پایگاه اینترنتی «الحان»؛ فرصت جدید آموزشی برای قاریان جوان + فیلم

محسن یاراحمدی؛ مدرس، قاری و داور مسابقات قرآن، مبحث مقامات و نغمات قرآنی را ویژه افراد علاقه‌مند به این مباحث که تا حدودی از دانش آن بهره‌مند هستند و درصددند تا تخصصی‌تر وارد شده و اطلاعات خود را افزایش دهند، تحت وب و در پایگاه اینترنتی الحان ارائه داده است.

 

این کارشناس صوت و لحن در این زمینه و ضرورت طراحی این سایت به خبرنگار ایکنا گفت: چند سالی هست که دغدغه تولید اپلیکیشن‌های تخصصی قرآن و آموزش مقامات را دارم، چرا که دیگر نمی‌توان بی‌تفاوت از کنار فضای مجازی و این فرصت آموزشی مهم عبور و صرفاً به آموزش کلاسیک و کلاس درس اکتفا کرد. اپلیکیشن آموزش قرائت ترتیل، چهار سال پیش و قرائت تحقیق هم به شکل نرم‌افزار همراه با کتاب ارائه شده بود.

 

وی ادامه داد: پس از این مرحله، دوستان چه داخل از کشور و چه خارج از آن، پیگیر این مسئله بودند که این محتوای آموزشی به شکل یکپارچه اتفاق بیفتد و با تلاش تعدادی از دوستان به ویژه در مباحث فنی، این کار به انجام رسید و هم‌اکنون شاهد آغاز به کار پایگاه الحان به نشانی www.alhaan.ir هستیم. 

 

 

یاراحمدی تصریح کرد: تمام آثار پیشین اینجانب در سایت الحان ارائه شده است و در اصل آثاری اعم از آموزش تخصصی مقامات قرآنی در قالب قرائت ترتیل که چیزی حدود 50 مقام اصلی و فرعی دارد به همراه سلفژهای آن عرضه شده است. مخاطبان هر یک از مباحث را انتخاب کنند، تمام موضوعات به صورت تحلیلی ارائه شده است و تلاوت‌هایی نیز به عنوان شاهد مثال در هر بخش آمده که هر کدام از آنها نیز تحلیل جداگانه‌ای دارد.

 

وی افزود: این سایت به جهت مباحث حرفه‌ای که در آن بیان شده، بیشتر مورد استفاده افرادی است که به شکل تخصصی به دنبال آموزش مقامات و نغمات قرآنی هستند و لذا اینگونه به نظر می‌رسد که افراد باید برای استفاده کارآمد از آن، پیش‌نیازهایی را داشته باشند. 

 

داور چهل و هشتمین دوره مسابقات سراسری قرآن تأکید کرد: به طور معمول به افرادی که در حوزه قرائت ترتیل قصد آموزش دارند می‌گوییم افرادی که تلاوت مبتدی قرآن دارند یا حافظ هستند، چون تسلط به روخوانی و روان‌خوانی قرآن دارند، لذا در زمینه قرائت ترتیل بهتر است، ابتدا از آثار قدمای مصری همچون مرحوم محمد صدیق منشاوی استفاده کرده و به فاصله چند ماه وقتی با چنین قرائت‌هایی که انس گرفتند، آن زمان می‌توانند به سایت الحان مراجعه کنند.

 

یاراحمدی گفت: نباید فراموش شود که به محض مواجهه با روند آموزشی این اپلیکیشن و سایت باید نمونه‌های قرائت‌های خود را با اساتید فن در محافل و مجالس قرآنی یا در تدریس‌های خصوصی رفع اشکال کنند، اما این موضوع در مورد قرائت تحقیق با توجه به پیچیدگی‌هایی که دارد، کمی متفاوت است.

 

این کارشناس و مدرس قرآنی گفت: افرادی که قصد آموزش قرائت تحقیق و آموزش مقامات مربوط به آن را دارند، حداقل باید چیزی حدود یک سال؛ کمتر یا بیشتر آن هم به فراخور استعدادشان وقت صرف کرده و با تقلید از یک قاری سرشناس با مختصات قرائت تحقیق آشنا شوند و بعد به سراغ یادگیری مقامات تحقیق، شیوه‌های اوج‌گیری در آن بروند. به این منظور در داخل این سایت حدود یکصد فایل در مورد توضیح مقامات، مقام‌های اصلی و فرعی، گوشه‌ها با تحلیل‌های منحصر به خود آن مقولات ارائه شده است.

 

وی اظهار کرد: از جمله مزیت‌های سایت الحان که شاید بتوان مدعی بود، یک گام به پیش گذاشته‌ایم، این است که روند آموزشی ساده‌تر شده است. تقدم، تأخر مقامات، گوشه‌ها و ردیف‌ها را شاهد هستیم؛ چیزی که در سایر موارد مشابه آن را نمی‌بینیم. مثلاً مواردی که به عنوان شاهد مثال برای تفهیم بیشتر مقامات ارائه می‌شد، از قرائاتی بود که معمولاً از کوک صدایی یکسانی برخوردار نبودند و این امر به ویژه بعد از اینکه مخاطب با مباحث نظری آن آشنا می‌شد، در زمان تمرین سردرگمی قرآن‌آموز را در پی داشت، اما در این سایت ردیف‌ها، گوشه‌ها همگی در امتداد هم و براساس یک کوک صدایی مشخص ارائه شده که توالی آموزشی را به شکل پله پله تا مراحل پیشرفته موجب شده است.

