گروه بينالملل: استاد مرحوم شعيشع، آيات قرآن را به شيوه خاصی كه خود مبدع آن بود، قرائت میكرد و همين امر، تقليد از سبك وی را دشوار میساخت، با قرائت ابوالعينين شعيشع، زيباترين تصاوير از آيات قرآن در ذهن شنوندگان نقش میبست، وی زيباترين لحن و تنغيم را نيز در قرائت به كار میبرد.
![]() |
يحيی محمدعلی الصحاف، داور عراقی مسابقات بينالمللی قرآن |
امروز دوم تيرماه برابر با 23 ژوئن 2013 ميلادی دومين سالروز وفات شيخ ابوالعينين شعيشع، قاری نامدار مصری و از استادان و نامآوران بزرگ علم قرائت است، استادی كه در قرائت صوتی گرم و لحنی دلنشين داشت، آن چنان كه شنونده را شيفته و مجذوب حلاوت صوت خويش میكرد.
به همين مناسبت خبرگزاری بينالمللی قرآن(ايكنا) گفتوگويی با يحيی محمدعلی الصحاف، داور عراقی مسابقات بينالمللی قرآن كريم، قاری برجسته اين كشور و مدرس رشته صوت قرآن درباره شخصيت و اسلوب قرائت اين قاری فقيد مصری ترتيب داد كه حاصل آن از نظر میگذرد.
ايكنا: در ابتدا بفرماييد شخصيت و اسلوب قرائت شيخ ابوالعينين شعيشع را چگونه ارزيابی میكنيد؟
ـ ابوالعينين شعيشع از قاريان نامدار مصری و از بزرگان قرائت در جهان اسلام بود كه سبكی جديد در قرائت بنيان نهاد، شخصيتی كه شايسته تقدير و توجه است و من در آغاز اين گفتوگو از خبرگزاری ايكنا به خاطر توجه به نامآوران عرصه قرائت همچون ابوالعينين شعيشع كه ستارهای درخشان در آسمان قرائت جهان اسلام بود، تشكر و قدردانی میكنم.
به نظر من ابوالعينين شعيشع اسلوبی جديد در قرائت قرآن ارائه داد، وی از نوآوران قرائت بود كه با آوردن سبكی جديد به استادی ماهر در اين مكتب تبديل شد، وی در صوت و لحن شيوهای جذاب به كار برد و به زيبايی آيات قرآن را قرائت میكرد.
اين قاری فقيد مصری آيات قرآن را به شيوه خاصی كه خود مبدع آن بود، قرائت میكرد و همين امر تقليد از سبك وی را دشوار میساخت، با قرائت ابوالعينين شعيشع، زيباترين تصاوير از آيات قرآن در ذهن شنوندگان نقش میبست، وی زيباترين لحن و تنغيم را نيز در قرائت به كار میبرد.
ايكنا: ميزان اهتمام قاريان جهان اسلام به قراء برجسته مصر به ويژه ابوالعينين شعيشع را چگونه میبينيد؟
ـ تعامل ويژهای بين قاريان جهان اسلام و قاريان مصری وجود دارد، ويژگی شاخص قاريان مصری داشتن سبك و مكاتب خاص و در پيشگرفتن اساليب و شيوههايی خاص در قرائت است و همين ويژگی عامل محبوبيت آنان در بين مردم بوده است و سبب شده كه بسياری از قاريان و حافظان از سبك اين گروه از قراء از جمله ابوالعينين شعيشع تقليد كنند.
