انتقاد و نهی از منکر نباید به صورت شغل درآید
خبرنگاران افتخاری/ محمود لطفیان: حجت‌الاسلام لطفیان در همایش «امر به معروف نیاز دیروز، امروز و فردا» که در تکیه شاه خراسان قم برگزار شد، گفت: انتقاد و نهی از منکر نباید به صورت شغل درآید، اینگونه افراد از همه چیز ایراد می‌گیرند گویا چشم آنها کارهای خوب را نمی‌بیند.
به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمود لطفیان سرگزی، کارشناس فرهنگی ستاد اقامه نماز استان قم در این همایش بیان کرد: اگر به شعارها و کلمات امام حسین(ع) و یاران باوفای او در عاشورا نگاه کنیم، می‌بینیم که همه جا سخن از عشق به اسلام و مکتب است. در آیه 61 سوره آل‌عمران داستان مباهله آمده که پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان قرار گذاشتند که مسلمانان به مسیحیان و مسیحیان به مسلمانان نفرین کنند و هر نفرینی که عملی شد، گروه نفرین‌کننده بر حق و گروه نفرین شده بر باطل است.
وی به بیان ادامه این داستان قرآنی پرداخت و افزود: پیامبر اسلام حاضر شد جان خود، فاطمه، علی، حسن و حسین را در معرض بزرگترین نفرین مسیحیان قرار دهد و این جز ایمان و عشق به مکتب نیست.
کارشناس مرکز تربیت مربی دفتر تبلیغات اسلامی قم اظهار کرد: در امر به معروف به حداقل‌ها اکتفا کنیم و اگر پذیرفته شد قدم بعدی را برداریم. قوانین سختی همچون قانون روزه، زکات و جهاد بعد از گذشت 15 سال از بعثت نازل شد. در واقع یکی از عوامل رکود اسلام، بد معرفی کردن و تبلیغ آن توسط افراد بی‌تجربه و ناآگاه بوده است حتی گاهی سخنرانی بین دو نماز بدون رضایت مخاطبان در حقیقت مانع شرکت بیشتر مردم در نماز می‌شود.
وی گفت: در امر به معروف به سراغ کشف منکر نرویم؛ برخی با تجسس به سراغ کشف عیبت‌ها و گناهان مردم می‌روند و تا او را نهی کنند؛ در حالی که طبق آیه 12 سوره حجرات، قرآن با کمال صراحت تجسس را تحریم کرده است. البته گاهی سرچشمه و ریشه برخی از انتقادها، حسادت و کمبود است. انتقاد در مشکلات شخصی و روحی نه دینی، مکتبی و رضای خدا خوب است. به طور مثال گاهی از شخصی انتقاد می‌شود و او به فکر انتقام می‌افتد، لذا همین که خلافی مشاهده کرد در قالب نهی از منکر انتقام می‌گیرد.
حجت‌الاسلام لطفیان ادامه داد: انتقاد و نهی از منکر نباید به صورت شغل درآید. متأسفانه شاهد هستیم افرادی شغل مخالفت‌خوانی در سایت‌ها و نشریات دارند و از همه چیز ایراد می‌گیرند و گویا چشم آنها کارهای خوب را نمی‌بیند؛ لذا فریاد می‌زنند که اسلام، انقلاب و احکام دینی همه از دست رفت و هیچ کار مثبتی در کشور انجام نشده و نمی‌شود. گاهی خانمی چون زیورآلات ندارد، در قالب نهی از منکر می‌گوید چرا فلان خانم برای خودنمایی این همه طلا به خود آویخته است یا کسی که اهل مطالعه نیست، می‌گوید فلانی در اثر مطالعه عاقبت دیوانه خواهد شد و یا افراد لاابالی افراد مذهبی و معتقد به واجبات را به وسواس متهم می‌کنند.
وی بیان کرد: براساس آیه 108 سوره یوسف، آمرین به معروف و ناهیان از منکر و مروجان نماز هم خوبی‌ها و بدی‌ها را بشناسند و هم روش و شیوه بیان مطلب را بدانند. در سوره کهف آیه 77 نیز آمده است، حضرت موسی و خضر(ع) گرسنه وارد منطقه‌ای شدند و مردم آن دیار از این دو پیامبر(ص) حتی با کمی نان پذیرایی نکردند ولی آن دو بزرگوار همین که دیواری را در آستانه خرابی دیدند تصمیم به تعمیر دیوار گرفتند و در واقع بی‌وفایی مردم در اراده آن دو پیامبر الهی اثری نگذاشت.