 

یاراحمدی افزود: علاوه بر ارائه مقامات اصلی و فرعی که به طور معمول در امر تلاوت کاربردی هستند، مقام‌هایی را هم که در تلاوت کاربرد کمتری دارند، مورد استفاده قرار داده‌ایم. این امر به آن دلیل است که قرآن‌آموزان قادر باشند از تنوع و دامنه وسیع‌تری در استفاده از مقامات، گوشه‌ها و ردیف‌ها بهره‌مند شده، از آنها الگو گرفته و با استفاده از آنها و مانوری که بر روی لحن و صدای خود می‌دهند به پرورش تارهای صوتی خود پرداخته و آن را بیش از پیش تربیت و آماده کنند. حتی با بررسی در فضاهای دیگر مشاهده کردیم که برخی مقامات، کمتر در تلاوت قرآن به ویژه از سوی قُراء مصری مورد استفاده قرار می‌گیرند، ولی توضیح این مقامات در کتب موسیقی عربی و انشاد دینی آمده است و از آنجا که به کارگیری آنها می‌تواند در تربیت صوت قاریان قرآن کمک کند، به آنها نیز پرداخته‌ایم.

 

وی در مورد ساختار این سایت و نحوه استفاده کاربران از آن توضیح داد و گفت: به محض ورود به سایت الحان و ایجاد حساب کاربری، قرآن‌آموز هزینه‌ای را برای استفاده از امکانات سایت پرداخت می‌کند که امتیاز ویژه این سایت ارتباطی است که می‌تواند بین قرآن‌آموز و مربی ایجاد کند تا شیوه‌های آموزشی پس از اجرای تلاوت به محضر اساتید به جهت ارزیابی ارائه دهد. این بخش نیز به زودی در سایت ایجاد خواهد شد که ارتباط مستقیم و بی‌واسطه قرآن‌آموز را با مربیان قرآن فراهم خواهد کرد، اما تا قبل از ایجاد آن، این ارتباط از طریق کانال و گروه‌های موجود در پیام‌رسان‌های اجتماعی شکل خواهد گرفت و افراد تحت آموزش در ارتباط با پشتیبان خود، هر لحظه در جریان پیشرفتی که در زمینه آموزش مقامات تلاوت فرا گرفته‌اند، محک زده می‌شوند.

 

یاراحمدی ادامه داد: علاوه بر عرضه محتوای آموزشی، تحلیلی در سایت الحان در زمینه مقامات اصلی و فرعی و گوشه و ردیف‌های قرائت ترتیل و تحقیق، مجموعه محصولات در زمینه آموزش قرائت قرآن نظیر کتاب به شکل فیزیکی یا فلش (با موضوع صوت و لحن و ...) و محتواهایی در قالب نسخه پی دی اف بارگذاری شده است که قرآن‌آموزان می‌توانند نسبت به سفارش و تهیه آنها اقدام کنند و علاوه بر این از آنجا که اینجانب اخیراً موفق شده‌ام، تمام قرآن را به شیوه ترتیل کاملاً ایرانی تلاوت کنم، فایل صوتی این اجرا نیز به طور کامل در سایت قرار داده شده است.

 

وی افزود: چون اسامی مقامات قرآنی، به غیر از برخی تفاوت‌های جزئی، بین‌المللی است و لذا نیاز به ترجمه و برگردان به زبان‌های دیگر ندارد، معمولاً همه قاریان داخلی و بین‌المللی از واژگان مشابهی استفاده می‌کنند، اما این سایت در زمینه به کاربری زبان‌های مختلف از آنجا که کاربران خارجی نیز دارد، در حال به‌روز شدن است و علاوه بر زبان فارسی در حال تجهیز به زبان انگلیسی و عربی است.

 

یاراحمدی در پایان گفت: سایت الحان حاصل تجمیع همه محصولاتی است که پیشتر در قالب‌های مختلف در زمینه آموزش مقامات و نغمات قرآنی آن را عرضه کردیم؛ به نظر می‌رسد که امتحان خود را پس داده و بازخوردهایی که از ناحیه کاربران و قرآن‌آموزان دریافت کردیم، مؤید این نکته است. به هر حال چه پیش از اینکه همه مباحث آموزشی در قالب یک سایت جمع‌آوری شود و چه اکنون که در حال یکپارچه ساختن آن هستیم، بسیاری از افرادی که حتی در رویدادهای رسمی قرآنی نظیر مسابقات، حائر رتبه‌های برتر شده‌اند، به این نکته اذعان کردند که استفاده از مباحث محتوایی الحان در پیشرفت آموزشی آنها نقش تعیین‌کننده‌ای داشته است.