يحيی محمدعلی الصحاف: |
ابوالعينين شعيشع اسلوبی جديد در قرائت قرآن ارائه داد، وی از نوآوران قرائت بود كه با آوردن مكتبی جديد به استادی ماهر در اين مكتب تبديل شد، وی در صوت و لحن شيوهای جذاب به كار برد و به زيبايی آيات قرآن را قرائت میكرد |
شيخ ابوالعينين شعيشع در ميان قراء جهان اسلام شخصيتی محبوب است، زيرا وی انسانی با اخلاق بود و شخصيتی متواضع داشت، شعيشع به كشورهای زيادی مسافرت كرد و همين امر آشنايی بسياری از مردم با وی را به دنبال داشت و اين قاری و استاد قرآن را به شخصيتی محبوب تبديل كرد، به گونهای كه همه افكار عمومی به ويژه قاريان جهان اسلام به چشم پدر، استاد، معلم و مدرس قرآنی به وی نگاه میكردند كه بايد از اسلوب و سبك قرائتش بهره گرفت.
ايكنا: همانطور كه میدانيد شيخ ابوالعينين شعيشع در قرائت از اسلوب محمد رفعت تقليد كرد، نظر شما در اين زمينه چيست؟
ـ شيخ محمد رفعت از نخستين قاريان و مؤسسان مكتب قرائت در مصر بود، وی صوت زيبا و دلنشينی داشت و با اساليب جديد به قرائت قرآن پرداخت، شيخ رفعت در ميان قاريان و شنوندگان قرائت قرآن، نيز محبوبيتی خاص داشت، با توجه به چنين خصوصياتی ابوالعينين شعيشع نيز از محمد رفعت به شدت تأثير پذيرفت و در مجالس و محافلی كه رفعت به قرائت قرآن میپرداخت، همراه وی بود.
شعيشع به زيبايی و مهارت خاصی از سبك قرائت محمد رفعت تقليد میكرد، به نحوی كه شنونده، قرائت وی را با قرائت رفعت اشتباه میگرفت، يك بار ابوالعينين شعيشع در محضر شيخ رفعت به قرائت قرآن پرداخت، رفعت از لحن و اسلوب و نحوه تقليد شعيشع از سبك خاص خودش شگفتزده شد، زيرا وی ماهرترين كسی بود كه از اسلوب قرائت محمد رفعت تقليد میكرد.
ايكنا: مسئوليت قاريان جهان اسلام در حفظ سبك قاريان مشهوری همچون ابوالعينين شعيشع را چگونه ارزيابی میكنيد؟
ـ طبعاً حفظ سبكهای قرائت قرآن همچون سبك قرائت ابوالعينين شعيشع نيازمند اهتمام ويژه قاريان جهان اسلام است و قراء بايد اين مكاتب و اساليب را مورد بررسی و توجه قرار دهند، زيرا ويژگیها و فنون جديد و منحصر به فردی در آنها يافت میشود كه قاريان و حفاظ جهان اسلام میتوانند از آن بهرهمند شوند.
قاريان جهان اسلام بايد سبك قراء برجسته را مورد توجه قرار دهند، زيرا آنان همان كسانی بودند كه مكاتب قرائت را بنيان نهاده و باعث شدند كه مخاطبان و شنوندگان به قرائت قرآن عشق ورزيده و با شور و علاقه خاصی آن را دنبال كنند.
ايكنا: در پايان بفرماييد آيا جوامع اسلامی و فعالان قرآنی توانستهاند به وظيفه خود در راستای توجه به جايگاه شيخ ابوالعينين شعيشع توجه و حق وی را ادا كنند؟
به نظر من برخی كشورها از جمله جمهوری اسلامی ايران در اين زمينه عملكرد قابل قبولی داشتهاند و محافلی را برای گراميداشت و تجليل از فعاليتهای اين قاری فقيد مصری برگزار كرده و از وی به عنوان داور در كميته داوری رقابتهای بينالمللی قرآن بهرهمند شدهاند، چرا كه ارزش و جايگاه شخصيتهای نامدار و بزرگی همچون شعيشع را به خوبی شناختهاند، اما برخی نيز در اين زمينه كوتاهی و حق اين قاری فقيد مصری را ادا نكردهاند، بنابراين اين گروه بايد ايران را الگو قرار داده و تلاشهايی به منظور گراميداشت جايگاه اين نامها و مفاخر بزرگ قرآنی انجام دهند.