Avstriya müsəlmanlarının məktəblərdə hicabın qadağan olunması ilə bağlı təklifə narahatlığı
“İQNA”-nın “The New Arab” nəşrinə istinadla verdiyi xəbərə görə, Avstriya hökuməti yenidən müsəlman qızların məktəblərdə hicab taxmasını qadağan etmək niyyətindədir.
Bu addım, ilk dəfə 2019-cu ildə o vaxtkı kansler Sebastyan Kurts və onun müavini Haynts-Kristian Ştraxe rəhbərliyindəki keçmiş sağçı koalisiya tərəfindən irəli sürülən siyasətin bərpasıdır.
Həmin ilkin qanun 6–10 yaşlı ibtidai sinif şagirdlərinə şamil edilirdi və bu qaydaya əməl etməyən valideynlər üçün 440 avroya qədər cərimə, yaxud qısa müddətli həbs cəzası nəzərdə tutulurdu.
Lakin 2020-ci ildə Avstriya Konstitusiya Məhkəməsi bu qanunu ləğv etdi və qərara aldı ki, bu qanun həm dini azadlığı, həm də qanun qarşısında bərabərlik prinsipini pozur. Hakimlər bildirdilər ki, bu qadağa açıq şəkildə müsəlman qızları hədəfə alır və buna görə də dövlətin neytrallığını pozur.
Həmin qərara baxmayaraq, hazırkı hökumət oxşar bir qadağanı yenidən tətbiq etməyə çalışır; bu dəfə onu həm dövlət, həm də özəl məktəblər daxil olmaqla 8-ci sinfə qədər bütün məktəblərə şamil etmək istəyir. Qanun qəbul edilərsə, bu, 14 yaşına qədər qızlara da aid olacaq.
Yeni təklifə əsasən, cəzalar əvvəlkindən daha sərtdir: qızlarının hicab taxmasına icazə verən valideynlər 150 ilə 1000 avro arasında cərimə və ya 14 günədək həbs cəzası ilə üzləşə bilərlər. Bu tədbirin 2026-cı ilin fevral ayından etibarən qüvvəyə minməsi gözlənilir.
Bu kimi siyasətləri indi özlərini mərkəzçi və ya liberal adlandıran partiyaların irəli sürməsi, Avropada daha geniş bir tendensiyanın göstəricisidir: əvvəllər yalnız ifrat sağçı dairələrdə səslənən fikirlər artıq əsas siyasi axınlara daxil olub.
Avstriya İslam Dini İcması (IGGÖ) bu təklifi pisləyərək xəbərdarlıq edib ki, belə addımlar müsəlmanlara qarşı ümumi şübhə mühiti yaradır.
Hüquqşünaslar da oxşar narahatlıq bildirərək vurğulayırlar ki, bu qanun layihəsinin yenilənmiş variantı da hələ də müəyyən bir dini qrupu hədəfə aldığı üçün bərabərlik prinsipini pozur.
Avstriya hökuməti isə israr edir ki, bu qanun qızların hüquqlarını qorumaq üçün hazırlanıb. Avstriya Xalq Partiyasının (ÖVP) üzvü və Avropa, İnteqrasiya və Ailə Nazirliyinin rəhbəri Klaudiya Plakolmun sözçüsü bildirib: “Bu qanunun məqsədi məktəblərdə yaşı az olan qızların öz talelərini müəyyən etmək hüququnu gücləndirməkdir.”
Ondan soruşulduqda ki, niyə bu qadağa digər dini simvollara – məsələn, yəhudi kipası və ya sikhlərin dastarı (əmmaməsi) – şamil edilmir, cavab verib: “Uşaqların baş örtüyü” “zülm rəmzidir” və qızların azadlığını məhdudlaşdırır. Nazirlik əlavə edib ki, bu məsələ kipaya və ya dastara aid deyil.
Tənqidçilər isə deyirlər ki, bu cür arqumentlər təklifin ayrı-seçkilik xarakterini açıq şəkildə üzə çıxarır. Onların fikrincə, hökumət bir dini təzahürü “zülm” kimi damğalayıb, digərini istisna etməklə, gender bərabərliyi adı altında islamofob stereotipləri gücləndirir.
Hicabın bu seçici şəkildə təsviri həm də izah edir ki, niyə konstitusiya hüququ üzrə mütəxəssis Haynts Mayer kimi hüquqşünaslar hesab edirlər: yeni qanun layihəsi 2020-ci ildə olduğu kimi, çox güman ki, yenidən ləğv ediləcək, çünki o, hələ də bərabərlik prinsipini pozur.
4309279
