گزارش ایکنا از مراسم افتتاحیه دوره «اتقان»/ حاشیه‌های روز نخست
گروه فعالیت‌های قرآنی: نخستین روز دوره مهارت‌افزایی مدیران قرآنی کشور روز چهارشنبه، دوم بهمن با حضور اساتید حوزه و دانشگاه برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مراسم افتتاحیه دوره مهارت‌افزایی مدیران قرآنی کشور چهارشنبه، دوم بهمن در مجتمع یاوران مهدی(عج) با حضور 400 نفر از مدیران و با سخنرانی محمدعلی خواجه‌پیری، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی و آیت‌الله سیدصمصام‌الدین قوامی برگزار شد.
حسن محمدی، مدیرعامل اتحادیه تشکل‌های قرآنی و عترت کشور در ابتدای این نشست ضمن ارائه گزارشی اظهار کرد: اتحادیه تشکل‌های قرآنی و عترت در راستای ارتقای دانش مدیریتی در عرصه مؤسسات قرآنی، ضرورت‌هایی را مشاهده کرد که بر اساس آن دوره‌های مختلف را برنامه‌ریزی کرده است.
وی ادامه داد: افسران جبهه فرهنگی کشور همین مدیران مؤسسات قرآنی هستند که باید علاوه بر حمایت‌های مالی، دوره‌های آموزشی را نیز در اختیار آنها قرار دهیم. از سال 1387 که خواجه‌پیری، ریاست مرکز هماهنگی، توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی کشور را برعهده گرفت، طی جلسات متعدد با حضور کارشناسان سرفصل‌های این دوره مشخص شد.
محمدی بیان کرد: تاکنون چهار دوره مهارت‌افزایی مدیران قرآنی در چهار منطقه کشور و با حضور 280 نفر برگزار شده است، بر این اساس این دوره در سطح ملی و با گنجایش 400 نفر از سال گذشته طراحی شد و استقبال از این دوره بسیار خوب بوده، به گونه‌ای که 723 نفر در آن ثبت‌نام کردند.
محمدعلی خواجه‌پیری، پیشکسوت قرآنی و رئیس سابق مرکز هماهنگی، توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی کشور درباره راهکارهای استقلال مالی مؤسسات قرآنی سخنرانی کرد و گفت: در ابتدای مسئولیتم در مرکز هماهنگی، توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی کشور، تعداد مؤسسات ثبت شده رسمی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فقط 33 مؤسسه بود که بیشتر فعالیت آنها با مؤسسه قرآنی ارتباطی نداشت و در شرح فعالیت آنها فقط بخشی به قرآن اختصاص یافته بود.
گسترش نامتوازن مؤسسات
خواجه‌پیری ادامه داد: در آن زمان ضرورت بر این بود که مؤسسات قرآنی حتی با تعداد کم هیئت مؤسسان ایجاد شود. این روند به جایی رسید که در مدت زمان کمی، مؤسسات قرآنی بسیاری در اقصی نقاط کشور ایجاد شد و روند گسترش آن چون بیرون از نظارت مسئولان بود، سبب شد که در برخی از شهرها تعداد مؤسسات قرآنی از نیاز شهر بیشتر باشد.
این پیشکسوت قرآنی گفت: تکثر مؤسسات قرآنی وقتی خوب است که طبق نیازهای جامعه این مؤسسات ایجاد شود، اما وقتی فراتر از نیازها و نسنجیده این مؤسسات قرآنی ایجاد شوند، ناخودآگاه وارد فضایی می‌شوند که با یکدیگر رقابت ناسالم می‌کنند و عرصه را بر هم تنگ کرده و در مواردی باعث خنثی شدن فعالیت‌ها می‌شوند.
