بهار اقتصادی در بهار سال 92
گروه اقتصاد: مهمترین اخبار اقتصادی بهار سال 92 را می‌توان حول مسائل مربوط به کاهش نسبی فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم و مواضع اقتصادی کاندیداهای انتخابات عنوان کرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مهمترین اخبار اقتصادی سه ماهه اول سال 92 را می‌توان حول مسائل مربوط به کاهشی نسبی فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم و مواضع اقتصادی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرد. همچنین در حوزه اقتصاد اسلامی، برپایی همایش بین‌المللی بازار سرمایه اسلامی در تهران، آغاز بکار اجلاس سالانه شورای مدیران بانک توسعه اسلامی در تاجیکستان از مهمترین اخبار مربوط به این حوزه است.
شرق آسیا مشتری فروردین ماه ایران
فروردین سال گذشته کره جنوبی و چین اخباری را در خصوص افزایش میزان واردات نفت خام از ایران منتشر کردند. بر این اساس، اداره گمرک کره جنوبی اعلام کرد، سئول در آوریل 2013 (فروردین 92) روزانه 142 هزار و 133 بشکه نفت معادل 3.724 میلیون بشکه نفت از ایران وارد کرده است و اداره گمرک چین نیز اعلام کرد این کشور در ماه آوریل 2013 (فروردین 92) معادل 1.53 میلیون تن نفت از ایران وارد کرده است.
در همین حال رویترز نیز از افزایش 7 درصدی صادرات نفت ایران در آوریل 2013 خبرداد. رویترز در این گزارش از افزایش 70 هزار بشکه‌ای صادرات نفت ایران در آوریل 2013 (فروردین 92) خبر داد و نوشت صادرات ایران در این ماه به 1.10 میلیون بشکه در روز رسید که نسبت به ماه مارس 7 درصد افزایش یافته است
آمریکا تحریم‌های ایرانی ۳ شرکت خارجی را لغو کرد
فروردین سال گذشته بود که وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: این کشور تحریم‌های اعمال شده بر 3 شرکت خارجی در سال 2011 به اتهام داشتن روابط تجاری با ایران را لغو کرد. بر اساس این گزارش، تحریم‌های این 3 شرکت پس از دریافت تعهدی مبنی عدم انجام چنین فعالیت‌هایی با ایران در آینده، لغو شد.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تانکر پسیفیک مننجمنت» در سنگاپور، «سماما آو موناکو» و «اللواله ماریتایم» در لیبریا به علت شرکت در مبادلاتی در سپتامبر سال 2010 که بر اساس آن نفت‌کشی به ارزش 8.65 میلیون دلار به شرکت کشتی‌رانی ایران فروخته شده است، مورد تحریم آمریکا قرار گرفته بودند.
کارشکنی انگلیسی در اردیبهشت
سوم اردیبهشت ماه سال گذشته دولت انگلیس بر پایه آنچه که خود عمل به قطعنامه شورای امنیت عنوان کرده بود مانع از تسویه بدهی شرکت نفتی «شل» به ایران شد. نکته جالب توجه اینکه این بدهی قرار بود در قالب ارسال غله و دارو تسویه شود.
اردیبهشت ماه سال گذشته همچنین اداره گمرک کره جنوبی اعلام کرد واردات مایعات گاز طبیعی(ان‌جی‌ال) این کشور از ایران در ماه آوریل(فروردین 92) نسبت به ماه گذشته 6.19 درصد افزایش یافت و به 77 هزار و 254 تن رسید. این در حالی بود که وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد 2 شرکت اماراتی که برای بانک‌های ایرانی خدمات مالی فراهم کرده‌اند را در فهرست تحریم‌های خود قرار داده است.
موجودی صندوق توسعه ملی
محمدرضا فرزین، رئیس وقت صندوق توسعه ملی کشور در نشست خبری که درباره آخرین وضعیت صندوق توسعه ملی برپاشده بود گفت: در سال 1391 مجموع واریزی‌های صندوق توسعه ملی 14 میلیارد و 700 میلیون دلار بوده است که با این احتساب، در اردیبهشت سال 92 منابع صندوق توسعه ملی به 49 میلیارد و 600 میلیون دلار افزایش یافته است.
