ویژگی‌ مسابقات «اَحسَن‌ُ‌القرائات» پاکستان

نخستین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کشور پاکستان با عنوان «احسن‌القرائات» (حُسنِ قرأت) 3 تا 8 آذر (24 تا 29 نوامبر 2025) در  اسلام‌آباد برگزار شد.

 

در این دوره از مسابقات بین‌المللی قرآن کشور پاکستان، غلامرضا شاه‌میوه‌اصفهانی؛ مدرس و داور بین‌المللی به دعوت مسئولان این رویداد در مقام داور حضور داشت. عدنان مؤمنین؛ قاری ممتاز ایرانی از استان خوزستان نیز از جمله فینالیست‌های چهل و هفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم سازمان اوقاف به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران به این مسابقات اعزام شد.

 

اختتامیه این دوره «احسن‌القرائات» روز گذشته 8 آذر برگزار شد و نماینده کشورمان رتبه دوم رشته قرائت تحقیق را از آن خود کرد. به این انگیزه با غلامرضا شاه‌میوه‌اصفهانی گفت‌و‌گویی داشتیم که در ادامه می‌خوانیم؛

 

 

کشور پاکستان یکی از کشورهایی است که از نظر کمیت و استقبال از محافل قرآنی و دعوت از قاریان کشورهای مختلف به ویژه از ایران و مصر مطرح است. با این پیشینه همیشه جای خالی یک مسابقه آن هم در سطح بین‌المللی در این کشور محسوس بود.

 

چند ماه پیش برای برگزاری کارگاه آموزشی یک‌هفته‌ای ویژه قاریان پاکستانی به شهر راولپندی سفر داشتم و قاریان این مسئله را مطرح کردند که چرا کشور پاکستان فاقد قاریانی مطرح در سطح بین‌المللی است؟ من به یکی از دلایل این امر اشاره کردم که شما مسابقات بین‌المللی ندارید تا در میان نوجوانان و جوانان ایجاد انگیزه کند.

 

البته در جریان بودم که برخی از تشکل‌های قرآنی کشور پاکستان به دنبال ایجاد چنین مسابقه‌ای هستند، اما پیگیری قاریان حاضر در این کارگاه موجب شد تا این مسابقات شکل گیرد.

 

هر چند سال نخست برگزاری آن بود، اما قابل قبول برگزار شد و برگزارکنندگان به ویژه در موضوع اسکان قاریان، داوران و میهمانان و در تأمین امنیت شرکت‌کنندگان، نهایت تلاش خود را کردند تا این رویداد در سطح کیفی قابل قبولی برگزار شود.

 

 

مبلغ جوایز به نسبت دیگر مسابقات مشابه در مالزی، کویت، ایران و ترکیه بالاتر بود. جوایز این مسابقات بر مبنای واحد پول کشور پاکستان پرداخت می‌شود، اما معادل آن به دلار برای رتبه اول، 17 هزار دلار، برای رتبه دوم 11 هزار دلار و برای رتبه سوم هفت هزار دلار بود. به نفرات چهارم تا ششم نیز مبلغ هزار دلار پرداخت شد. نفر چهارم از افغانستان، نفر پنجم از اندونزی و نفر ششم از مراکش بود.

 

 

این مسابقات به همت وزارت امور دینی کشور پاکستان برگزار و به 57 کشور دعوتنامه از طریق سازمان کنفرانس اسلامی، ارسال شد و در نهایت 36 کشور اعزام قاری داشتند. از آنجا که نحوه انتخاب و اعزام قاریان همانند مسابقات بین‌المللی ایران از طریق ارسال و دریافت فایل تصویری صورت نگرفته بود، این مسئولیت را به تشکیلات اوقاف کشورها محول کرده بودند، لذا در نخستین دوره مشاهده شد که قاریان برخی کشورها سطح پائینی در رعایت اسلوب و قواعد جاری در امر تلاوت داشتند. از این میان قاریان 12 کشور، سطح کیفی قابل قبول و حرفه‌ای داشتند که غیر از شش کشور برگزیده، می‌توان به قاریان بنگلادش، ترکیه، جزایر قمر، عراق اشاره کرد.

