اعضای شورای بررسی متون، خواستار ابقای حمیدرضا آیت‌اللهی شدند

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، اعضای شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در نامه‌ای به وزیر علوم، ضمن حمایت از مدیریت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، از فرجی‌دانا خواستند در صورت صلاح‌دید، مدیریت شورای بررسی متون و پژوهشگاه علوم انسانی بدون تغییر بماند. در این نامه که به امضای صادق آئینه‌وند، غلامعلی افروز، غلام‌رضا مصباحی‌مقدم، حسین کلباسی‌اشتری، بهروز درّی، محمدرضا نیلی و دیگر اعضای این شورا رسیده، ضمن حمایت از حمیدرضا آیت‌اللهی به عنوان رئیس این دو مرکز، با اشاره به ارتقای کمّی و کیفی فعالیت‌های پژوهشگاه علوم انسانی و شورای بررسی متون در سال‌های مدیریت وی، حفظ ثبات در این مجموعه را موجب صیانت از روند رو به رشد فعالیت‌ها دانسته‌اند.

هم‌چنین گزارشی تطبیقی از فعالیت‌های شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در طی ۱۸ سال گذشته از سوی اعضای این شورا همراه با نامه آن‌ها به وزیر علوم پیوست شده است.

گفتنی است، شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، پیرو تأکیدات مکرر مقام معظم رهبری (مدّ ظله‌العالی) بر لزوم تولید علم در حوزه علوم انسانی و همچنین تقویت نگرش اسلامی در دانشگاه‌ها با رویکرد تقویت تفکر انتقادی در بدنه علوم انسانی و نقد وضعیت موجود علوم انسانی کشور در سال  ۱۳۷۴تشکیل شده و تاکنون با جلب مشارکت بیش از ۲۰۰۰ نفر از اساتید دانشگاه‌ها در ذیل ۱۲ گروه تخصصی علوم انسانی به بررسی و نقد چندین هزار متن اصلی و کمک درسی علوم انسانی دانشگاه‌ها اقدام کرده است.

متن نامه و گزارش اعضای شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی به شرح ذیل است:

برادر ارجمند

جناب آقای دکتر فرجی‌دانا

وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری

سلام علیکم

احتراما همانگونه که مستحضرید در طی چند سال اخیر، با درایت، بصیرت و حسن تدبیر و تلاش‌های پیگیر استاد معظم، جناب آقای دکتر حمیدرضا آیت‌اللهی در مسند ریاست پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و همچنین ریاست شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، شاهد ارتقای کمی و کیفی فعالیت‌های پژوهشگاه علوم انسانی و شورای بررسی متون در جهت تحقق منویات مقام معظم رهبری و همچنین پیگیری درخواست نخبگان علوم انسانی کشور مبنی بر ترویج فرهنگ نقد روشمند در فضای علوم انسانی هستیم.

فلذا اینجانبان ضمن تایید ارتقای جدی فعالیت‌های شورای بررسی متون هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی (به شرح گزارش پیوست) و اعلام حمایت از حسن مدیریت جناب آقای دکتر آیت‌اللهی، از جنابعالی درخواست داریم در صورت صلاحدید، با حفظ ثبات در مدیریت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، از روند رو به رشد فعالیت‌های شورا صیانت فرمایید.

پیشاپیش از بذل توجه حضرتعالی بدین مهم سپاسگذاری می‌گردد.

با احترام

اعضای شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی

گزارشی تطبیقی از فعالیت‌های شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در طی ۱۸ سال گذشته

بسمه تعالی

با تاکیدات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در باب لزوم تولید علم در حوزه علوم انسانی و همچنین تقویت نگرش اسلامی در دانشگاه‌ها، شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، تقویت تفکر انتقادی در بدنه علوم انسانی و نقد وضعیت موجود علوم انسانی کشور را وجهه همت خود قرار داده و تا به حال با جلب مشارکت بالغ بر ۳۰۰۰ نفر از اساتید برجسته دانشگاه‌ها در ذیل ۱۳ گروه تخصصی علوم انسانی به بررسی و نقد ۴۰۰۰ متن اصلی و کمک درسی علوم انسانی دانشگاه‌ها اقدام نموده که حاصل نقد و بررسی نهایی آن‌ها در قالب نشریه تخصصی، سلسله کتاب‌های نقدنامه، ارسال داوری‌ها به ناشر و مولف، درج در سایت و غیره منتشر گردیده است.

برگزاری ۲۱۰۰ جلسه کارگروه‌های تخصصی، ۲ کنگره ملی علوم انسانی، ۸۰ نشست علمی نقد و بررسی نظریات علوم انسانی، انتشار ۲۶ شماره دوفصلنامه علمی تخصصی «پژوهش نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی» (فصلنامه علوم انسانی)، ۲۶ شماره «نقدنامه تخصصی» و مشارکت در «اصلاح و ارتقای برنامه‌های آموزشی و سرفصل‌های رشته‌های علوم انسانی»، از دیگر فعالیت‌های شورای بررسی متون در طول ۱۸ سال گذشته بوده است. مضاف بر آن در سه ساله اخیر فعالیت‌های شورا، نقد و تحلیل نظریه‌های مطرح و تاثیرگذار جهانی مورد توجه قرار گرفته و در قدم نخست حدود ۳۵۰ عنوان کتاب حاوی نظریه‌های معاصر در طراز جهانی در عرصه علوم انسانی در دستور کار گروه‌های تخصصی گذارده شده که کار قریب به ۲۰۰ عنوان به پایان رسیده و در حال انتشار است.