بنا به آنچه فرزین اعلام کرده بود، در آن مقطع هر ایرانی در صندوق توسعه ملی، 700 دلار سرمایه زاینده داشت و در افق 1404 با ادامه همان روال ظرفیت فروش نفت دو و نیم میلیون بشکه در روز، هر ایرانی بیش از شش هزار و 500 دلار سرمایه زاینده در صندوق توسعه ملی خواهد داشت.
وی همچنین با بیان اینکه «همه منابع صندوق توسعه ملی، ثروت ملی است» گفت: آنچه به عنوان بازدهی به صندوق بازمی‌گردد، نیز به عنوان ثروت ملی خواهدبود. بنابراین جامعه اقتصادی ایران، توده مردم، بازرگانان، تجار و کلیه فعالان اقتصادی اعتماد داشته باشند که صندوق توسعه ملی لنگر مهمی برای پایداری اقتصادی ایران در آینده است و می‌توانند بر روی منابع آن بدون تردید، اتکا و اعتماد داشته باشند.
اعلام نرخ تورم فروردین 92 از سوی مرکز آمار از جمله موضوعاتی بود که در اردیبهشت ماه سال گذشته بحث‌های زیادی را در ِ داشت. در حالی که بانک مرکزینرخ تورم را بیش از 30 درصد اعلام کرده بود مرکز آمار تورم فروردین را 29.8 درصد اعلام کرد.
کشف ذخایر جدید گاز
17 اردیبهشت سال گذشته احمد قلعه‌بانی از کشف یک میدان بزرگ گازی با 260 میلیارد فوت مکعب گاز درجا در افق مخزنی ایلام خبر داد.
وی افزود: بر اساس محاسبات حجمی مخزن، حجم گاز درجا در حالت مورد انتظار در افق مخزنی ایلام، 260 میلیارد فوت مکعب و گاز قابل استحصال، 175 میلیارد فوت مکعب برآورد شده است.
اهمیت انتشار این خبر به این دلیل بود که برای نخستین بار یک میدان گاز شیرین در ارتفاع حدود 100 متر بالاتر از سطح دریا کشف می شود. نکته حائز اهمیت اینکه این میدان گازی در فضایی به وسعت 28 در 4 کیلومتر مربع در شرق استان ایلام قرار گرفته است.
قلعه بانی افزود: در نهایت با انجام محاسبات حجمی، وجود 260 میلیارد فوت مکعب گاز درجا در این میدان مشخص شد که بر همین مبنا میزان گاز قابل استحصال نیز در حدود 175 میلیارد فوت مکعب تخمین زده شد. وی همچنین از کشف مقادیری گاز ترش در بخش بالایی سازند سروک خبر داد.
در همین روز سید شمس‌الدین حسینی وزیر اقتصاد دولت احمدی‌نژاد در حاشیه هفتمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه در جمع خبرنگاران گفته بود: هیچ تغییر جدیدی در بازار ارز در راه نیست.
حسینی همچنین در مورد نرخ سود بانکی گفت: جمع‌بندی جلسه‌ای که اعضای شورای پول و اعتبار داشتند این بود که نیازی به تغییر نرخ سود بانکی نیست.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر اینکه اگر شما 50 میلیون تومان داشتید، در کدام بخش سرمایه‌گذاری می‌کردید؟ گفت: واقعا اگر بخواهم چنین کاری انجام دهم حتما با چند کارگزاری برای خرید سهام در بازار سرمایه مشورت می‌کردم؛
برگزاری همایش بین‌المللی بازارسرمایه اسلامی
هفت اردیبهشت ماه سال گذشته همچنین همایش بین‌المللی بازارسرمایه اسلامی در تهران برگزار شد. این همایش با حضور صاحبنظزان عرصه اقتصاد اسلامی از 18 کشور دنیا در کشورمان برپا شد و نتایح مهمی را به همراه داشت.
