تبیین و الگوگیری از مشی اعتدالی پیامبر(ص) مغفول مانده است

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا نوراللهیان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به اهمیت مسئله اعتدال گفت: در قرآن کریم هر چند واژه اعتدال نیامده است اما در آیات فراوانی خداوند به روش‌های گوناگون از پیامبر(ص) و امت اسلامی می‌خواهد که در زندگی خود منش اعتدالی را رعایت کنند.

وی افزود: در بیان مسائل مختلف خداوند وقتی با بندگان خود سخن می‌گوید از آنها می‌خواهد که متعادل باشند زیرا این امر به تقوا نزدیک‌تر است.

عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با ذکر اینکه شایسته است عمیقا مسئله اعتدال در قرآن و روایات بررسی شود، گفت: در برخی آیات با صراحت بیشتر و در برخی با اشاره و ضمنی مفهوم اعتدال تبیین شده و در بحارالانوار مسئله اعتدال از زوایای گوناگون بررسی شده است.

حجت‌الاسلام نوراللهیان با اشاره به سیره نبی مکرم اسلام(ص) در مسئله اعتدال افزود: ایشان از روزی که از غار حراء پایین آمدند تا روزی که در دامان امیرالمومنین(ع) به لقاء‌الله پیوستند، فراز و نشیب‌های مختلفی را طی کردند اما در همه این فراز و نشیب‌ها، در صلح، جنگ، دعوت به اسلام، هدایت جامعه، معاشرت با مردم اعتدال را یک اصل قرار دادند و سبک زندگی دینی و الهی را با منش اعتدالی خود به بشریت هدیه کردند.

این مدرس حوزه و دانشگاه اظهار کرد: این فصل زندگی نبوی متاسفانه ناخوانده مانده است و باید کم کاری‌ها در این زمینه جبران شود و حوزه و دانشگاه بیشتر از همیشه به سبک زندگی اسلامی و مخصوصا سبک زندگی نبی اسلام و ائمه(ع) بپردازد.

عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم افزود: پیامبر اسلام در صحنه اجتماع پایبند به اصل مهم اعتدال بودند و هیچ گاه از ایشان تندروی و یا کندروی دیده نشد، لذا باید پیروان ایشان نیز پایبند به شریعت اسلام با همه خصوصیات آن باشند.

وی در این زمینه گفت: امروزه مشاهده می‌شود که تندروی و افراطی‌گری خود را در قالب تفکر تکفیری و گروه‌های تندرو نشان می‌دهد، این افراد عمل زشت و غیر انسانی خود را به اسلام نسبت می‌دهند و افکار عمومی جهان را به این دین بزرگ بدبین می‌کنند.

عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با ذکر اینکه چهره دیگر تفکر ضد اعتدالی کندروی است، عنوان کرد: نبود یک روحیه شاداب دینی و نداشتن غیرت نسبت به احکام اسلام و مناسک دینی و بی‌تفاوتی در مورد احکام خُرد و کلان اسلام خود را در چهره سکولاریسم نشان می‌دهد.

حجت‌الاسلام نوراللهیان با اشاره به کتب فقهی شهید ثانی گفت: در باب باب 53 کتاب فقهی ایشان مسئله اعتدل آشکار است و اعتدال در فتاوا یک امر مشهود است.

وی با اشاره به داستانی از حکومت امیرالمومنین(ع) و مسئله اعتدال گفت: فردی که گناهی مرتکب شده بود را نزد ایشان آوردند و امام حد شرعی تعزیر را برای او تعیین کردند؛ قنبر غلام امام مأمور شد 20 ضربه شلاق به عنوان حد بر این فرد جاری کند، اما بعد مشخص شد که قنبر 23 ضربه جاری کرده است و امام به نیابت از این فرد 3 ضربه به قنبر می‌زند؛ این داستان نشان می‌دهد مسئله اجرای حدود الهی با اعتدال در هم آمیخته و اعتدال در اجرای حدود الهی مورد توجه حضرت علی(ع) بوده است.

عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: اعتدال تنها مختص به طهارت، عبادات، حدود و نماز نیست، انسان مسلمان و هر انسانی باید در امور خانواده اصل مستحکم اعتدال را پیشه کند، اعتدال یک فرصت برای تقویت کانون خانواده است نه اینکه با دوری از اعتدال خانواده دچار پریشانی شود.

این مدرس حوزه و دانشگاه گفت: انسان نباید به بهانه اجتماعی شدن از خود غافل شود و یا به بهانه پرداختن به خود از حضور در اجتماع صرف نظر کند و منزوی شود، در امور سیاسی و هر امر دیگری نیز اعتدال می تواند امور را به سامان برساند.

عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم گفت: در دعای بیستم امام سجاد(ع) معروف به دعای مکارم الاخلاق واژه اعتدال آمده است و چندین فصل به تربیت و تعلیم اعتدلی اختصاص یافته است.

وی با اشاره به وضعیت سیاسی برخی کشورهای اسلامی افزود: امروزه قسمت اعظم  مشکلات در این جوامع ناشی از افراط و تفریط‌ها است، در این کشورها گروهی به نام اسلام به کشتن دیگر مسلمانان می‌پردازند و کشتن دسته‌جمعی انسانها را یک فریضه می‌دانند؛ این تفکری صد در صد در تضاد با دین اسلام و هر نوع آیین است.

حجت‌الاسلام نوراللهیان با ذکر اینکه تفکر تکفیری مانعی بزرگ برای اقتدار امت اسلامی است، گفت: در جوامع اسلامی باید تربیت اسلامی و پیشرفت مادی و معنوی اولویت اصلی باشد، اما سربرآوردن تفکر تکفیری خطر بزرگ برای اعتدال اسلامی است.

عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: به حاشیه رفتن اعتدال سبب شده که در کشورهایی چون عراق، سوریه و افغانستان افراطیون بیگانه با اعتدال و اسلام به جنگ با حکومت و مردم روی آورند و خطر جنگ داخلی این کشورها را تهدید می کند.

ادامه دارد...