مجمع حافظان قرآن تهران در مسیر تأسیس؛ انسجام‌بخش و مطالبه‌گر

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست بررسی طرح و برنامه‌های حفظ قرآن کریم در تهران بزرگ، صبح امروز ۲۱ خرداد با حضور محمدمهدی بحرالعلوم، مسئول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم؛ محمدعلی خواجه‌پیری، پیشکسوت قرآنی؛ سیدمحمود چاووشی، مدیرعامل مؤسسه کشوری مهد قرآن؛ کریم دولتی، پیشکسوت قرآنی؛ سیدیوسف درود، پیشکسوت قرآنی، حجت‌الاسلام اسماعیل کاظمی، مسئول امور قرآنی اداره کل تبلیغات اسلامی استان تهران و جمعی از اساتید و پیشکسوتان حوزه حفظ قرآن کریم در مجتمع فرهنگی امام خمینی(ره) این اداره‌کل برگزار شد.

در ابتدای این نشست محمدمهدی بحرالعلوم، مسئول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم طی سخنانی با اشاره به فعالیت‌های چشم‌گیر اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان تهران در حوزه قرآن کریم طی سال‌های اخیر و اهتمامی که این اداره‌کل به امر حفظ قرآن دارد، گفت: این فعالیت‌ها در طراز‌ بالاتری نسبت به سال‌های گذشته برگزار شده و در حال پیگیری است به شکلی که سال ۱۴۰۲ برای نخستین بار شاهد برگزاری همایش حافظان قرآن تهران بودیم. سال ۱۴۰۳ نیز قبل از فرارسیدن ماه مبارک رمضان دومین همایش حافظان قرآن استان تهران در حسینیه ارشاد برگزار شد؛ از آنجا که همایش در آستانه حلول ماه مبارک رمضان برگزار شد، محور موضوعات مطرح شده در آن همایش معطوف به نهضت ملی «زندگی با آیه‌ها» شد. با این وجود در مورد تشکیل «مجمع حافظان قرآن تهران» نیز مباحثی مطرح شد.

گام‌های نخست تشکیل مجمع حافظان قرآن تهران 

وی افزود: در راستای این طرح مدیرکل تبلیغات اسلامی استان تهران دفتر کاری را در ساختمان اداره‌کل به این امر اختصاص داد و مقرر شد یک میلیارد تومان بودجه برای تشکیل مجمع و اقدامات هدفمندی که می‌تواند در مسیر اعتلای فرایند حفظ قرآن در تهران به انجام برساند، اختصاص یابد.

مسئول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم تصریح کرد: با این ابتکار و اهتمامی که برای تشکیل مجمع در امور قرآنی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان تهران به عمل آمده است، تصمیم گرفته شد از اساتید و پیشکسوتان عرصه حفظ قرآن دعوت شود تا راهکار‌هایی در زمینه حرکت مؤثر مجمع و اقداماتی که می‌تواند آن را به یک مرجع مطمئن برای فعالان قرآنی به ویژه حافظان قرآن در تهران تبدیل کند، ارائه دهند.

بحرالعلوم در ادامه گفت: تاکنون و قبل از اینکه به جلسه فعلی برسیم، سلسله جلسات کارشناسی با حضور برخی از کارشناسان و چهره‌های مطرح قرآنی در راستای ایجاد این مجمع برگزار شده و به سلسله پیش‌فرض‌هایی در مورد ماهیت مجمع و کار‌هایی که می‌تواند پس از این انجام دهد، رسیده‌ایم، اما با تمام این تعاریف، قصد داریم از نقطه‌ نظرات دیگر کارشناسان و اساتید قرآنی در بهبود هرچه بیشتر عملکرد این مجمع نیز استفاده کنیم.

ستاد راهبری حفظ قرآن در مسیر فعالیت مجدد

این حافظ پیشکسوت قرآن در ادامه به ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم نیز اشاره کرد و افزود: فعالیت مجدد این ستاد مراحل پایانی خود را سپری می‌کند. شش نفر از اعضای حقیقی ستاد تعیین شده‌ و قرار است ابتدای تیرماه نخستین جلسه آن به ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شود. البته نخستین کارگروه از کارگروه‌های ذیل ستاد هم با عنوان کارگروه «نقد و بررسی و توصیه طرح‌های استاندارد» تشکیل شده است که می‌تواند مورد توجه و الگوی مؤسسات قرار بگیرد.

بحرالعلوم تأکید کرد: برای ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن تاکنون ۱۰ میلیارد تومان بودجه مصوب شده است که دو میلیارد تومان از این مبلغ تا ششم مردادماه در اختیار چهره‌هایی که موفق به حفظ قرآن شده و یا در این زمینه به توفیقاتی دست پیدا کرده‌اند، قرار خواهد گرفت. دو میلیارد تومان دیگر به مؤسسات برتر که در زمینه حفظ قرآن به توفیقات چشم‌گیری دست پیدا کرده‌اند اختصاص پیدا کرده و شش میلیارد تومان دیگر آن برای معلمان و مربیان حفظ قرآن تخصیص داده خواهد شد. بخشی از این شش میلیارد تومان صرف ارتقای سطح علمی و فنی معلمان و مربیان حفظ و بخش دیگر نیز به معلمانی که موفق به تربیت حافظان قرآن شده‌اند، اختصاص داده می‌شود.

بحرالعلوم با اشاره به اینکه تاکنون در زمینه حفظ قرآن شاهد برخورد‌های سلیقه‌ای بوده‌ایم و هیچ نظارت مؤثری در این زمینه صورت نگرفته است، گفت: برخی فعالیت‌ها در زمینه حفظ قرآن کریم در موسسات صورت می‌گیرد که به نظر غیرمنطقی و خارج از اصول علمی است و باید نهاد و مرجعی رسمی وجود داشته باشد تا با این موارد برخورد کند. 

