستمر و بسیار مفید میان دو کشور برقرار است. سفر وزیر امور خارجه حکومت سرپرست افغانستان به تهران نیز هم برای شرکت در مجمع گفت‌وگوی تهران انجام شد و هم در حاشیه این نشست، مذاکرات خوبی با وزیر امور خارجه و دیگر مقام‌های کشور داشتند. از این جهت، این رفت‌وآمدها در راستای تأمین منافع دو ملت است و طبیعی است که مراودات خود را ادامه خواهیم داد.
وی درباره دیدگاه ایران نسبت به اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر گفت‌وگوهای سازنده با طرف ایرانی و نگاه خوش‌بینانه به روند مذاکرات، ادامه داد: از ابتدا ایران صراحتاً اعلام کرده است که اگر هدف طرف آمریکایی این باشد که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به سمت تسلیحاتی شدن نرود و صلح‌آمیز باقی بماند، این امری است که پیشاپیش محقق شده و واقعیت دارد. ما هیچ‌گاه به دنبال استفاده نظامی از انرژی هسته‌ای نبوده‌ایم. بنابراین، اگر در این زمینه حسن‌نیت واقعی وجود داشته باشد و هدف محروم‌سازی ایران از حقوق مسلم خود طبق معاهده منع اشاعه هسته‌ای (NPT) نباشد، ما نیز نسبت به ادامه مذاکرات خوش‌بین خواهیم بود اما اگر هدف، سلب حقوق ملت ایران باشد، قطعاً معتقد نیستیم این روند به نتیجه خواهد رسید. زیرا بخشی از مطالبات روشن ملت ایران، طبق مفاد همین معاهده، استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای برای تأمین برق و دیگر نیازهاست.
بقایی درباره اتهامات واهی دولت انگلیس مبنی بر بازداشت تعدادی از شهروندان ایرانی و موضع‌گیری جمهوری اسلامی ایران، تصریح کرد: دستگیری اتباع ایرانی از همان ابتدا برای ما کاملاً مشکوک و سؤال‌برانگیز بود. هیچ استدلال و مبنای حقوقی یا شواهد و ادله روشنی برای اثبات اتهام آن‌ها ارائه نشد. به دو قانون خاص برای بازداشت این افراد استناد شده بود. از همین رو تأکید می‌کنم این نوع بازداشت‌ها دارای تمام مؤلفه‌های بازداشت خودسرانه است که مصداق روشن نقض حقوق بشر محسوب می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: از همان ابتدا درخواست کردیم تا امکان دیدار کنسولی با افراد بازداشت‌شده فراهم شود و درباره دلایل بازداشت آن‌ها نیز توضیحاتی داده شود، که متأسفانه این اتفاق نیفتاد و هنوز هم رخ نداده است. با این حال، ۵ نفر از این افراد بدون هیچ توضیحی آزاد شدند. با وجود حجم گسترده‌ای از هیاهوها و اتهام‌زنی‌های بی‌اساس علیه نهادهای جمهوری اسلامی ایران، در نهایت مشخص شد که این افراد هیچ جرمی مرتکب نشده‌اند. امیدواریم افراد باقی‌مانده که همچنان در بازداشت به‌سر می‌برند نیز هر چه سریع‌تر آزاد شوند. حمایت کنسولی به‌عنوان حق این افراد، مطالبه جدی ماست و باید از دلایل این بازداشت‌ها مطلع شویم، به‌ویژه با توجه به فضای منفی رسانه‌ای گسترده‌ای که علیه ایران شکل گرفت.
وی درباره ادعای یک رسانه ایتالیایی مبنی بر اینکه ایران برای پیشبرد مذاکرات با ایالات متحده، غنی‌سازی هسته‌ای را به مدت سه سال متوقف خواهد کرد، تأکید کرد: خیر، مطلقاً چنین چیزی صحت ندارد. منشأ این اخبار را خودتان می‌توانید حدس بزنید؛ اما این خبر بیشتر به تخیلات نویسنده شباهت دارد تا واقعیت.
