مترجمان، نثر معیار را ملاک ترجمه قرآن قرار دهند
گروه ادب: یک مترجم قرآن درباره ارائه ترجمه‌های مختلف از قرآن گفت: ملاک ترجمه قرآن، نثر معیار است و این نثر نباید به زبان محاوره‌ای باشد؛ چرا که ترجمه به زبان محاوره‌ای سبب سستی نثر استوار می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی کوشا، مترجم قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره ارائه انواع ترجمه و نیاز جامعه به آنها گفت: ترجمه‌های تحت‌اللفظی یکی از انواع ترجمه است که البته باید آن را از بحث ترجمه جدا دانست؛ چرا که در مقوله فرهنگ لغات جای می‌گیرد و در واقع برگزیدن معادل برای واژگان است، اما ترجمه‌های تفسیری که یکی از انواع ترجمه است، متفاوت از سایر ترجمه‌ها بوده و مفهوم آیات را برای مخاطب روشن‌تر می‌کند.
وی با بیان اینکه در راستای ترجمه‌های تفسیری قرآن باید گام‌های اساسی برداشته شود، افزود: ترجمه تفسیری «فیض‌الاسلام» و «مصطفی خرمدل» که هر دو مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند، ترجمه‌های مفیدی در این نوع محسوب می‌شوند.
حجت‌الاسلام کوشا ترجمه‌های کهن و معاصر از قرآن را مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: در میان ترجمه‌های کهن، بهترین ترجمه از نظر دقت و ظرافت را می‌توان ترجمه «سورآبادی»، «ابوالفتوح رازی» و «میبدی» نام برد که هر یک دارای ویژگی‌های ارزشمندی هستند و در میان ترجمه‌های معاصر قرآن نیز می‌توان به ترجمه «سیدجلال‌الدین مجتبوی»، «ابوالقاسم امامی»، «بهاءالدین خرمشاهی» و «سیدعلی موسوی گرمارودی» اشاره کرد.
بی‌توجهی به ترجمه‌های کهن، مترجم را دچار کاستی‌های فراوانی خواهد کرد
وی ادامه داد: البته در میان ترجمه‌های قرآن، برخی از ترجمه‌ها نظیر ترجمه «ابوالقاسم پاینده»، «عبدالمحمد آیتی»، «محمدمهدی فولادوند»، «بهاءالدین خرمشاهی»، «مصطفی خرمدل»، «مسعود انصاری»، «ابوالقاسم امامی»، «سیدعلی موسوی گرمارودی» و .... نسبت به سایر ترجمه‌ها دارای امتیازات بیشتری هستند.
این منتقد ترجمه‌های قرآن با اشاره به متون ترجمه‌های کهن بیان کرد: در فواید این نوع ترجمه‌ها باید گفت که اگر مترجم بی‌توجه به این نوع ترجمه‌ها باشد، دچار کاستی‌های فراوانی خواهد شد؛ چرا که تعداد زیادی از واژگان امروزی برگرفته از نثر روزگاران گذشته است و آشنا نبودن به این نثر، نثر امروزی را بی‌محتوا خواهد کرد. نثر استوار، ریشه در نثرهای ماندگار گذشته دارد و آن را باید گنجاندن خمیرمایه‌های نثر کهن در قالب روان و گویای نثر جدید دانست.
حجت‌الاسلام کوشا تصریح کرد: منظور از متون کهن، فقط مربوط به متون تفسیری و ترجمه‌های کهن از قرآن کریم نیست، بلکه متون ادبی نظیر «کلیله و دمنه»، «مرزبان نامه»، «تاریخ بیهقی»، «بهارستان جامی» و .... خمیرمایه ادبی داشته و مترجمی توانا آنها را به این صورت درآورده است.
عناصر ادب و هنر باید در نثر معیار درآمیخته باشند
این مترجم قرآن درباره ملاک ترجمه‌های قرآن گفت: ملاک ترجمه قرآن، نثر معیار است که باید در آن، عناصر ادب و هنر درآمیخته باشند و این نثر به زبان محاوره‌ای نباشد؛ چرا که ترجمه به زبان محاوره‌ای سبب سستی نثر استوار می‌شود، مگر اینکه این ترجمه برای کودکان و نوجوانان نوشته شود که هنوز با نثر ادب فارسی چندان آشنا نیستند.
وی بهره‌گیری از برخی منابع را در ترجمه قرآن مؤثر دانست و افزود:از جمله منابعی که می‌تواند به صورت جدی در ترجمه‌های قرآن مؤثر باشد، آشنایی با متون کهن زبان فارسی، فقه لغت، فرهنگ لغات عرب، مفردات راغب اصفهانی، معجم الفاظ القرآن الکریم، معجم الوسیط و التحقیق فی کلمات القرآن الکریم مصطفوی است و امروزه هیچ مترجمی از مراجعه به تفاسیری چون «مجمع‌البیان»، «بیضاوی»، «زمخشری»، «فخر رازی» و «المیزان» بی‌نیاز نیست.
