“Realnoevremya” nəşrinin məlumatına görə, beynəlxalq interaktiv “Qurani-Kərim Dünyası” sərgisi Moskva, Saratov və Saranskdan sonra Kazanda yekunlaşdı.
Qurana həsr olunan bu sərgi Rusiya Federasiyasının Müsəlmanların Ruhani İdarəsi və Qətərin Əvqaf və İslam İşləri Nazirliyi tərəfindən birgə təşkil olunmuşdu və Kazandakı Mərjani məscidində keçirildi.
Sərgidə tarixi eksponatlar, filmlər, tədris fəaliyyətləri və virtual reallıq təcrübələri nümayiş etdirilirdi ki, bunların hamısı Qurani-Kərimi ziyarətçilərə daha yaxından tanıtmaq məqsədi daşıyırdı.
Rəşid Abbasov, Rusiya Müsəlmanlarının Ruhani İdarə rəisinin müavini, bildirib ki, bu layihə sərginin iki təşkilatçısının yaradıcı yanaşmalarını birləşdirərək çoxşaxəli və fərqli bir hadisəyə çevrilib.
O qeyd edib ki, sərginin Moskvadakı uğurundan sonra Rusiyanın müxtəlif şəhərləri onun keçirilməsi üçün müraciət ediblər.
2025-ci il turu Moskva, Saratov və Saransk şəhərlərini əhatə etmiş və Kazanda yekunlaşmışdır. Açılış mərasimində Tatarıstan müftisi Kamil Samigullin, “Xızr” nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunmuş bir Qurani təqdim etmiş və onun sərginin kolleksiyasına əlavə olunmasını təklif etmişdir.
Sərgi məscidin iki mərtəbəsində təşkil olunmuşdu. Birinci mərtəbədəki böyük lövhələrdə Qurani-Kərimin nazil olması, toplanması və qorunması prosesi haqqında geniş məlumat verilirdi.
Sərgidə həmçinin Qurani-Kərimin quruluşu — 114 surə və 77 min sözdən çox — və onun sonrakı yazı formaları haqqında da izahlar yer almışdı.
Bir bölmədə Avropada Qurani-Kərimin ilk çapları — Venesiya, Hamburq və Hollandiyada — və bu nəşrlərdəki mətn səhvləri təqdim olunmuşdu.
Digər bölmədə isə 1787-ci ildə Sankt-Peterburqda ərəb xətti ilə xüsusi nəsx üslubunda çap edilmiş Quran nüsxəsi tanıdılmışdı.
Sərginin diqqətəlayiq hissələrindən biri Kazanda Qurani-Kərimin çap tarixinə həsr olunmuşdu. “Kazan Basması” adlanan Quran ilk dəfə 1803-cü ildə nəşr edilmiş və Rusiya inqilabına qədər 165 dəfə təkrar çap olunmuşdu.
Sərgidə 1898-ci ilə aid bir nüsxə təqdim olunmuş və təşkilatçılar yaxın vaxtlarda bu nüsxənin müasir variantını da nümayiş etdirməyi planlaşdırırlar.
Sərgidə diqqətəlayiq digər eksponatlar arasında Brayl əlifbası ilə çap edilmiş Quran, Leninqrad mühasirəsindən salamat qalmış bir nüsxə və Tambov bölgəsindən olan bir əlyazma Quran yer almışdı.
Sərgidə həmçinin ərəb olmayan müsəlmanlar üçün düzgün oxunuşu təmin etmək məqsədilə İslamın yayılması ilə birlikdə inkişaf etdirilən təcəvid və ayırıcı nişanlar haqqında da məlumat verilmişdi.
İkinci mərtəbədə uşaqlar üçün ustad dərsləri və Qətər tərəfi tərəfindən hazırlanmış virtual reallıq bölməsi fəaliyyət göstərirdi.
Bu “VR” təcrübəsi iştirakçılara Məkkə, Mədinə və hətta Kəbənin daxili məkanını İslam incəsənəti prinsiplərinə uyğun şəkildə “virtual olaraq” ziyarət etmək imkanı verirdi.
Sərgi müddətində ziyarətçilər ərəb xəttatı olmaq və ya Fatihə surəsini tilavət etmək kimi tədris fəaliyyətlərində iştirak etməklə sertifikat ala bilirdilər.
Gündəlik nümayişlərdə “Qurani-Kərimin tarixi: vəhydən müqəddəs kitaba qədər” və “Xarəzmi – Riyaziyyatın atası” kimi sənədli və qısametrajlı filmlər təqdim edilirdi.
“Qurani-Kərim Dünyası” sərgisi Kazanda 4–6 oktyabr tarixlərində keçirilmiş və Rusiyadakı turunun son mərhələsini təşkil etmişdir.
Təşkilatçılar artıq 2026-cı ildə Qafqaz, Sibir və Uzaq Şərq bölgələrində də bu sərginin keçirilməsi üçün dəvətlər aldıqlarını bildiriblər.
4309550