حسینعلی جعفری، نویسنده انقلابی کشورمان در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به بررسی موضوع نیازسنجی پیش از تولید محتوا در حوزه آثار مکتوب بخش دینی ـ قرآنی پرداخت و در این باره اظهار کرد: از آنجا که نویسنده و مؤلف در جامعه زندگی میکند، تا مسئلهای را به عنوان نیاز احساس نکند، قطعاً در آن حوزه قلم نمیزند.
وی ادامه داد: تفاوت در این مسئله از آنجا ناشی میشود که ممکن است شخصی به موضوعی به عنوان نیاز اول و اساسی نگاه کند و دیگری آن اولویت را برای آن قائل نباشد. تفاوت دیدگاه در این مسئله در عین حال که ممکن است اهداف مشترک باشد وجود دارد.
جعفری افزود: البته انتقادی به شکل عام به قشر مذهبینویس وجود دارد و آن اینکه این آثار به لحاظ ساختاری کمی متزلزل و ناپایدار است. بیدقتی و ضعف ساختار و مهمتر از همه این مشکلات، پژوهشمحور نبودن باعث کمنفوذ شدن این آثار میشود.
توانایی در شعر، پیشزمینه ورود شاعر به شعرسرایی درباره ائمه(ع) باشد
صاحب کتاب «عطشباران» در بخش دیگری از سخنان خود به ارائه نمونهای در اینباره پرداخت و اظهار کرد: در یک جلسه شعر، شاعری درباره حضرت علی(ع) شعری خواند که شعر ضعیفی بود. به ایشان توصیه کردم که درباره ائمه(ع) اصلاً شعر نگو. ساحت ائمه جای خطا و آزمون نیست. شاعر، اول باید در شعر توانایی کسب کند و بعد به سراغ ائمه(ع) بیاید تا مبادا به جای مدح، وهنی صورت گیرد. این مسئله در مورد نشر مکتوب حوزه دینی ـ قرآنی نیز وجود دارد.
وی گفت: نباید اینطور جا بیفتد که هر شخصی که ضعیفتر است به سراغ حوزه دین میآید. اولین داستانی که من هم نگاشتم به حوزه دین مربوط بود، با عنوان «بررسی هنری بهترین قصه قرآن» که درباره حضرت یوسف(ع) بود و در سال 1376 به چاپ رسید و به نوبه خود کار بدیعی بود.
جعفری با بیان اینکه ساختار داستانهای قرآنی آن طور که باید و شاید بررسی نشده است، اظهار کرد: این منبع لایتناهی میتواند بهترین مأخذ برای استفاده از ساختار متعالی در ارائه تولیدات دینی باشد.
نویسنده رمان «افرا» در ادامه به موضوع شخصینگری در حوزه نیازسنجی پرداخت و گفت: در کشور ما موازیکاری در مسئله فرهنگ زیاد به چشم میخورد و نبود متولی واحد دراین حوزه سبب بروز مشکلات و مسائل جدید میشود و همین موضوع سبب شده که بار نیازسنجی بر دوش تولیدکننده اثر باقی بماند. البته این نهادها میتوانند با کمک به تولیدکنندگان به اشکال گوناگون، به طریق اُولی به نیازسنجی پیش از تولید محتوا کمک کنند.
لزوم گرفتن بازخورد از جامعه
وی به میزان نیازسنجی و پاسخگویی نشر دینی و قرآنی به سؤالات، ابهامات و شبهات جامعه پرداخت و افزود: بخشی از این نیازها پاسخ داده میشود که البته کافی نیست و نمیتوان همه تقصیر را بر دوش تولیدکنندگان محتوای دینی ـ قرآنی انداخت. بخشی نیز متوجه همان نهادهای متعدد فرهنگی است.
جعفری، راهکاری برای این منظور ارائه داد و با بیان اینکه به شیوه اهل منطق میتوانیم از نتیجه به مقدمهها پی ببریم، اظهار کرد: به این شکل میتوان از وضعیت جامعه و میزان بازخورد مسائل دینی و قرآنی، متوجه میزان موفقیت نشر دینی ـ قرآنی در میان مخاطبان عام و خاص شد.
وی گفت: جامعه ما برخوردار از نگاه عام دینی است و در لایههای زیرین جامعه ما آنچه جریان دارد، دین است که تنها یکی از نمونههای آن را میتوان در ایام محرم مشاهده کرد و همین موضوع میتواند شاهد خوبی برای اثبات این ادعا باشد.