وی در پایان افزود: یکی از کار‌هایی که مجمع حافظان قرآن تهران می‌تواند نسبت به آن اقداماتی انجام دهد، رصد و روشنگری در زمینه چنین ادعا‌هایی است، چرا که تصور می‌شود برخی از مؤسسات با دادن وعده‌هایی غیرمنطقی، صرفاً با انگیزه‌هایی سودجویانه به بنگاه‌های تجاری تبدیل شده‌اند.

اقدمات موثر قرآنی، فردی بوده است

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این جلسه محمدعلی خواجه‌پیری، پیشکسوت قرآنی کشورمان طی سخنانی جریان یافتن هدفمند فعالیت‌های قرآنی به خصوص حفظ قرآن کریم در عرصه‌های گوناگون را ضروری خواند و گفت: شاید تا این لحظه شاهد اجرای سلسله اقدامات مؤثری در زمینه‌های مختلف قرآنی بوده‌ایم، اما این اقدامات غالباً فردی بوده و هیچگاه شاهد انجام یک اقدام مؤثر نبوده‌ایم.

وی ادامه داد: تشکیل ساختاری همچون مجمع حافظان قرآن تهران از جمله اقدامات مفیدی است که می‌توان به واسطه آن امر مطالبه‌گری فعالان قرآنی و مشخصاً حفظ قرآن را به شکل منسجم یافته و هدفمند پیگیری کرد. سال‌ها پیش زمانی که مسابقات قرآن سازمان اوقاف در شهر اراک برگزار شد، نسبت به ایجاد تشکیلاتی مشابه تأکید داشتم تا جامعه قرآنی در حوزه‌های تخصصی خود این‌گونه متفرق نشوند و دست به اقدامات فردی نزنند، اما کسی آن را جدی نگرفت تا اینکه بعد‌ها بنیاد بین‌المللی حفظ را با تدوین نظام‌نامه آن تشکیل دادیم. از ابتدا هدف بنیاد این بود که با گرد آمدن اشخاص و مؤسسات موفق در زمینه حفظ، زمینه برای تقویت افراد یا مجموعه‌های ضعیف‌تر مساعد شود که در عمل اینگونه نشد.

عدم انسجام تشکیلاتی مانع تحقق مطالبات شده است

خواجه‌پیری در ادامه به بودجه قرآنی سال 1390 (تحقق اهداف منشور توسعه فرهنگ فرآنی) را که معادل ۱۹۶ میلیارد تومان بود، اشاره کرد و گفت: از آن تاریخ به بعد بودجه بسیاری از ساختار‌های مشابه اجرایی در حوزه فرهنگی، ۱۰ برابر شده است که این امر نتیجه مطالبه‌گری آنها طی این مدت بوده است، حال آن که جامعه قرآنی به جهت عدم انسجام سازمانی و تشکیلاتی طی این سال‌ها نتوانست، حقوق خود را آنگونه که باید و شاید مطالبه کند.

وی گفت: باز هم تأکید می‌کنم که ایجاد چنین مجامعی همچون مجمع حافظان قرآن تهران می‌تواند گامی جدی در انسجام و اتحاد بیشتر میان فعالان این حوزه و در ادامه مطالبه‌گری و احقاق حقوق حقه این قشر باشد. امیدوارم با تدوین اساسنامه و هدف‌گذاری مشخص در این زمینه هر چه سریع‌تر شاهد بروز برکات و تأثیر مفید فعالیت این مجمع در استان تهران باشیم.

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این نشست علاوه بر کریم دولتی، پیشکسوت قرآنی؛ سیدمحمود چاووشی، مدیرعامل مؤسسه کشوری مهد قرآن؛ سیدیوسف درود، کارشناس قرآنی و برخی دیگر از کارشناسان عرصه حفظ همچون خانم‌ها ابدال، جعفریان، داودآبادی و مریم تقی‌زاده به ارائه پیشنهادات و نقطه نظرات خود در مورد ماهیت عملکردی این مجمع در آینده پرداختند که در ادامه به مهم‌ترین موارد آن اشاره می‌شود:

• اخذ طرح‌های موفق حفظ قرآن و توصیه این طرح‌ها از سوی مجمع به مؤسسات و افراد برگزارکننده دوره‌های آموزش حفظ قرآن
• تعیین و تبیین اهداف کلی مجمع جهت تدوین و تنظیم اساسنامه‌
• برگزاری منظم تجمعات حافظان قرآن به منظور طرح برخی مشکلات و تشریک مساعی در راستای برطرف کردن موانع پیش‌ رو
• تأسیس باشگاه هواداران قرآن به منظور حمایت از حافظان قرآن
• ارتقا و به‌روزرسانی مربیان و معلمان حفظ قرآن
• هر فرد به شرط حفظ قرآن لزوماً مربی خوبی برای حفظ نخواهد بود، مگر اینکه آموزش‌های لازم را ببیند
• تدوین درسنامه مکتوب حفظ قرآن
• استفاده از ظرفیت‌های آموزش برخط و وحدت رویه در طراحی زیرساخت‌های مورد نیاز در این زمینه
• امتیازدهی به مربیان و کارشناسان حفظ قرآن از طریق آزمون‌های منسجم و منظم برای پایدار ماندن آمادگی آنها
• تعریف مؤلفه‌های منزلت و جایگاه اجتماعی حافظان قرآن برای برخوردار شدن از برخی تسهیلات