شورای بررسی متون در راستای تحول علوم انسانی کار ویژه بسترسازی و فرهنگسازی نقد روشمند را در دستور کار خود داده است و در این رویکرد، پیش فرض اولیه این است که یکی از عوامل اصلی ضعف تولید علم در حوزه‌های انسانی و اجتماعی نگاه تقلیدی به علوم غربی است که اجازه نقد نظریات موجود متعاقبا شکل گیری نظریات جدید را نمی‌دهد، فلذا با ترویج فرهنگ نقد روشمند و مواجهه انتقادی با نظریات علمی، می‌توان یکی از موانع اصلی تولید علم (به صورت خاص‌تر موانع تولید علم دینی) را برطرف نمود. شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی را شاید تنها مجموعه‌ای در سطح کشور دانست که متولی این رویکرد است.

اگر مقایسه‌ای کمی و کیفی از برخی فعالیت‌های شورای بررسی متون در طی ۳ سال گذشته (تحت ریاست جناب آقای دکتر آیت اللهی) با ۱۵ سال اول فعالیت آن، انجام بدهیم موارد ذیل را می‌توان ملاحظه نمود:

از لحاظ تعداد کتب بررسی شده:

از بدو تاسیس شورای متون تا سال ۸۹ یعنی در عرض ۱۵ سال حدود ۱۲۰۰ کتاب در شورا بررسی و نقد شده و این در حالی است که این رقم در سال ۸۹ الی ۹۲ به ۱۸۰۰ رسیده است یعنی اینکه در سه سال اخیر، در هر یک سال به اندازه سه برابر یک سال بازه گذشته، کار انجام شده است.

از لحاظ وضعیت کارگروه‌های تخصصی:

جلسات سالانه کارگروه‌های شورا در دوره جدید تقریبا دوبرابر شده و تعداد اعضای پیوسته کارگروه‌ها از ۱۰۰ نفر به ۱۶۰ نفر ارتقا یافته و تعداد داوران فعال گروه‌ها از ۸۰۰ نفر به ۲۰۰۰ افزایش یافته است.

از لحاظ تعداد نقدنامه‌ها:

نقدنامه‌های شورا ارتقای کیفی خوبی پیدا کرده است و از لحاظ کمی هم، از عدد ۶ نقدنامه در طی ۱۵ سال گذشته به عدد ۲۶ نقدنامه در سال ۹۲ رسیده‌ایم.

از لحاظ برگزاری نشست‌های علمی – تخصصی:

شورا در عرض ۱۵ سال اول فعالیت حدود ۳۷ نشست تخصصی برگزار کرده که این رقم در سال ۹۲ به ۸۱مورد رسیده است. یعنی اینکه در عرض ۳ سال گذشته تقریبا به اندازه ۱۵ سال کار شده است.

گذشته از ارتقای شاخص‌های کمی، ما شاهد ارتقای شاخص‌های کیفی فعالیت‌های شورا در دوره جدید هم هستیم. مثلا شاخص‌ها از سوالات آیین نامه ارزیابی کتب ملی مورد بازنگری، اصلاح و ارتقا قرار گرفته و برای کتاب‌های در طراز جهانی آیین نامه جدیدی تدوین گردیده که قدرت و جامعیت ارزیابی داور از متن را خیلی ارتقا داده است. در این نامه‌ها شاخص‌های ارزیابی متون از لحاظ دینی و کارآمدی، با تفصیل و دقت بیشتری لحاظ شده‌اند و برای داور این امکان را ایجاد می‌کند که متن را هم از مبنای دینی و همچنین بر اساس میزان مفید بودن برای جامعه ایرانی مورد ارزیابی قرار دهد.

در کنار این فعالیت‌ها، تلاش شده است که با قاطبه ناشرین کتب علوم انسانی کشور ارتباط لازم برقرار و آخرین و مهم‌ترین عناوین نشرآن‌ها دریافت شود تا در گروه‌های شورا مورد ارزیابی قرار بگیرند. در گروه‌های شورا سعی شده است که از دانشگاه‌های مناطق پنج گانه تقسیمات دانشگاهی کشور، حداقل یک عضو دعوت به همکاری بگردد و متعاقبا نشست‌های مشترکی با دانشگاه‌های علوم انسانی برگزار شود و با تمامی سازمان‌ها و مجموعه‌ها مثل سازمان سمت و... ارتباط و همکاری جدی انجام شود.

برای ارتقا کیفی نقد‌ها از داوران خواسته شده که نقدهای خود را در قالب یک مقاله علمی – پژوهشی تدوین کنند و در قالب آن ضمن نقد نظرات مطرح در کتاب مربوطه، به طرح نظرات خود هم بپردازند و در عرض ۳ سال گذشته هم قریب بر ۱۸۰ مقاله علمی – پژوهشی انتقادی تولید شده و متعاقبا مجله نامه علوم انسانی، به مجله علمی – پژوهشی پژوهشنامه انتقادی علوم انسانی ارتقا یافته که محل انتشار مقالات علمی – پژوهشی داوران است و الان هم مجموعه مقالات کتب در سطح جهانی را در دست انتشار می‌باشد که یک جهش کیفی در فعالیت‌های شورا به حساب می‌آید.

تاسیس کارگروه روش‌شناسی علوم انسانی اسلامی هم اقدامی مهم برای تبیین و تدقیق شاخص‌های نقد در علوم انسانی از منظر اسلامی و بومی به حساب می‌آید. مستحضر هستید که در دیداری که اعضای شورای متون با رهبری داشتند ایشان ضمن تاکید بر تداوم نقد در حوزه علوم انسانی به تولید نظریات علوم انسانی اسلامی هم اشاره کردند و این اقدام به نوعی تلاش برای تحقق منویات رهبری است.

امید می‌رود با تداوم روند رو به رشد فعالیت‌های شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، شاهد اعتلای هر چه بیشتر علوم انسانی کشور باشیم.

شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی