امید قبادی، معاون امور فرهنگی مرکز پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با اشاره به ضرورت رضایت اولیا برای اهدای عضو در موارد مرگ مغزی، گفت: کفایت رضایت فرد دچار مرگ مغزی، تاثیر بسیاری بر اهدای عضو و نجات جان نیازمندان خواهد داشت زیرا اغلب افراد تمایل دارند در صورت نیاز یاریگر عمل انسانی و اسلامی نجات جان همنوعان باشند.
اتانازی بر اساس شرع اسلام مجاز نیست
وی با اشاره به قوانین شرعی در اسلام مبنی بر عدم مالکیت انسان بر بدن خود، افزود: بر این اساس تنها کسی که میتواند بر بدن انسان تصمیمگیری کند حاکم شرع است و هیچ فردی نه در زمان حیات و نه پس از آن نمیتواند در مورد بدن خود تصمیمگیری کند و به همین دلیل در ایران و بر اساس شرع اسلام اتانازی مجاز نیست.
وی افزود: در دیگر کشورها به راحتی افراد با ابتلا به بیماریهای صعبالعلاج با مراجعه به مراکز اتانازی درخواست به خاتمه دادن به زندگی خود را دارند.
قبادی با اشاره به ضرورت رضایت اولیای دم برای اقدام به اهدای عضو در مواردی که فرد دچار مرگ مغزی میشود، گفت: هیچ یک از افراد نمیتوانند در زمان حیات خود در مورد بدن خود تصمیم بگیرند و به همین دلیل اخذ رضایت اهدای عضو از اولیای آنان بنا به دستور حاکم شرع ضروری است.
وی افزود: بنا به فرمان حاکم شرع در صورتی که جان مسلمانان موقوف بر اهدای عضو باشد تنها با اخذ رضایت از اولیای فرد دچار مرگ مغزی این اقدام امکانپذیر است.
وی با اشاره به تاثیر کفایت رضایت فرد بر آمار اهدای عضو در کشور، گفت: در صورتیکه بدون نیاز به رضایت اولیای فرد مرگ مغزی و تنها با رضایت خود فرد این عمل امکانپذیر بود، تاثیر بسیاری بر اهدای عضو و نجات جان نیازمندان داشت.
وی با اشاره به اینکه در تمام دنیا دو قانون در مورد مرگ مغزی و امکان اهدای عضو اجرا میشود، گفت: بر اساس یکی از این قوانین هر فردی که مرگ مغزی میشود به شرطی که در زمان حیات وصیتی مبنی بر عدم رضایت برای اهدای عضو نکرده باشد، حق استفاده از ارگانهای حیاتی وی پس از مرگ وجود دارد باید از همه ارگانهای او در پیوند استفاده شود که نیازی به رضایت هیچ فرد دیگری وجود ندارد و در قانون دیگر برای استفاده از اجزا و ارگانهای فرد مبتلا به مرگ مغزی باید از خانواده درجه یک او رضایتگیری شود.
وی با اشاره به اینکه قانون نخست برای مدتی در انگلیس به اجرا در آمد، گفت: حدود چهار سال این قانون در این کشور به اجرا در آمد و نتیجه آن حکایت از تحت تاثیر قرار گرفتن روحیه اجتماعی به دلیل اجرای این قانون بود و این امر به افت شدید روحیات اجتماعی منجر شد.
اخذ رضایت از خانواده
قبادی تاکید کرد: در حال حاضر در همه جای دنیا از قانون دوم استفاده و با اخذ رضایت از خانواده اقدام به پیوند عضو فرد مرگ مغزی میکنند و تنها تفاوت موجود به این که از چه افرادی رضایت بگیرند بازمیگردد به طوریکه در برخی کشورها این رضایت فقط از ولی دم باید رضایت اخذ شود و یا اخذ رضایت از نزدیکان نیز ضرورت دارد.
وی تصریح کرد: در صورتی که نیاز به اخد رضایت از اولیای دم برای اعمال اهدای عضو و پیوند اعضا وجود نداشت و رضایت فرد کفایت میکرد، در آمار پیوند اعضا تاثیر گذار بود ولی این مسئله به دلیل مسایل شرعی و فتوای موجود در این زمینه امکان پذیر نیست.
مقام نخست رضایتگیری اهدای عضو از خانوادهها
قبادی با اعلام اینکه دانشگاه علوم پزشکی در سال جاری موفق به کسب مقام نخست رضایتگیری اهدای عضو از خانوادهها و مقام سوم اهدای عضو در جهان شده است، افزود: سال گذشته ارزیابی انجام نشد ولی در سال جاری و پس از ارزیابیهای انجام شده در جهان اعلام شد که دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی موفق به کسب این مقامها شده در حالیکه ایران رتبه 86 اهدای عضو در جهان را دارد.