امکان‌سنجی عرضه اوراق مشارکت به قیمت بازار در نخستین جلسه کمیته فقهی در سال جدید

مجید پیره، کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، به تشریح جزئیات اولین جلسه کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در سال جاری پرداخت و اظهار کرد: جلسه هشتاد و نهم کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در روز چهارشنبه 27 فروردین 93 با حضور تمام فقهای عضو کمیته در محل سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد. در این جلسه در رابطه با امکان عرضه اولیه اوراق مشارکت به قیمت بازار، بحث و بررسی شد و حضار، نکاتی را در رابطه با آن مطرح کردند.
وی در پاسخ به پرسشی درباره دلیل مطرح شدن چنین موضوعی در کمیته فقهی سازمان بورس اظهار کرد: سوالی که برای اعضای کمیته فقهی مطرح است، این است که آیا در بازار اولیه هم می‌توان اوراق مشارکت را به قیمت بازار فروخت یا اینکه لزوما باید به نرخ اسمی آن به فروش برسد؟. تفاوت این دو حالت در این است که اگر اوراق مشارکت در عرضه اولیه به قیمت اسمی به فروش برود، رقمی که بانی در این شرایط به دست می‌آورد و سودی که به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌شود، همگی بر طبق پیش‌بینی‌های آنان و دقیقا منطبق بر آن چیزی است که برنامه‌ریزی شده است، ولی اگر عرضه اولیه اوراق مشارکت مبتنی بر نرخ بازار باشد، در اینجا ممکن است سرمایه‌گذاران، نرخ  اولیه را لزوما برابر با قیمت اسمی تعیین نکنند، بلکه شرایط عرضه و تقاضای بازار، آن را به قیمتی بالاتر یا کمتر از قیمت اسمی سوق دهد؛ در این حالت ممکن است هزینه تامین مالی برای بانی  دستخوش تغییر شده و کم یا زیاد شود.
کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس در پاسخ به پرسشی درباره منفعت چنین حالتی برای بانی عنوان کرد: منفعت این حالت برای بانی، در این است که وی در تامین مالی فعالیت‌های خودش شرایط مختلفی را ارزیابی و بررسی می‌کند و اگر حاضر باشد به قیمتی کمتر از قیمت اسمی هم تامین مالی کند، بدیهی است که این حالت با محاسبه مجموع شرایط مالی‌اش هم حالتی است که برای او راهگشاست و مشکلش را حل می‌کند، ولو اینکه هزینه تامین مالی‌اش را هم افزایش دهد.
پیره ادامه داد: به عبارت دیگر، گزینه‌های مختلفی پیش روی‌ شرکت‌ها برای تامین مالی‌شان وجود دارد و نرخ هزینه‌های تامین مالی مختلفی را در شرایط مختلفی پیش‌روی خودشان مشاهده می‌کنند؛ مثلا نرخ تامین مالی از سیستم تسهیلات بانکی ممکن است در بانک‌های دولتی یا خصوصی، بازار سرمایه، اوراق اجاره، مرابحه یا مشارکت دارای نرخ‌های متفاوتی باشد.
وی در پاسخ به پرسشی درباره مزایای انتشار چنین اوراقی اظهار کرد: با انتشار این اوراق، امکانی که برای شرکت‌ها فراهم می‌شود، این است که گزینه جدیدی را فراروی خودشان می‌بینند و آن هم عرضه اولیه اوراق مشارکت به نرخ بازار است؛ بنابراین مزیت این حالت در این است که یک گزینه دیگر برای تامین مالی فعالیت‌های اقتصادی چه از حیث توصیه‌ای و چه از حیث ادامه فرآیند فعلی در مقابل بنگاه‌های تولیدی و اقتصادی وجود خواهد داشت و آن‌ها انشاءالله با این کار قادر خواهند بود از ظرفیت بازار سرمایه برای  تامین مالی استفاده کنند.
کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان اظهار کرد: در اینجا  لازم است به این نکته تاکید کنم که این موضوع هنوز در کمیته فقهی سازمان بورس به جمع‌بندی نرسیده و انشاءالله ما در جلسات آتی هم این موضوع را در دستور کار خود قرار خواهیم داد و بعد از جمع‌بندی و نهایی شدن، مصوبه کمیته فقهی را ابلاغ خواهیم کرد.