به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، کتاب «نهادهای مالی زکات در کشورهای اسلامی و جمهوری اسلامی ایران» به قلم مهدی اسماعیلپور و مقدمه محمدمهدی عسکری توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد.
براساس این گزارش، در مقدمه این کتاب آمده است: زکات یکی از واجبات دین مقدس اسلام است که در بسیاری از آیات قرآن، همردیف نماز ذکر گردیده و به آن پرداخته شده است و در نظام مالی اسلامی از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است. به عبارت دیگر، میتوان گفت زکات یکی از منابع اصلی تأمین مالی در اسلام است. این کتاب به منظور افزایش بهرهوری و برخورداری از کارآیی و اثربخشی در حوزههای جمعآوری، اداره و توزیع زکات، ایجاد نهادهای مالی زکات در کشور به رشته تحریری در آمده است.
هدف این کتاب، ارائه الگویی جهت ایجاد نهادهای مالی زکات در جمهوری اسلامی ایران است تا با کمک این نهادهای، جمعآوری، توزیع و اداره زکات سامان یابد و زکات بتواند نقش اصلی خود را در جامعه اسلامی ایفا کند.
این گزارش میافزاید: این کتاب در سه بخش ساماندهی شده است. در بخش نخست، با عنوان «بررسی پیشنیازهای فقهی ایجاد نهادهای مالی زکات»، پیشنیازهای فقهی ایجاد نهادهای مالی زکات بررسی شده است. این بخش شامل سه فصل است: در فصل نخست، ابتدا «مفهوم زکات» بیان شده است. سپس به تاریخچه زکات در اسلام اشاره شده است، در ادامه به اهمیت زکات از دیدگاه آیات و روایات اشاره شده است و در پایان این فصل، مصارف زکات و چگونگی تقسیم آن بین اصناف هشتگانه در نزد مذاهب پنجگانه اسلام و فقه جدید اهل سنت بررسی شده است.
در فصل دوم، به «منابع زکات» اشاره شده است. برای این منظور ابتدا اموال مشمول زکات در آیات و روایات بررسی شده است. سپس به مقایسه اموال مشمول زکات در نزد مذاهب اسلامی و فقه جدید اهل سنت پرداخته شده است و در پایان، نظریه «تعمیم زکات» بهطور کامل مورد بررسی قرار گرفته است.
در فصل سوم، «نقش حکومت در قبال زکات» بررسی شده است. بدین منظور، دو نظریهای که در این زمینه وجود دارد، مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا نظریه «پرداخت زکات به وسیله مالک» بررسی شده است و دلایل کسانی که این نظریه را پذیرفتهاند، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و سپس نظریه «پرداخت زکات به امام و حاکم اسلامی» مطرح و دلایل آن بررسی میشود.
بخش دوم با عنوان «بررسی نهادهای مالی زکات در کشورهای اسلامی»، شامل سه فصل است که به بررسی قوانین زکات در کشورهای اسلامی از جمله سودان، یمن، اردن، مالزی، پاکستان، عربستان سعودی، کویت، مصر و لیبی پرداخته است. این بخش، مدیریت و سازماندهی اداری زکات را مورد نقد و بررسی قرار داده است و نیز به موضوع جمعآوری و توزیع زکات در کشورهای اسلامی پرداخته است.
بخش سوم به بررسی «وضعیت فعلی زکات در جمهوری اسلامی ایران و ارائه الگو» اختصاص دارد. این بخش شامل دو فصل است. این دو فصل در مورد «تاریخچه زکات در جمهوری اسلامی ایران»، «بررسی قانون زکات در ایران»، «مبانی حقوقی و قانونی تدوین قانون زکات در ایران»، «آئیننامه زکات»، «گامهای تدوین قانون زکات ایران»، «ساختار اداری زکات در ایران»، «جمعآوری زکات»، «توزیع زکات» و «بررسی کمیته امداد امام خمینی(ره)، منابع مالی، ارکان، اهداف، وظایف و فعالیتهای عمده این کمیته» به بحث و بررسی پرداختهاند.
براساس این گزارش، چاپ نخست کتاب «نهادهای مالی زکات در کشورهای اسلامی و جمهوری اسلامی ایران» در 308 صفحه و به قیمت 105000 ریال منتشر شده است.