مدیر کانون نویسندگان نماز استان قم گفت: در آیه 58 سوره توبه نیز آمده است، ریشه برخی از انتقادها، مسائل شخصی است و براساس سلیقه شخصی، حزب سیاسی، عقده درونی، کینه و انتقام امر و نهی می‌کنند. حرف صاف بر دل صاف می‌نشیند ولی اگر حرف همراه با اعتراض دیگری باشد یا شنونده روح سالمی نداشته باشد امر به معرف اثر نخواهد کرد.
وی بیان کرد: شخصی به نام همام از امام علی(ع) نشانه و اوصاف افراد باتقوا را پرسید، امام کمی تأمل فرمود، اما «همام» اصرار کرد و امام نشانه‌هایی فرمود که ناگهان وی فریاد کشید و از دنیا رفت. امام فرمود «موعظه خالصانه در دل‌های آماده این گونه اثر می‌کند». امروزه مرز اخلاص بسیار دقیق و ظریف است و با اندک لغزشی از مدار اخلاص به مدار شرک کشیده می‌شویم. براساس آیه 9 سوره انسان، نشانه اخلاص آن است که توقع پاداش و تشکری از کسی نداشته باشیم.
این فعال فرهنگی افزود: علامت اخلاص آن است که نخواهیم در برابر کار از ما ستایشی شود. در وادی اخلاص تمام ملاک‌ها و روابط محو می‌شود و تنها ارزش‌های الهی مورد حساب و توجه قرار می‌گیرد؛ لذا قرآن به نوح می‌گوید پسر کافر تو باید غرق شود. به لوط می‌گوید همسر تو باید هلاک شود و به پیامبر(ص) می‌گوید بریده باد دست عموی تو، به ابراهیم(ع) می‌گوید، حق دعا برای عمومی بت‌پرست خود را نداری.
وی یادآور شد: از جمله وظایف آمر به معروف و عضو یاوران نماز سعه صدر و داشتن روحیه قوی، حسن خلق و نرم خویی و اینکه هرگز خود را بهتر ندانیم است. بصیرت و آگاهی، اراده و عزم قوی و تلاش برای کسب رضای خدا نیز در موفقیت آمر به معروف تأثیر بسزایی دارد.
حجت‌الاسلام لطفیان بیان کرد: همین که حضرت موسی(ع) مأمور تبلیغ شد از خداوند روح بزرگ و سعه صدر خواست. خداوند دعای او را مستجاب کرد، اگر روح بزرگ نباشد به خاطر ایستادگی در برابر تمایلات نفسانی برخی از مردم با یکی دو برخورد تند از طرف مردم از انجام وظیفه دست برخواهد داشت. براساس آیه 63 سوره فرقان در مورد نشانه بندگان خوب می‌فرماید، آنان کسانی هستند که هرگاه با افراد ناآگاه برخورد کنند با سلام و مسالمت رد می‌شوند، مگر به انبیا نسبت جنون، سحر، سفاهت، گمراهی و نسبت برتری خواهی می‌دادند. انبیا این شرایط را با صبر و سعه صدر پشت سر می‌گذاشتند.
وی عنوان کرد: براساس آیه 82 اعراف و 18 سوره یاسین، انبیای بزرگوار نه تنها با کلمات ناروا بلکه با تهدید، تبعید، شکنجه و قتل توسط عده‌ای از مردم رو به رو می‌شوند ولی توجه به اینکه ما زیر نظر خداوند هستیم و خداوند هر لحظه ناظر بر اعمال ماست و به ما توجه دارد و ... راه برای انسان هموار می‌شود و تا آنجا که از هیچ تهدید و سرزنشی نمی‌هراسد.
وی در پایان یادآور شد: نماز وقتی تبدیل به عادت شود، آثارش کم می‌شود. شیطان از ابزار روح استفاده می‌کند و امروز شیطان با ورود به صحنه‌هایی مثل ماهواره در ساختن و پرورش افراد ضالین غوغا کرده است که باید آگاهانه به پیش برویم.