بقایی در پاسخ به سؤال دیگری درباره ترکیب هیئت ایرانی برای شرکت در کنفرانس مسکو با حضور نمایندگان عالی‌رتبه مسئول در امور امنیتی، اظهار کرد: درباره این نشست و کنفرانس باید از همکارانم سؤال کنم که احیاناً سطح حضور جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس چگونه خواهد بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اخبار منتشرشده پیرامون یک تبعه ایرانی زندانی در عراق، اظهار کرد: از آنجا که در خبر مذکور، به فردی ایرانی اشاره شده که ماه‌هاست در عراق گرفتار شده و در زندان به‌سر می‌برد، همانند سایر اتباع ایرانی که در نقاط مختلف دنیا دچار مشکل می‌شوند، وزارت امور خارجه بر اساس وظیفه قانونی خود از ابتدا به این موضوع ورود کرده است. با توجه به روابط خوب ایران و عراق و موافقت‌نامه‌های مشخص در حوزه قضایی، از ابتدا تمام تلاش خود را برای کمک به آزادی این فرد به‌کار بسته‌ایم. معتقدیم وی با اتهامات نادرست و بی‌اساس مواجه شده و همچنان پیگیر آزادی او هستیم.
وی درباره سفر قریب‌الوقوع رئیس‌جمهور به مسقط و گمانه‌زنی‌ها درباره ارتباط آن با مذاکرات ایران و آمریکا گفت: این سفر در پاسخ به دعوت سلطان عمان و متقابلاً در پاسخ به سفر پیشین ایشان به تهران انجام می‌شود و از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی شده است. البته طبیعی است که در جریان دیدار، در خصوص تحولات مختلف منطقه، از جمله مذاکرات ایران و آمریکا، تبادل نظر صورت گیرد؛ اما اینکه تصور شود یکی از محورهای اصلی یا برنامه‌ریزی شده این سفر، مذاکره با طرف آمریکایی باشد، صحیح نیست. احتمالاً این گمانه از آنجا نشأت گرفته که برخی مدعی شدند دور بعدی مذاکرات چهارشنبه برگزار می‌شود، در حالی که زمان مشخصی نیز تاکنون برای آن اعلام نشده است. بنابراین سفر رئیس‌جمهور صرفاً در راستای تقویت روابط دوجانبه با عمان انجام می‌شود.
سخنگو درباره اقدامات رژیم صهیونیستی در غزه گفت: این رژیم در ماه‌های گذشته هرگز به هیچ‌یک از تعهدات خود در زمینه آتش‌بس یا ورود کمک‌های بشردوستانه پایبند نبوده است. این موضوع به ماهیت رژیم صهیونیستی بازمی‌گردد که هدفی جز امحای هویت و ملت فلسطین ندارد.
بقایی افزود: طبق تمام موازین حقوق بین‌الملل، استفاده از غذا یا گرسنگی به‌عنوان سلاح جنگی، ممنوع و مصداق جنایت جنگی است. اینکه طی چند ماه اخیر حتی یک کامیون محموله غذایی وارد غزه نشده، واقعیت دارد و این یک امر شرم‌آور است. این وضعیت، از منظر کنوانسیون منع نسل‌کشی نیز یکی از عناصر تشکیل‌دهنده این جنایت است و تردیدی در وقوع نسل‌کشی در غزه وجود ندارد. مسئولیت نهادهای بین‌المللی، از جمله دبیرکل سازمان ملل، دیوان بین‌المللی کیفری و نهادهای حقوق بشری برای اقدام فوری و مؤثر بسیار سنگین است.
وی درباره احتمال توافق موقت میان ایران و آمریکا در دور پنجم مذاکرات تأکید کرد: تاکنون هیچ توافق موقتی در دستور کار نبوده و در این دور مذاکرات نیز درباره آن گفت‌وگویی صورت نگرفت.
بقایی با اشاره به اظهارات وزیر خارجه انگلیس مبنی بر عدم وقوع نسل‌کشی در غزه، گفت: در تعریف نسل‌کشی، تعداد قربانیان معیار نیست، بلکه نیت مجرمانه برای نابودی بخشی از یک جمعیت بر اساس نژاد، قومیت یا ملیت اهمیت دارد. این نیت در غزه کاملاً آشکار است. دعوای حقوقی آفریقای جنوبی علیه رژیم صهیونیستی و تصمیمات دیوان بین‌المللی دادگستری نیز بر این امر صحه گذاشته‌اند.
وی افزود: طبق معاهده منع نسل‌کشی و اسناد حقوق بشردوستانه، همه دولت‌ها موظف‌اند برای توقف این جنایت اقدام کنند. در این میان، دولت انگلیس و سایر کشورهایی که با ارسال تسلیحات یا حمایت‌های دیپلماتیک از رژیم صهیونیستی حمایت می‌کنند، شریک جنایات جنگی محسوب می‌شوند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره نقش کشورهای همسایه در سیاست خارجی ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره در جریان مذاکرات با آمریکا، همسایگان خود را مطلع کرده و اعتقاد دارد که همکاری و اطلاع این کشورها می‌تواند به پیشبرد روند مذاکرات کمک کند. نشست گفت‌وگوی تهران نیز فرصتی برای ادامه این مشورت‌ها بود. سه وزیر امور خارجه از عمان، قطر و عراق حضور داشتند و از کشورهای همسایه شمالی از جمله تاجیکستان، ازبکستان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان نیز نمایندگانی در سطح بالا شرکت کردند. همچنین از ترکیه و پاکستان نیز مقامات در این نشست حضور یافتند.
بقایی درباره موضوع غنی‌سازی و پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم هسته‌ای در منطقه اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران نسبت به علاقه‌مندی کشورهای منطقه برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای آگاه است و از هرگونه روندی که مبتنی بر همکاری منطقه‌ای برای غنی‌سازی و تولید سوخت هسته‌ای باشد، استقبال می‌کند. با این حال، این ابتکارات به هیچ وجه نمی‌توانند جایگزین غنی‌سازی داخلی در ایران شوند. این مسئله، خط قرمز جمهوری اسلامی ایران است و قابل‌چشم‌پوشی نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تأکید بر جدیت جمهوری اسلامی ایران در روند مذاکرات، گفت: ایران با حسن نیت وارد گفت‌وگوها شده و در عمل نیز نشان داده‌ایم که هم دارای سرعت عمل هستیم و هم آمادگی لازم برای تصمیم‌گیری را داریم.
وی درباره برنامه ایران برای تقویت دیپلماسی با کشورهای عربی و منطقه‌ای، افزود: بدون تردید چنین برنامه‌ای در دستور کار قرار دارد. روندهایی که از گذشته در چارچوب سیاست‌های حسن هم‌جواری و توسعه روابط با همسایگان آغاز شده بود، در دولت سیزدهم نیز با قوت ادامه یافته است. در شش ماه اخیر، شاهد رفت‌وآمدهای گسترده دیپلماتیک بوده‌ایم، حتی با کشورهایی که روابط دیپلماتیک متعارف با آن‌ها نداشتیم. سفر اخیر رئیس‌جمهور به عمان نیز نشان‌دهنده عزم جدی ایران در این زمینه است. یادآوری می‌کنم که نخستین سفر خارجی رئیس‌جمهور نیز به منطقه و کشور همسایه عراق انجام شد.
سخنگوی وزارت امور خارجهدر ادامه درباره انتخاب سفیر جمهوری اسلامی ایران در چین تصریح کرد: رسانه‌ها آزاد هستند که درباره تصمیم‌های وزارت امور خارجه یا به‌طور کلی در خصوص مسائل مرتبط با حکمرانی، دیدگاه‌های خود را بیان کنند؛ این امر از الزامات یک فضای رسانه‌ای پویا و فعال است.
بقایی در پاسخ به پرسش دیگری درباره روند مذاکرات ایران و آمریکا گفت: مادامی که جمهوری اسلامی ایران احساس کند که از مسیر دیپلماسی می‌توان منافع ملت ایران را تأمین کرد، این مسیر را دنبال خواهد کرد. از هر فرصتی برای دفاع از حقوق ملت ایران بهره برده‌ایم و معتقدیم رفتارهای متناقض و ضدونقیض از سوی طرف آمریکایی کمکی به پیشبرد مذاکرات نمی‌کند و صرفاً به ایجاد شبهه و افزایش سوءظن منجر می‌شود.
وی تأکید کرد: اینکه در جریان مذاکرات، همزمان بر تشدید تحریم‌ها پافشاری شود ـ آن هم تحریم‌هایی که بر زندگی و فعالیت روزمره مردم تأثیر می‌گذارند ـ قطعاً می‌تواند به کل روند آسیب وارد کند. ما در چارچوب یک روند معقول تصمیم‌گیری خواهیم کرد و تا زمانی که احساس کنیم از این مسیر می‌توانیم منافع ملی ایران را تأمین کنیم، گفت‌وگوها را ادامه خواهیم داد.
گزارش از سمیرا انصاری
انتهای پیام 
