تحریم به منشأ فساد تبدیل شده است/ رسانه‌ها سیاه‌نمایی نکنند
گروه اقتصاد: به گفته مصباحی‌مقدم برخی برای دور زدن تحریم‌ها کوره‌راه‌هایی را می‌یابند که به منشاء برخی از مفاسد تبدیل می‌شوند و در مقابل، پورمختار خواستار خودداری برخی رسانه‌ها از سیاه‌نمایی در خصوص مفاسد اقتصادی شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، برنامه تلویزیونی «دیروز، امروز، فردا» این هفته با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی‌مقدم، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی و با موضوع «علل وقوع مفاسد اقتصادی» از شبکه سه سیما پخش شد.
انقلاب اسلامی اقتصاد و سیاست ما را متحول کرد
بر اساس این گزارش، مصباحی‌مقدم در ابتدای این برنامه تلویزیونی گفت: پیروزی انقلاب اسلامی یک حرکت فرهنگی و انقلابی بود که یک تحول عظیمی را در جامعه به وجود آورد. این تحول مسائل اقتصادی و سیاسی ما را زیر و رو کرد که منشا آن علاقه به خدا، اسلام و اجرای احکام شریعت اسلام در ایران بود.
وی با بیان اینکه فراموش نمی‌کنیم سال‌های آغازین انقلاب را که مسئولان جدید خیلی منزه عمل می‌کردند و در همه قوای نظام واقعاً همه منزه بودند اظهار داشت: در بعضی از مراکز انقلابی مثل سپاه حقوق تعیین نکرده بودند و هرکس به اندازه‌ای که نیاز داشت، دریافت می‌کرد. هیچ‌کس حتی فکرش را هم نمی‌کرد که فسادهای پیاپی مطرح و کشف شود. انگیزه‌ها، الهی و عشق به خدمت بود. مسئولان نظام هم منزه عمل می‌کردند و جای هیچ شائبه‌ای نسبت به رفتارها نبود. هرچه پیش رفتیم اتفاقاتی افتاد که زمینه برای فساد فراهم شد.
نبود تقوای الهی؛ عامل فساد اقتصادی
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه نقطه آغاز این فسادها تغییر انگیزه‌هاست و وقتی انگیزه‌ها الهی بود، این اتفاقات نمی‌افتاد، افزود: تقوا بازدارنده است. اگر مراقبت، نظارت و تذکر به خود و دیگری نباشد، این اتفاقات می‌افتد. انسانی که سال‌ها پاک بوده، وقتی وارد سیستم آسیب‌زا می‌شود، به تدریج تغییر رفتار می‌دهد و انگیزه‌هایش تغییر پیدا می‌کند، از این منظر موضوع نظارت، بحث بسیار اساسی است.
وی افزود: شفافیت نکته بسیار مهم دیگر است که در همه چیز باید رعایت شود. در استفاده از تسهیلات بانکی، قیمت در بازار، معاملات دولتی، پرداخت‌ها و... باید این شفافیت وجود داشته باشد. اگر به سمت دولت الکترونیک حرکت کنیم، این شفافیت به دست خواهد آمد، ارتباطات خارج از ضابطه یکی از علل بروز این فسادها است.
مفاسد اداری در کنار مفاسد اقتصادی تعریف می‌شوند
براساس این گزارش، پورمختار هم در ابتدای صحبت‌های خود، گفت: مفاسد اداری در کنار مفاسد اقتصادی باهم تعریف می‌شوند. اتفاقاتی در دستگاه ادرای ما ممکن است بیفتد که به بروز مفاسد اقتصادی کمک می‌کند. واقعیت تلخ این است که یک پای هر فسادی را که بررسی می‌کنیم دستگاه اداری و اجرایی است. پس مفاسد اداری را هم باید در کنار مفاسد اقتصادی ریشه یابی و علاج کنیم.
وی افزود: در حوزه معادن، گمرک، قاچاق، زمین‌خواری و سوء‌استفاده از منابع طبیعی و اراضی مختلف، وجود انحصار، رانت و عدم شفافیت در واگذاری برخی از امتیازات و تسهیلات، در واگذاری مربوط به اصل 44، سوء‌استفاده از تسهیلات بانکی و نحوه تولید در کشور و... از جمله مواردی است که در آن مفاسد اقتصادی بروز پیدا می‌کند.
امکانات قوه قضاییه برای دستگیری مفسدان کم نیست
رئیس کمیسیون اصل نود با بیان اینکه برخی از سیاست‌گذاری‌ها در برخی دولت‌ها منجر به بروز مفاسد اقتصادی می‌شود، اضافه کرد: اینکه تأمین اعتبار دستگاه‌های مختلف به خودشان واگذار شود، یکی از سیاست‌گذاری‌های اشتباه است. ورود و دخالت دولت و دستگاه‌های دولتی در امور اقتصادی، یکی دیگر از این سیاست‌گذاری‌های اشتباه بوده که در برخی از دولت‌ها صورت گرفته است که باعث بروز برخی مفاسد شده است.
حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم در بخش دیگری از برنامه با بیان اینکه تعبیر یقه سفیدها در مقابل یقه آبی‌ها یک تعبیر قدیمی است که مربوط به نظام اقتصادی سرمایه‌داری است اظهارداشت: کارگر را یقه آبی و تیپ تکنو‌کرات را یقه سفید می‌نامند. تصور من این است که برای شناسایی یقه سفیدها امکانات زیادی داریم.
وی تأکید کرد: امکانات قوه قضاییه برای دستگیری این افراد هم امکانات کمی نیست. ما استدعا می‌کنیم که این کار را انجام دهند.
قوه قضائیه صریح و قاطع عمل کند
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: یک موقعی احمدی‌نژاد می‌گفت نام مفسدین اقتصادی در جیب من است. چرا این اسامی باید در جیب وی باشد؟ این لیست باید در اختیار قوه‌قضاییه باشد تا با آن‌ها برخورد نماید. به نظر من قوه قضاییه باید صریح و قاطع عمل کند تا این مفاسد به پایان برسد، من معتقدم اگر دستگاه قضایی با قاطعیت عمل کند جلوی فساد گرفته می‌شود.
وجود فشارهای زیاد در راه مبارزه با مفاسد اقتصادی
پورمختار هم با بیان اینکه فشارهای زیادی در راه مبارزه با مفاسد اقتصادی وجود دارد اظهارداشت: روی خود من فشارهای زیادی وجود دارد، می‌گویند مراقب باشید، باهات برخورد خواهند کرد. بعضاً خودم حس می کنم وقتی نزدیک به موضوعی می‌شویم سفارشات و صدایش از جای دیگری می‌آید.
وی اظهار کرد: در هفته جاری، از رؤسای کمیسیون‌های سابق اصل 90 دعوت کردیم که آن‌جا یکی از آقایان راجع به یکی از ررسای قبلی که الان در قم هستند و نتواسنته بودند تشریف بیاورند گفتند با ایشان هم همین برخورد صورت گرفت چون فعالیت زیادی در این زمینه داشته است.
وی ادامه داد: با حمایت همه از کسانی که پرچم دار این مبارزه هستند، باید جلوی این فشارها گرفته شود.
معاملات شفاف شوند
مصباحی مقدم در بخش دیگری از این برنامه تلویزیونی در مورد مصداق‌های عدم شفافیت عنوان کرد: معاملات دولتی یکی از جاهایی است که این عدم شفافیت به وجود می‌آید، این مسائل باید برای مردم شفاف باشد و از طریق مناقصه یا مزایده صورت بگیرد. واگذاری‌ها هم باید از طریق بورس انجام شود. چون بازار بورس شفاف است و قابلیت نظارت دارد.
وی خاطرنشان کرد: در داستان مه‌آفرید خسروی و داستان اخیری که مطرح است، واگذاری‌هایی را می‌بینیم که بدون رعایت شدن قانون مزایده انجام پذیرفته است. ما در این زمینه خلأ قانونی نداریم. قانون مزایده‌ها و مناقصه‌های دولتی خیلی شفاف است که در اکثر موارد صورت می‌گیرد اما وقتی اجرا نمی‌شود این مشکلات پیش می‌آید.
مالیات بر ارزش افزوده؛ راهی برای شفاف‌سازی
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه ثروتمند شدن هیچ منع شرعی و قانونی ندارد ادامه داد: اگر کسی از طریق مشروع میلیاردر شود از نظر ما هیچ مانعی ندارد. شاید این موضوع کمتر اتفاق بیافتد، اما اگر این موضوع رخ داد مشکلی ندارد و باید از آدمی که از طریق مشروع میلیاردر شده تشکر کرد و به او احترام گذاشت.
مصباحی مقدم با بیان این مطلب که اما باید جلوی پنهان‌کاری‌ها برای ثروتمند شدن را بگیریم گفت: اگر شفافیت در معاملات، سرمایه گذاری‌ها، مالیات، درآمدها، واردات، صادرات و... وجود داشته باشد، بسیاری از این مفسده‌ها پیش نمی‌آید. مالیات بر ارزش افزوده یک طریق شفاف‌سازی است که متأسفانه الان به درستی و کامل اجرا نمی‌شود.