روزهای پایانی اردیبشه سال گذشته نیز وزیر امور اقتصاد و دارایی وقت، برای شرکت در اجلاس مدیران اجرایی بانک توسعه اسلامی وارد دوشنبه پایتخت تاجیکستان شد و در نخستین برنامه کاری با رئیس بانک توسعه اسلامی دیدار کرد. این اجلاش به منظور افزایش سطح همکاری‌ها بین کشورهای عضو و بررسی آینده کاری بانک برگزار شده بود.
اقتصاد در سایه انتخابات خرداد
خرداد سال 92 مصادف با تحول جدیدی در عرصه سیاسی کشور بود. انتخابات 24 خرداد سال 92 را می‌توان نقطه عطف و مهمترین رویداد سال گذشته دانست. میل به تغییر گفتمان قوه مجریه خواسته‌ای بود که مردم از مدتها قبل در پی آن بودند و سرانجام در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 92 این مهم رقم خورد. یکی از مهمترین نکات انتخابات سال 92 اهمیت موضوع اقتصاد در جهت‌گیری آراء عمومی مردم به کاندیداها بود.
در این بین مواضع اقتصادی دکتر حسن روحانی به عنوان یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری بیش از دیگر کاندیداها مورد توجه واقع شد. حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در گفتگوی ویژه خبری با اشاره به مشکلات موجود در کشور، گفت: «... من معتقدم در کنار یارانه نقدی باید یارانه کالایی نیز به دهک‌های پایین جامعه داده شود، چراکه در دولت تدبیر و امید، هدف این است که در بخش اقتصادی، آرامش به مردم داده شود و مردم برای کالاهای اساسی خود نگران نباشند. وی با تاکید بر اینکه صدقه گرفتن افتخار نیست، بلکه صدقه دادن افتخار است، گفت: ما باید به نحوی حرکت کنیم که وضع مالی مردم خوب شود تا مالیات دهند و در واقع به سمتی برویم که دست دولت به سمت ملت دراز باشد نه برعکس آن...»
روحانی در مورد یارانه‌ها گفت: «... یارانه باید هدفمند شود اما سوال اینجا است که آیا این امر محقق شد؟ یارانه باید به تولید می‌رسید اما این امر محقق نشد و برای ادامه هدفمندی باید نواقص گذشته اصلاح گردد و در کنار یارانه نقدی، یارانه کالایی هم داشته باشیم تا مردم مشکل نداشته باشند و نگرانی از مردم گرفته شود. دولت تدبیر و امید درصدد است تا علاوه بر حل مشکلات اقتصادی، مردم به چنان آرامشی برسند و همه در خانه‌ها شاغل باشد که به یارانه ۴۵ هزار تومانی نیاز نداشته باشند».
رشد تولید فولاد، افزایش صادرات نفتی در کنار واردات غلات
به فاصله یک روز پس از انتخابات ریاست جمهوری بریتیش پترولیوم در تازه‌ترین برآورد خود اعلام کرد
ایران رتبه نخست ذخایر گاز طبیعی جهان را داراست این غول نفتی ایران را با ۳۳.۶ تریلیون مترمکعب ذخایر گازی، در رتبه نخست کشورهای صاحب این ذخایر در جهان معرفی کرد. این کمپانی نفتی همچنین در گزارش سالانه خود از حفظ جایگاه دومی ایران در اوپک به رغم تحریم‌ها و با وجود ادعای برخی از رسانه‌های غربی مبنی بر نزول ایران به جایگاه پنجمی این سازمان خبر داد. دادگاه عالی انگلیس نیز در روزهای پایانی خرداد، با غیرعقلانی خواندن اقدام دولت انگلیس مبنی بر تحریم بانک ملت ایران، این تحریم‌ها را لغو کرد.
در این ماه همچنین، انجمن جهانی فولاد در گزارش ماهانه خود از تولید فولاد جهان، از صعود یک پله‌ای ایران به جایگاه پانزدهم و تولید ۱.۲۶۴ میلیون تنی فولاد ایران خبر داد.
دولت پاکستان نیز با صادرات ۳۰ هزار تن گندم به قیمت ۳۰۰ دلار در هر تن به ایران و تخفیفی برابر با ۷۰ دلار موافقت کرد وزیر کشاورزی اوکراین هم از صادرات ۲ میلیون تن غلات به ایران در سال خبر داد.