وی تصریح کرد: مقام معظم رهبری بر این نکته تأکید دارند که در حمایت از فعالیت‌های قرآنی نباید به صورت تأسیس عمل کرد، بلکه باید از برنامه‌هایی که خوب عمل می‌شود و موفقیت‌آمیز هستند، حمایت شود؛ این مسئله در مؤسسات قرآنی نیز صدق می‌کند.
پرهیز از ورود مؤسسات به فعالیت اقتصادی
خواجه‌پیری توضیح داد: مؤسسات قرآنی نباید وارد فعالیت‌های اقتصادی شوند، زیرا در بیشتر این فعالیت‌ها توان آنها گرفته می‌شود و مسیر آنها را به انحراف می‌کشاند. باید به جای فعالیت مستقل اقتصادی از نذورات قرآنی، وقف به عنوان پشتوانه اقتصادی مؤسسات قرآنی، کاهش هزینه‌ها و وارد کردن مردم در حمایت‌های مالی و کاهش و بهینه‌سازی نیروی انسانی زیادی استفاده کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مراسم افتتاحیه این دوره نیز درباره تعاریف بنیادین فعالیت‌های قرآنی سخنرانی کرد و با اشاره به لزوم آشنایی با مفاهیم قرآنی واحد اظهار کرد: بسیاری از مفاهیم مهم فعالیت‌های قرآنی به ظاهر بدیهی به نظر می‌رسد، اما با دقت در آن و مراجعه به تعاریف مردم متوجه می‌شویم که تفاوت‌های زیادی در آنها وجود دارد.
معاون سابق قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: رسیدن به یک تعریف واحد این مزیت را دارد که از یکسونگری‌ها در فعالیت‌های قرآنی جلوگیری می‌کند و زمینه درک و اجرای هر چه بهتر منشور توسعه فرهنگ قرآنی را فراهم می‌آورد.
حجت‌الاسلام محمدی گفت: الزاماً هر فعالیت قرآنی منجر به توسعه فرهنگ قرآنی نمی‌شود؛ توسعه فرهنگ قرآنی مثلث سه ضلعی است که تأمین دانش قرآنی، تعمیق ایمان قرآنی و تحقیق مضامین قرآنی، سه ضلع اصلی آن است که با تحقق این سه ضلع، فرهنگ قرآنی نیز در فرد و جامعه ایجاد می‌شود.
وی ادامه داد: تبلیغ و ترویج فعالیت‌های قرآنی امری بسیار حساس است و خلق، تولید و انتشار آثار هنری و رسانه‌ای با موضوعات قرآنی از جمله راه‌های تحقق آن به شمار می‌رود. همراه شدن هنر با مضامین معرفتی تأثیر بسیار زیادی در معرفت و ایمان قلبی انسان دارد.
حجت‌الاسلام محمدی خاطرنشان کرد: تصویر و سینما تأثیر زیادی در انتقال تعالیم فرهنگی دارد و امروزه برد و تسلط برای افرادی است که بتوانند از طریق رسانه‌ای و به ویژه سینما به این مهم برسند؛ در ایران به صورت میانگین طی هر سه سال یک فیلم دینی و قرآنی تولید شد که مورد استقبال زیادی هم قرار گرفت.
وی توضیح داد: شرط ماندگاری و حضور مؤسسات قرآنی در آینده جامعه این است که آنها کیفیت برنامه‌های خود را افزایش دهند و توانایی طراحی و برنامه‌ریزی را به صورت مستقل دارا باشند. مدیری که نگاه راهبردی و چشم‌انداز نداشته باشد، قطعاً به جایی نمی‌رسد؛ همچنین در امور مالی، فعالیت مؤسسات قرآنی نباید وابسته به تغییر و جابجایی مدیران باشد.
حجت‌الاسلام محمدی در پایان تصریح کرد: هم‌افزایی مؤسسات قرآنی و ایجاد شبکه‌های قرآنی بین مؤسسات از جمله دستاوردهایی است که در سایه ارتباط و تعامل آنها ایجاد می‌شود؛ به عبارت دیگر، مؤسسات قرآنی ابتدا باید همدیگر را بشناسند و بعد ظرفیت‌های هم را به یکدیگر عرضه کنند و در گام بعد ظرفیت‌های خود را ارتقاء دهند.