گاهی قانون به ابزاری برای سوء‌استفاده تبدیل می‌شود
پورمختار هم در ادامه این برنامه گفت: قانون به اندازه کافی وجود دارد اما گاهی قانون به ابزاری برای سوء‌استفاده تبدیل می‌شود. حوزه قاچاق یکی از مواردی است که از قانون سوء‌استفاده می‌شود. مناطق آزاد تجاری هم یکی دیگر از این موارد است که مرکز مهم بسیاری از تخلفات شده است. یا در مورد کمرگ و ترانزیت یکی دیگر از این موارد است.
وی ادامه داد: همیشه استثناءها به منافذ فرار از اجرای قانون تبدیل شده است. بعضاً همه به استثناء تبدیل می‌شوند. این‌ها باید برداشته شود. در قانون نویسی نباید گرد نویسی قانون اتفاق بیفتد و همه چیز باید شفاف و مشخص باشد.
دیگر نمی‌توانیم بگوییم انتقالات مالی قابلیت پی‌گیری ندارد
مصباحی‌مقدم با اشاره به اینکه قانون مبارزه با پولشویی به تصویب رسیده است افزود: مسئول گیشه موظف است وقتی می‌بیند یک مبلغ نامتعارف وارد حساب می‌شود، از طرف مقابل بخواهد منشأ این پول را بپرسد و از او بخواهد اطلاعات دقیق خود را وارد فرم نماید. الان دیگر نمی‌توانیم بگوییم انتقالات مالی قابلیت پی‌گیری ندارد، باید از این امکانات استفاده شود.
پورمختار هم در بخش دیگری از این برنامه تلویزیونی گفت: تجربه نشان می‌دهد کسانی هستند که با فشار کارشان را ادامه می‌دهند و مراجعات نامشروع زیادی به آن‌ها هست و مجبورند افراد را راضی کنند تا بتوانند در عرصه بمانند، در حالی که فعالیت‌شان هم کاملاً مشروع است. موضوع حمایت و ایجاد امنیت برای سرمایه‌گذاری مسئله بسیار مهمی است که باید صورت بگیرد.
هدف از مبارزه با مفاسد اقتصادی، حمایت از سرمایه‌گذاری سالم است
وی با بیان اینکه هدف از مبارزه با مفاسد اقتصادی، حمایت از سرمایه‌گذاری سالم است، گفت: ما به مبارزه با فساد اعتقاد داریم، اما بحث حمایت از سرمایه‌گذاران اقتصادی سالم هم یک بحث مهم است. منشأ مهم کاهش تولید ما، موضوع واردات است.
رئیس کمیسیون اصل نود با بیان اینکه پرونده اخیر یک معادله چند ده مجهولی است گفت: از یک طرف بحث تحریم‌هاست، از یک طرف بحث حضور بانک‌های خصوصی و دولتی خارجی، بانک مرکزی و وزارت نفت در پرونده مطرح است. بازیگران و عوامل مختلف زیادی در این پرونده وجود دارند که اغلب خارجی هستند.
تحریم به یک منشأ برای فساد تبدیل شده است
مصباحی‌مقدم نیز در این برنامه با بیان اینکه تحریم به یک منشأ برای فساد تبدیل شده است گفت: برای دور زدن تحریم‌ها کوره راه‌هایی را می‌یابند که به منشاء برخی از مفاسد تبدیل می شوند. در مورد واردات سویا موردی را داریم که انحصاری است و بسیار هم قدر است و هرکس بخواهد برای واردات سویا اقدام کند سرکوب می‌شود چون سیستم اداری ما با این شخص هماهنگ است و اجازه نمی‌دهند هیچ وارداتی جز از طریق وی صورت بگیرد. این آدم یکی از بزرگ‌ترین بدهکاران سیستم بانکی است که هنوز هم آزاد می گردد.
مسئولیت مبارزه با مفاسد اقتصادی بر عهده هرسه قوه است/رسانه‌ها سیاه‌نمایی نکنند
پورمختار هم در پایان برنامه با تأکید براین‌که هر سه قوه در زمینه مبارزه با مفاسد اقتصادی مسئولیت دارند اما اصل کار با قوه مجریه است و قوه قضائیه آخرین راه برای مبارزه است گفت: در واقع ما در گام اول نباید پرونده را به قوه قضاییه بدهیم چون این موضوع در ابتدای امر نمی‌تواند موضوع را حل کند. وجود ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی که مسئولیت آن با دولت است جای امیدواری را ایجاد کرده که به نتایج خوبی دست پیدا کنیم.
وی ادامه داد: برخی رسانه‌ها علاقه دارند سیاه‌نمایی کنند و وضعیت کشور را بد جلوه دهند اما این مفاسد در کشور اندک است و ما هم در مقابل همین موارد معدود محکم خواهیم ایستاد.