 

موضوع دیگر که شاید بتوان آن را از جمله نقاط ضعف این دوره به حساب آورد، ترکیب هیئت داوران بود. به غیر از عده‌ای، اغلب از داوران سنتی پاکستان بودند. شاید با استقرار داورانی که سابقه قضاوت در رویدادهای مطرح قرآنی را داشتند؛ حتی نتایج تغییر می‌کرد. البته به مرور این نقص برطرف خواهد شد، چرا که در مراسم اختتامیه، معاون نخست وزیر پاکستان، قول مساعد داد که این مسابقات هر ساله استمرار پیدا کرده و برنامه ویژه‌ای دارند تا ادوار آتی با حضور نمایندگانی از کشورهای بیشتری برگزار شود. حتی قول مساعدی نیز درباره تخصیص جوایز برای رتبه‌های تا هفتم این مسابقات داده شده است.

 

 

احترام خاصی بود که برگزارکنندگان برای اهل قرآن، متسابقان و هیئت داوران قائل بودند به ویژه در زمینه تردد و محل اسکان. برنامه‌های جانبی در نظر گرفته شده بود، به این ترتیب که با هماهنگی‌های صورت گرفته از سوی وزارت امور دینی این کشور، قاریان در قالب ضیافت شام در منازل برخی از شخصیت‌های مطرح این کشور حضور یافته و به تلاوت قرآن می‌پرداختند یا با حضور صنعتگران و فعالان اقتصادی در هتل‌های محل اقامت قاریان، داوران و میهمانان، آنها که حامیان مالی این مسابقات بودند، علاوه بر استماع تلاوت‎ها با اعطای هدایایی غیر نقدی از محصولات شرکت‌ها و برندهای خود، قاریان شرکت‌کننده را مورد حمایت خود قرار می‌دادند که این امر در ایجاد انگیزه و روحیه مضاعف متسابقان نقش تعیین‌کننده‌ای داشت.

 

از جمله دیگر برنامه‌ها این بود که پس از مراسم اختتامیه و معرفی نفرات برگزیده، سه قاری برتر به همراه گروه همراه و کارشناسان داوری کشور تابعه ایشان، برای برگزاری محافل و کرسی‌های متعدد تلاوت به دو شهر لاهور و کراچی اعزام شوند. تصور می‌کنم این برنامه تا پنجشنبه این هفته ادامه داشته و لذا قاریان کشورهای مالزی، ایران و پاکستان با برپایی محافل انس با قرآن در این دو شهر برای دوستداران کلام وحی، اجرای تلاوت خواهند داشت.

 

 

اگر نقاط ضعف دوره اول این مسابقات که طبیعی نیز به نظر می‌رسد، در آینده رفع شود، این مسابقات می‌تواند به پشتوانه حمایت‌های دولتی و احترامی که نسبت به شرکت‌کنندگان، شاهد آن بودیم و همچنین میزان جوایزی که برای آن در نظر گرفته شده است، رده‌های برتر برگزاری مسابقات قرآن در میان کشورهای اسلامی را از آن خود کند.

 

مردم پاکستان برگزاری این مسابقات را مدیون تلاش‌های «صداقت علی» هستند که هم مردم و هم دولت پاکستان به او علاقه‌مندی وافری دارند و نفوذ کلام او که در برهه‌ای از زمان حتی با مرحوم عبدالباسط نیز در اجراهای تلاوت همراهی کرده است، موجب شکل‌گیری این مسابقات شده باشد.

 

 

نماینده ایران با شرکت در این مسابقات در هر دو مرحله مقدماتی و فینال، تلاوت بسیار خوبی داشت و تنها با اختلاف ناچیزی نسبت به رتبه اول، توانست رتبه دوم را از آن خود کند.