آیت‌الله سیدصمصام‌الدین قوامی، مدرس و حوزه دانشگاه و رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی طی عصر روز گذشته درباره مدیریت اسلامی سخنرانی و ضمن اشاره به سرفصل های مدیریتی اظهار کرد: مدیران مؤسسات قرآنی در این جلسه از مناطق محروم و استان‌های مرزی شرکت کردند و از این رو استفاده بهینه از مهارت‌های مدیریت اسلامی اهمیت بسزایی دارد.
قرآن کریم؛ بهترین عامل وحدت
نویسنده کتاب «فقه الاداره» عنوان کرد: قرآن کریم بهترین عامل ارتباط با مسلمانان داخل و خارج مرز است. در استان‌های مرزی، قرآن بهترین عامل وحدت است و مورد توافق مسلمانان و از این رو، فعالیت قرآنی می‌تواند یکی از بهترین اقدامات وحدت‌آفرین یک مؤسسه قرآنی باشد.
وی خاطرنشان کرد: مدیریت مربوط به عقلا است و از حضرت آدم(ع) تا حضرت خاتم(ص) وجود داشته است و فقط 200 سال این علم در دست غربی‌ها بوده است؛ از این رو مدیریت علم جدیدی نیست. مدیریت اسلامی یعنی به سؤالات یکسان پاسخ‌های اسلامی دهیم؛ از این رو معنا ندارد که ما نهاد «سازمان» را بخواهیم از بحث مدیریت اسلامی حذف کنیم.
نویسنده کتاب «مدیریت از منظر کتاب و سنت» اظهار کرد: اگر یک مدیر قرآنی بتواند رفتارها را مدیریت کند و بداند که چگونه این رفتارها را متعالی کند، انگیزش در آن سازمان موج خواهد زد. انگیزش، پیچیده‌ترین عنصر مدیریتی است؛ زیرا فرد دارنده آن از درون به سمت هدف حرکت می‌کند و منتظر دستور نیست. در این مسیر تواضع بالادست به پایین‌دست، تکریم آنها و ... از جمله موارد تحقق آن است که در مؤسسات قرآنی این عامل مشاهده می‌شود.
وی بیان کرد: تا یک رفتار عمومی نشود، تبدیل به فرهنگ نمی‌شود و مردم جهادگونه عمل نمی‌کنند. سخت‌ترین مدیریت، مدیریت رفتارسازمانی است. اگر یک مدیر رفتار فرهنگی را مدیریت کند، سازمان او دارای معنویت خواهد شد. این معنویت، اصیل است و از جنس عرفان‌های اصیل، نه از جنس عرفان‌های کاذب و ساختگی.
حاشیه‌های مراسم
همزمان با برگزاری دوره «اتقان» دوره آموزشی ویِژه پرسنل ناجا و دوره مهدویت ویژه نیز در مجتمع یاوران مهدی(عج) برگزار می‌شود که شرکت کنندگان سایر دستگاه‌ها به ویژه دانشجویان به حضور در دوره «اتقان» و استفاده از مطالب اساتید علاقه نشان می‌دادند.
برنامه دیدار با آیت‌الله العظمی جوادی‌آملی و آیت‌الله مصباح‌یزدی در سین برنامه درج نشده است و بعد از اعلام برنامه، موجی از شادی بین مدیران ایجاد شد.
همچون برنامه‌های دیگر، بانوان حضور بیشتری به نسبت آقایان دارند و در این دوره تعدادی از مادران نیز به همراه نوزادان خود حضور داشتند.
با وجود تعداد پذیرش بیش از 400 نفر با وجود همراهان، اسکان به خوبی و با نظم صورت گرفت.
